Gökkale Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt ve Döl Verimi Özellikleri

Bu çalışma, Gökkale Tarım İşletmesinde 2008-2017 yılları arasında doğup yetiştirilen ve 2010-2019 yılları arasında buzağılayan 1781 baş Siyah Alaca sığıra ait süt ve döl verim özelliklerine etkili bazı çevre faktörlerinin incelenmesi için yapılmıştır. Elde edilen verilerde varyans analizi yapılmış istatistik olarak etkisi önemli bulunan faktör ortalamaları Tukey Çoklu Karşılaştırma Testine göre karşılaştırılmıştır. Süt verimi özelliklerinden laktasyon süresi (LS), 305 gün süt verimi (305 GSV), ergin çağ süt verimi (EÇSV), gerçek süt verimi (GSV) ve kuruda kalma süresine (KKS), ait genel ortalamalar sırasıyla 357.5±1.3 gün, 9312.8±34.8 kg, 10 077.0±35.9 kg, 10 446.8±51.3 kg, 55.5±0.5 gün, olarak hesaplanmıştır. Döl verimi özelliklerinden servis periyodu (SP), gebelik başına tohumlama sayısı (GBTS) ve buzağılama yaşına (BY) ait genel ortalamalar sırasıyla 147.6±1.3 gün, 2.5±0.1 adet, 37.4±0.3 ay olarak hesaplanmıştır. Süt verim özelliklerinden 305 GSV, EÇSV, GSV, KKS’de, laktasyon sırası ve buzağılama yılının etkileri çok önemli bulunmuştur (P<0.01). Döl verim özelliklerine bakıldığında ise TS’na laktasyon sırasının etkisi önemli olmuştur (P<0.05), BY’de ise buzağılama mevsimi ve laktasyon sırasının etkileri çok önemlidir(P<0.01).

Milk and Reproductive Characteristics of Holstein Cattle Raised in Gökkale Farm

This study was carried out to examine some environmental factors affecting milk and reproductive traits of 1781 Holstein cattle, which were born and raised between 2008-2017 in Gökkale Farm and calved between 2010-2019. Analysis of variance was performed on the data obtained, and the factor averages with statistically significant effects were compared according to the Tukey Multiple Comparison Test. General averages of lactation period (LS), 305 days’ milk yield (305 GSV), adult age milk yield (EÇSV), real milk yield (GSV) and dry time (KKS) from milk yield characteristics are 357.5±1.3, respectively. days were calculated as 9312.8±34.8 kg, 10077.0±35.9 kg, 10446.8±51.3 kg, 55.5±0.5 days. The general means of the service period (SP), the number of inseminations (TS) and the calving age (BY) from the reproductive yield characteristics were 147.6±1.3 days, 2.5±0.1 units, and 37.4±0.3 months, respectively calculated. The effects of lactation order and calving year were found to be highly significant in 305 GSV, EÇSV, GSV, KKS, milk yield characteristics (P<0.01). Considering the progeny characteristics, the effect of lactation order was found to be significant in GBTS (P<0.05), while the effects of calving season and lactation order were highly significant in BY (P<0.01).

___

  • Akbulut Ö, Tüzemen N, Yanar M, 1992. Erzurum Şartlarında Siyah Alaca Sığırların Verimleri, 1: Döl ve Süt Verimi Özellikleri. Doğa Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 16:(3), 523-533.
  • Akman N, Ulutaş Z, Efil H, Biçer S, 2001. Gelemen Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sürüsünde süt ve döl verimi özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi; 32(2): 173-179.
  • Bakır G, Çetin M, 2003. Reyhanlı Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırlarda Süt ve Döl Verim Özellikleri, Turkish Journal of Veterinary and Animal Science, 27: 173-180.
  • Bilgiç N, Yener M, 1999. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Sığırcılık İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca İneklerde Bazı Süt ve Döl Verimi Özellikleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 5(2): 81-84.
  • Bilgiç N, Alıç D, 2005. Polatlı Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca İneklerin Bazı Süt Verim Özellikleri, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(36): 116-119.
  • Boğakşayan H, Bakır G, 2013. Ceylanpınar tarım işletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların ömür boyu verim performanslarının belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(1): 75-81.
  • Cura ÖE, 2016. Trakya Bölgesinde Siyah-Alaca Süt Sığırlarda Döl ve Süt Verimlerinin Bazı Sistematik Faktörler Açısından Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Duru S, Tuncel E, 2002. Koçaş Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt ve Döl Verimleri Üzerine Bir Araştırma. 2. Döl Verim Özellikleri, Turkish Journal of Veterinary and Animal Science, 26: 103-107.
  • Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F, 1983. İstatistik Metodlar I. Ankara Üniversitesi Ziraata Fakültesi Yay. 861/229. Ankara.
  • Düzgüneş, O, Akman N, Eliçin A, 2012. Hayvan Islahı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, 5. Baskı, Yay. No:1599, Ders Kitabı 551, Ankara.
  • Erdem H, Atasever S, Kul S, 2007. Gökhöyük Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt ve Döl Verim Özellikleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 47-54.
  • Genç S, 2014. Türkiye’de Siyah Alaca Sığır Popülasyonlarında Genetik Parametreler ve Genetik Yönelim Tahminleri, Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Güngör S, 2019. Bursa İli Yenişehir İlçesinde Özel Bir İşletmede Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Bazı Verim Özelliklerine Ait Parametre Tahminleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Kaya M, Bardakçıoğlu HE, 2016. Denizli İli Özel İşletme Koşullarında Yetiştirilen Holştayn Irkı Sığırların Süt Verimi ve Döl Verimi Özellikleri Üzerine Bazı Çevresel Faktörlerin Etkisi, Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 13(1): 1-10, 2016.
  • Keser M, 2016. Tekirdağ İlinde Farklı İşletme Büyüklüklerinde Yetiştirilen Siyah Alaca Süt Sığırlarının Döl ve Süt Verim Özelliklerin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Zootekni Anabilim Dalı, Namık Kemal Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Koçak S, Yüceer B, Uğurlu M, Özbeyaz C, 2007. Some Production Traits of Holstein Cows Reared in Bala State Farm, Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 47(1): 9-14.
  • Kumlu S, Akman N, 1999. Türkiye Damızlık Siyah Alaca Sürülerinde Süt ve Döl Verimi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 39(1): 1-15.
  • Minitab Inc., 2000. User' Guide 1: Data, Graphics and Macros, Realease 13 For Windows, USA (2000).
  • Odacı Ö, 2019. Konya İli Ereğli İlçesinde Özel Bir Süt Sığırcılık İşletmede Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Bazı Süt ve Döl Verim Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Özçakır A, Bakır G, 2003. Tahirova Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Döl ve Süt Verim Özellikleri, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(2): 145-149.
  • Özhan M, Tüzemen N, Yanar M, 2012. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme. Düzeltilmiş Altıncı Baskı, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi Erzurum- 2013; Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 134.
  • Sheskin DJ, 2004. Hand Book of Parametric and Nonparametric Statistical Procedures 3rd ed. Chapman and Hall/CRC, Boca Raton, FL 1193p.
  • Soysal Mİ, 2005. Hayvan Islahının Genetik Prensipleri. Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayın No: 48, Ders Notu No:40. 314s. Tekirdağ.
  • Şahin A, 2009. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne Bağlı İşletmelerde Yetiştirilen Farklı Sığır Irklarının Süt ve Döl Verim Özelliklerine ait Genotipik ve Fenotipik Parametre Tahmini, Doktora Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Tokat.
  • Şahin A, Ulutaş Z, 2010. Tahirova Tarım İşletmesindeki Siyah Alaca İneklerin Süt ve Döl Verimi Özelliklerinin Genetik Parametreleri, Kafkas Universitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16(6): 1051-1056.
  • Tapkı İ, Şahin M, Okyay MS, 2007. Ceylanpınar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verim özellikleri. 2. Döl verim özellikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1-2):9-16.
  • TUİK, 2021. Türkiye İstatistik Yıllığı, Hayvancılık istatistikleri. Ankara
  • Tukey JW, 1953. The Problem of Multiple Comparisons. Department of Statistics. Princeton University, Princeton, NJ. Unpublished paper.
  • Tuna YT, 2017. Siyah Alaca Süt Sığırlarında Renk (Siyah-Beyaz) Dağılımının Süt Verimi ve Bazı Döl Verim Özellikleri ile Olan İlişkisinin Belirlenmesi, NKUBAP.00.24.YL.14.05 Nolu Proje Raporu.
  • Tüzemen N, Yanar M, Akbulut Ö, Uğur F, 1998. Esmer Sığırlarda Servis Periyodunun Süt Verimi Özelliklerine Etkisi. "Doğu Anadolu Tarım Kongresi",14-18 Eylül, 1998, Erzurum.
  • Tüzemen N, Yanar M, Akbulut Ö, 2013. Hayvan Islahı. Düzeltilmiş Dördüncü Baskı, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi Erzurum- 2013; Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 230
  • Tüzemen N, 2018. Export Potential in Fattening and Meat Production in Turkey., International Congress on Engineering and Life Science (İCELİS-2018), Kastamonu-Türkiye
  • Ulutaş Z, Akman N, Akbulut Ö, 2004. Siyah-Alaca Irkı Sığırların 305 Günlük Süt Verimi ve Buzağılama Aralığına Ait Genetik ve Çevre Varyansları Tahmini, Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28(1): 101-105.
  • Yanar M, Tüzemen N, Akbulut O, Aydın R, Uğur F, 1997. The Reproductive Performance of Brown Swiss Cattle Raised in the Eastern Turkey. Indian Journal of Dairy Science, 50: 307-313.