Mehmet Koray ADALI, Ayşen TİL, Özgür SEVİNÇ, Yeşim Kınacı ÇİMEN

Pamukkale Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Polikliniğine başvuran hipertansiyon hastalarında polifarmasi ve etkileyen faktörler

Amaç: Epidemiyolojik dönüşüm sonucunda bulaşıcı hastalıklardan bulaşıcı olmayan hastalıklara geçişin yaşandığı birçok gelişmekte olan ülkede hipertansiyon önemli bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde farklılık göstermekle birlikte hipertansiyon prevalansı %25-55 arasında bulunmaktadır. Ayrıca hipertansiyon hastaları polifarmasi açısından risk grupları arasında yer almaktadır. Polifarmasi, hasta uyumunun azalmasına, ilaç-ilaç etkileşimine, yanlış ilaç kullanımına, istenmeyen ilaç yan etkilerine yol açmakta ve acil servis başvurularında ve hastaneye yatışlarda artışa neden olduğu için tüm dünyada önemli bir sağlık sorunu olarak değerlendirilmektedir. Çalışmamızda PAÜ hastanesi kardiyoloji polikliniğine başvuran hipertansiyon hastalarının polifarmasi durumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem ve Gereçler: Kesitsel tipteki araştırmamıza 320 hipertansiyon hastası katılmıştır. Çalışmaya katılan hastalara, tıp yazını taranarak oluşturulan 21 soruluk bir anket formu uygulanmıştır. Tedavi uyumları Morisky Tedavi Uyum Ölçeği (MTUÖ-8) kullanılarak ölçülmüştür. Veriler SPSS 17 programıyla analiz edilmiş olup tanımlayıcı istatistikler, sınıflandırılmış değişkenler için sayı ve yüzdeler verilmiştir. Yüzdeler arasındaki farklar ise Ki-kare testi ile test edilmiştir. Ortalamalar arasındaki farklar için Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi 0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan kişilerin 153’ü (%47,8) kadındır, 249’u (%78,3) evlidir. Yaş ortancası 63 yıldır. Günlük dört ve daha fazla ilaç kullanım oranı tüm grupta %54,4 (n=174), günlük beş ve daha fazla ilaç kullanım oranı tüm grupta %44,4 (n=142) olarak bulunmuştur. Katılımcıların %49,5’inin (n=141) tedaviye uyumu kötüdür. Yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, riskli davranış varlığı, ek kronik hastalık varlığı, hipertansiyon hastalık süresi, sigara kullanımı ve tedavi uyumu değişkenlerinden oluşan regresyon modelinde, düşük eğitim seviyesi (OR=5,67, GA=3,26–9,86), ek kronik hastalığın olması (OR=2,02, GA=1,11–3,69), ve uzun süredir hipertansiyon hastası olmak (OR=2,91, GA=1,61–5,27), polifarmasiyi etkileyen bağımsız faktörler olarak saptanmıştır. Sonuç: Kardiyoloji polikliniğine başvuran hipertansiyon hastalarının %54,4’ünde (n=174) polifarmasi bulunmaktadır. Saptadığımız bu düzeyin literatürdeki benzer çalışma sonuçlarına göre genel olarak daha yüksek olduğu söylenebilir. Düşük eğitim seviyesi, komorbidite, uzun süredir HT nedeniyle takipli olmak polifarmasi için risk faktörleri olarak belirlenmiştir.

Polypharmacy and affecting factors in hypertension patients who admitted to Pamukkale University Hospital Cardiology outpatient clinic

Purpose: Hypertension is considered to be an important public health problem in many developing countries where epidemiological transformation is the transition from infectious diseases to non-communicable diseases. The prevalence of hypertension is between 25% and 55%. In addition, hypertension patients are among the risk groups of polypharmacy. Polypharmacy is considered to be an important health problem all over the world because it decreases patient compliance. Material and method: This study was conducted with 320 hypertension patients. The questionnaire consisted of 21 questions. In addition, the treatment compliance was detected with the Drug Treatment Alert Scale. The evaluation of the data recorded in the questionnaire form pertaining to the individuals included in the research, was accomplished using Windows 17 program SPSS. In all the statistical analysis p

PDF

___

1. Whelton PK, Carey MR, Aronow WS, et al. ACC/ AHA/ AAPA/ ABC/ ACPM/ AGS/ APhA/ ASH/ASPC/ NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults: A Report of the American College of Cardiology/ American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol 2018;71:127- 248.
2. WHO Global Health Observatory data repository. Avaliable at: http://apps.who.int/gho/data/view. main.2464ESTSTANDARD?lang=en Erişim tarihi: 10 Mart 2018.(Accessed March 10, 2018).
3. Priority Medicines for Europe and the World. Warren Kaplan, Richard Laing. World Health Organization Department of Essential Drugs and Medicine Policy. November 2004. Avaliable at:http://apps.who.int/ iris/bitstream/handle/10665/68769/WHO_EDM_ PAR_2004.7.pdf Erişim tarihi: 10 Mart 2018.(Accessed March 10, 2018).
4. Veehof L, Stewart R, Haaijer-Ruskamp F, Jong BM. The development of polypharmacy. A longitudinal study. Fam Pract 2000;17:261-267.
5. United Kingdom Department of Health. Medicines and older people: implementing medicines-related aspects of the The National Service of Framework (NSF) for older people. 2001. Available at:http://webarchive. nationalarchives.gov.uk/20130107105354/http/www. dh.gov.uk en/Publicationsandstatistics/Publications/ PublicationsPolicyAndGuidance/DH_4008020. Erişim tarihi: 10 Mart 2018.(Accessed March 10, 2018).
6. Fillit HM, Futterman R, Orland BI, et al. Polypharmacy management in Medicare managed care: changes in prescribing by primary care physicians resulting from a program promoting medication reviews. Am J Manag Care 1999;5:587-594.
7. Rochon PA, Schmader KE, Daniel JS. Drug prescribing for older adults (2012). Available at: http://pl.imul.pl/ sites/default/files/Drug%20prescribing%20for%20 older%20adults%20-%20UpToDate.pdf. Erişim tarihi: 10 Mart 2018.(Accessed March 10, 2018).
8. Yıldırım AB, Kılınç AY. Polypharmacy and drug interactions in elderly patiens. Türk Kardiyol Dern Ars 2017;45:17-21.
9. Taşkın Şayir Ç, Evcik Toprak D, Aslan Karaoğlu S. Evaluation of polypharmacy and complementary therapy use in patients ≥65 years, attending to family medicine outpatient Clinic of Şişli Etfal Training and Research Hospital. Turkish Journal of Family Practice 2014;18:35-41.
10. Qato DM, Alexander GC, Conti RM, Johnson M, Schumm P, Lindau ST. Use of prescription and over-the-counter medications and dietary supplements among older adults in the United States. JAMA 2008;300:2867- 2878.
11. Gökçe Kutsal Y. Yaşlılarda çoklu ilaç kullanımı (Polypharmacy in elderly). Turk J Geriatr 2006;Özel Sayı:37-44.
12. Arslan Ş, Atalay A, Gökçe Kutsal Y. Yaşlılarda ilaç tüketimi. Turk J Geriatr 2000;3:56-60.
13. Kojima T, Akishita M, Nakamura T, Nomura K, Ogawa S, Iijima K, Eto M, Ouchi Y. Association of polypharmacy with fall risk among geriatric outpatients. Geriatr Gerontol Int 2011;11:438-444.
14. Nobili A, Licata G, Salerno F, et al. SIMI Investigators. Polypharmacy, length of hospital stay, and in-hospital mortality among elderly patients in internal medicine wards. The REPOSI study. Eur J Clin Pharmacol 2011;67:507-519.
15. Ramage-Morin PL. Medication use among senior Canadians. Health Rep 2009;20:37-44.
16. Morin L, Vetrano DL, Rizzuto D, Calderón-Larrañaga A, Fastbom J, Johnell K. Choosing Wisely? Measuring the burden of medications in older adultsnear the end of life: nationwide, longitudinal cohort study. Am J Med 2017;130:927-936.
17. Çakmur H. Türkiye’nin iki farklı ilinde (Kars-İzmir) yaşlılarda polifarmasiyi etkileyen faktörler. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2014;34:71-80.
18. Yaylacı S, Aydın E, Ösken A, ark. İç hastalıkları polikliniğine başvuru nedenleri, kronik hastalıklar ve polifarmasi oranları. Ortadoğu Tıp Derg 2016;8:31-35.
19. Öztürk Z, Uğraş GK. Yaşlı hastalarda ilaç kullanımı ve polifarmasi. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Derg 2017;27:103-108.
20. Bertrand N. Mukete, Keith CF. Polypharmacy in older adults with hypertension: a comprehensive review. The J Clin Hypertens (Greenwich) 2016;18:10-18.
21. Linjakumpu T, Hartikainen S, Klaukka T, Veijola J, ,Kivelä S, Isoaho R. Use of medications and polypharmacy are increasing among the elderly. J Clin Epidemiol 2002;55:809-817.
22. Sheikh A, Dhingra-Kumar N, Kelley E, Kieny MP, Donaldson LJ. The third global patient safety challenge: tackling medication-related harm. Bull World Health Organ 2017;95:546.
23. Haider SI, Johnell K, Weitoft GR, Thorslund M, Fastbom J. The influence of educational level on polypharmacy and inappropriate rrug use: A register-based study of more than 600,000 older people. J Am Geriatr Soc 2009;57:62-69.
24. Golchini N, Frank SH, Vince A, Isham L, Meropol SB. Polypharmacy in the elderly. J Res Pharm Pract 2015;4:85-88.
25. Jokanovic N, Tan EC, Dooley MJ, Kirkpatrick CM, Bell JS. Prevalence and factors associated with polypharmacy in long-term care facilities: a systematic review. J Am Med Dir Assoc 2015;16:1-12.