Faset sendromu olan osteoporotik hastalarda pulse radyofrekans yönteminin etkinliğinin değerlendirilmesi

Özet Amaç: Osteoporozlu hastalarda oluşan inatçı omurga ağrılarına bağlı yaşam kaliteleri bozulmaktadır. Biz bu ağrıları tedavi etmek ve hastaların ağrı amaçlı kullandıkları medikal tedaviyi azaltmak amaçlı lomber faset pulse radyofrekans yöntemi uygulaması yaptık. Gereç ve Yöntem: Nörolojik defisiti ve osteoporoza bağlı fraktürü olmayan osteoporoz tanısı olan hastalar seçildi. Bu hastalar en az 5 yıl endokrinoloji, fizik tedavi veya ortopedi tarafınca takip edilen, osteoporoza yönelik temel tedavilerinin yanında uzun süreli ağrıya yönelik medikal tedavi alan ön planda bel ağrısı olan hastalardı. Ortalama yaş 74,5 olan 7'si erkek 11'i kadın toplam 18 hastaya pulse radyofrekans uygulaması yapıldı. Hastaların klinik bulgularını ve işlemin etkinliğinin değerlendirebilmek için işlem öncesi, işlem sonrası 1. gün, 3. ay ve 6. ay Vizüel Analog Skalası (VAS) ve Modifiye Oswestry İndeksi (MOİ) kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: İşlem sonrası 14 hastada 1. ayda ağrıları belirgin düzeyde azaldı. İşlem öncesi VAS skoru 8 ile 10 arası olan hastaların işlem sonrası VAS skoru 1. ayda 1-4 arası olduğu tespit edildi. Bu hastalarda MOİ indeksine göre 38-48 puan arasında olan hastaların işlem sonrası 1 ayda MOİ indeksi 8-18 arası olduğu görüldü. 3 hastada VAS skoru 7 ile 10 ve MOİ indeks puanı 38-47 arası olup işlem sonrası kısmi rahatlamanın devam ettiği görüldü. Yalnızca 1 hastada ağrılarında İşlem öncesi ve işlem sonrası ardışık zamanlarda hiç değişiklik olmadı. Sonuç: Lomber faset pulse radyofrekans uygulmasının osteoporoza bağlı lomber ağrılarda medikal tedavi gibi mali bir yük getirmeden yoğun medikal tedavisinin önüne geçebilecek ve hasta yaşam koşullarını düzeltebilecek ağrıya yönelik alternatif bir yol sağlayan bir yöntem olabilir.

Anahtar Kelimeler:

Faset sendromu, pulse rafyofrekans, osteoporoz

Evaluation of the effectiveness of pulsed radiofrequency method in osteoporotic patients with facet syndrome.

___

Referans1. Anonymous Consensus development conference: diagnosis, prophylaxis and treatment of osteoporosis. Am J Med. 1993; 94:646–650. doi: 10.1016/0002-9343(93)90218-E.
Referans2. Fonseca H, Moreira-Gonçalves D, Coriolano HJ, et al. Bone quality: the determinants of bone strength and fragility. Sports Med. 2014; 44: 37–53. doi: 10.1007/s40279-013-0100-7.
Referans3. Breivik H, Collett B, Ventafridda V, Cohen R, Gallacher D. Survey of chronic pain in Europe: prevalence, impact on daily life, and treatment. Eur J Pain. 2006;10(4):287–333.
Referans4. Schwarzer AC, Aprill CN, Derby R, Fortin J, Kine G, Bogduk N. The relative contributions of the disc and zygapophyseal joint in chronic low back pain. Spine 1994; 19: 801-6.
Referans5. Jackson RP, Jacobs RR, Montesano PX. Facet joint injection in low-back pain: A prospective statistical study. Spine 1988; 13:966-71.
Referans6. Falco FJ, Manchikanti L, Datta S, et al. An update of the systematic assessment of the diagnostic accuracy of lumbar facet joint nerve blocks. Pain Physician. 2012; 15(6):E869–E907.
Referans7. Roelofs PD, Deyo RA, Koes BW, Scholten RJ, van Tulder MW. Nonsteroidal anti-inflammatory drugs for low back pain: an updated Cochrane review. Spine 2008; 33:1766-74.
Referans8. Sluijter ME. Radiofrequency, Part 1: The lumbosacral region. FlivoPress. Switzerland: 2001; 50- 51.
Referans9. Barrero LH, Hsu YH, Terwedow H, Perry MJ, Dennerlein JT, Brain JD, Xu X. Prevalence and physical determinants of low back pain in a rural Chinese population. Spine 2006; 31(23):2728- 34.
Referans10. Yavuz D., Akalın A. Alış M., ve arkadaşları,Osteoporoz ve Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derne i Der isi. 2017; 12;s:40.
Referans11. Das S, Crockett JC. Osteoporosis - a current view of pharmacological prevention and treatment. Drug Des Devel Ther 2013; 7:435-48.
Referans12. Cosman F, Beur SJ, LeBoff MS, Lewiecki EM, Tanner B, Randall S, Lindsay R. Clinician’s Guide to Prevention and Treatment of Osteoporosis. Osteoporos Int 2014; 25:2359-2381.
Referans13. Van Tulder Mw, Touray T, Furlan AD, Solway S, Bouter LM. Muscle relaxants for nonspecific low back pain: a systematic review within the framework of the cochrane collaboration. Spine. 2003; 28(17):1978-92.
Referans14. Bogduk N. A narrative review of intra-articular corticosteroid injections for low back pain. Pain Med. 2005; 6:287-96.
Referans15. Cohen SP, Raja SN Pathogenesis, diagnosis, and treatment of lumbar zygapophysial (facet) joint pain Anesthesiology 2007 Mar; 106(3):591-614.
Referans16. Rees S. Unilateral lumbar facet joint hypertrophy causing nerve root irritation. Ann R Coll Surg Engl. 1989 Mar; 71(2):144-5.
Referans17. Shealy CN. Percutaneous radiofrequency denervation of spinal facets. Treatment for chronic back pain and sciatica. J Neurosurg. 1975 Oct;43(4):448-51.
Referans18. Slappendel R, Crul BJ, Braak GJ. The efficacy of radiofrequency lesioning of the cervical spinal dorsal root ganglionin a double blind randomized study: no difference between 40 degrees and 67 degrees C treatments. Pain 1997; 73:159-63.
Referans19. Cohen S.P, Stojanovic MP, Crooks M, Kim P, Schmidt RK, Shields CH, Croll S, Hurley RW. Lumbar zygapophysial (facet) joint radiofrequency denervation success as a function of pain relief during diagnostic medial branch blocks: a multicenter analysis. Spine J 2009, Aug; 9(8):704-5; author reply 705-6.
Referans20. Chao SC, Lee HT, Kao TH, Yang MY, Tsuei YS, Shen CC, Tsou HK. Percutaneous pulsed radiofrequency in the treatment of cervical and lumbar radicular pain. Surg Neurol. 2008; 70(1):59- 65.
Referans21. Abejón D, Garcia-del-Valle S, Fuentes ML, Gómez-Arnau JI, Reig E, van Zundert J. Pulsed radiofrequency in lumbar radicular pain: clinical effects in various etiological groups. Pain Pract. 2007; 7(1):21-6.
Referans22. Hussain AM, Afshan G. Use of pulsed radiofrequency in failed back surgery syndrome. J Coll Physicians Surg Pak. 2007; 17(6):353-5.
Referans23. Gofeld M, Jitendra J, Faclier G. Radiofrequency denervation of the lumbar zygapophysial joints: 10-year prospective clinical audit. Pain Physician 2007 Mar; 10(2):291-300
Referans24. Mikeladze G, Espinal R, Finnegan R, Routon J, Martin D.Pulsed radiofrequency application in treatment of chronic zygapophyseal joint pain. Spine J 2003 Sep-Oct; 3(5):360-2.