Şerefnur Öztürk, Fettah Eren, Aydın Talip Yıldoğan, Melike Turan Işık, Gözde Öngün

Trombolitik tedavi uygulanan iskemik inme hastalarında hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin prognostik değeri

Amaç Akut iskemik inmede trombolitik tedavi uygulanan hastalarda, başvuru anındaki hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin prognostik önemi değerlendirilmiştir. Gereç ve Yöntem Çalışmaya intravenöz trombolitik tedavi uygulanan 101 inme hastası alındı. Klinik değerlendirme ve nörogörüntüleme sonrası hemoglobin, lökosit, platelet, kan şekeri, böbrek ve karaciğer fonksiyon testleri ve kolesterol seviyeleri ölçüldü. Demografik özellikler, tedaviye başlanma zamanı, başvuru yakınmaları, başlangıç ve takiplerdeki inme skalaları (NIHSS), hemorajik transformasyonları, mortalite ve taburculuk fonksiyonel durumları kaydedildi. Vasküler risk faktörlerinin ve kan tetkiki sonuçlarının taburculuk fonksiyonel durumu ile ilişkisi değerlendirildi. Bulgular Çalışmada 63 erkek ve 38 kadın hasta vardı. Yaş ortalamaları 60.49±12.58 idi. En sık başvuru yakınması motor kayıptı (%92.1). Özellikle anterior vasküler iskemi alanları saptandı (%78.3). Özgeçmişlerinde %30.7 hipertansiyon, %40.6 diabetes mellitus, %35.6 hiperlipidemi, %49.5 sigara kullanımı ve %19.8 inme bulunmaktaydı. Başvuruda NIHSS ortalaması 10.62±4.44; taburculukta 6.96±3.85 idi. Takiplerde %12.9 hemorajik dönüşüm, %11.9 eksitus saptandı. Taburculukta hastaların %21.8’i tam bağımsız ve %42.6’sı kısmi bağımlıydı. Vasküler risk faktörleri sayısı ile fonksiyonel bağımlılık arasında pozitif korelasyon vardı (r=0.69; p<0.001). Fonksiyonel dizabilite lökosit yüksekliği, alanin aminotransferaz (ALT) yüksekliği ve glomerüler filitrasyon hızı (GFR) düşüklüğü ile ilişkiliydi (p<0.001; p<0.001; p=0.04). Sonuç İskemik inmede ilk 4.5 saat içerisinde intravenöz tromboliz etkin bir tedavidir. Taburculuk fonksiyonel durumu lökosit, ALT, GFR seviyeleri ve vasküler hastalık risk sayısı ile öngörülebilir.

Anahtar Kelimeler:

İskemik inme, trombolitik tedavi, prognostik faktörler

PDF

___

Blackham KA, Meyers PM, Abruzzo TA, et al. Endovascular therapy of acute ischemic stroke: report of the standards of practice committee of the society of neurointerventional surgey. J Neurointerv Surg 2012;4:87-93.
Hossmann KA. Viability thresholds and the penumbra of focal ischemia. Annals of Neurology 1996;36:557-565.
Hacke W, Kaste M, Fieschi C, et al. Intravenous trombolysis with recombinant tissue plasminogen activator for acute hemispheric stroke. JAMA 1995;274:1017-1059.
Katzan IL, Hammer MD, Hixson ED, Furlan AJ, Abouchebl A, Nadzam DM. Utilization of intravenous tissue plasminogen activator for acute ischemic stroke. Arch Neurol 2004;61:346-350.
Woo E, Chan YW, Yu YL, Huang CY. Admission glucose level in relation to mortality and morbidity outcome in 252 stroke patients. Stroke 1988;19:185-191.
Chamorro A, Vila N, Ascaso C, et al. Early prediction of stroke severity. Role of erythrocyte sedimentation rate. Stroke 1995;26:573-576.
Sussman ES, Connolly ES. Hemorrhagic transformation: a review of the rate of hemorrhage in the major clinical trials of acute ischemic stroke. Front Neurol 2013;4:69.
Van Swieten JC, Koudstaal PJ, Visser MC, Schouten HJ, van Gijn J. Interobserver agreement for the assessment of handicap in stroke patients. Stroke 1988;19:604-607.
Hacke W, Kaste M, Bluhmki E, et al. Thrombolysis with alteplase 3 to 4.5 hours after acute ischemic stroke. N Engl J Med 2008;359:1317-29.
National Institute of Neurological Disorders and Stroke rt-PA Stroke Study Group. Tissue plasminogen activator for acute ischemic stroke. N Engl J Med 1995;333:1581-1587.
Wardlaw J, Berge E, Zoppo G, Yamaguchi T. Thrombolysis for acut ischemic stroke. Stroke 2004;35:2914-2915.
Wardlaw JM, Warlow CP. Thrombolysis in acute ischemic stroke: does it work?. Stroke 1992;23:1826-1839.
Wahlgren N, Ahmed N, Davalos A. Thrombolysis with alteplase for acute ischemic stroke in the safe implementation of thrombolysis in stroke monitoring study: an observational study. Lancet 2007;369:275-282.
Teke Z, Kabay B, Özden A. İskemi-reperfüzyon hasarının patofizyolojisi. Pamukkale Tıp Dergisi 2008;1:65-72.
Jauch EC, Saver JL, Adams HP, et al. Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2013;44:870-947.
Yaghi S, Boehme AK, Dibu J, et al. Treatment and outcome of thrombolysis-related hemorrhage. JAMA Neurol 2015;72:1451-1457.
Kannel WB, Wolf PA, Verter J. Manifestions of coronary disease predisposing to stroke: the Framingham study. JAMA 1983;250:2942-2946.
Sacco RL, Benjamin EJ, Broderick JP, et al. Risk factors. Stroke 1997;28:1507-1517.
Karatepe AG, Kaya T, Şen N, Günaydın R, Gedizlioğlu M. İnmeli hastalarda risk faktörleri ve fonksiyonel bağımsızlık ile ilişkisi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi 2007;53:89-93.
Czlonkowska A, Ryglewicz D, Lechowicz W. Basic analytical parameters as the predictive factors for 30 day case fatality rate in stroke. Acta Neurol Scand 1997;95:121-124.
Demchuk AM, Buchan AM. Predictors of stroke outcome. Neurology Clin 2000;19:455-472.
D'Erasmo E, Aliberti G, Celi FS, Romagnoli E, Vecci E, Mazzuoli GF. Platelet count, mean platelet volume and their relation to prognosis in cerebral infarction. J Intern Med 1990;227:11-14.
Bhatia RS, Garg RK, Gaur SPS, et al. Predictive value of routine hematological and biochemical parameters on 30-day fatality in acute stroke. Neurology India 2004;52:220-224.
Nedergaard M. Transient focal ischemia in hyperglycemic rats is associated with increased cerebral infarction. Brain Res 1987;408:79-85.
Mohr JP, Rubenstein LV, Tatemichi TK, et al. Blood sugar and acute stroke: the NINCDS pilot stroke data bank. Stroke 1985;16:143.
Pulsinelli WA, Levy DE, Sigsbee B, Scherer P, Plum F. Increased damage after ischemic stroke in patients with hyperglycemia with or without established diabetes mellitus. Am J Med 1983;74:540-544.
Woo J, Lau E, Kay R, et al. A case control study of some hematological and biochemical variables in acute stroke and their prognostic value. Neuroepidemiology 1990;9:315-320.
Vauthey C, De Freitas GR, Van Melle G, Devuyst G, Bogousslasky J. Better outcome after stroke with higher serum cholesterol levels. Neurology 2000;54:1944-1949.