1259 (R.) Senesi Aydın Sancağı Masarifat Muhasebesi Defterinin Çözümlenmesi

ÖzetOsmanlı Devleti’nde taşra masarifat defterlerinin nahiye, kaza, sancak ve eyaletlerde kayıtlandığı arşiv belgelerinden anlaşılmaktadır. Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde Osmanlı Devleti masarifat muhasebesine ait çok çeşitli defter mevcuttur. Bu defterlerin tamamını incelemek böylesi bir çalışmanın kapsamını aşacağı için, sadece 4863 gömlek no ve ML.MSF.d. fon kodlu defterin çözümlenmesinin yapılmasımasarifat muhasebesi özelinde çalışmanın konusunu oluşturmuştur. Defter 1259 (R.) (1843 M.) senesinin Haziran ayına ait olup, bu tarih çalışmanın zaman sınırını oluşturmuştur. Masarifat defterinde Aydın Sancağı’nın Aydın Güzelhisarı, Köşkderesi, Köşk, İnce, Sultanönü, Dallıca, Sobuca, Mazun, Dalama, Ayasuluğ, Tire, Bayındır, Birgi, Ödemiş, Keles, Alaşehir, İnegöl, Nazilli, Kuyucak, Karacasu, Balyanbolu, Bozdoğan, Arpaz, Yenipazar, Amasya, Çine, Karpuzlu ve Şahme Kazaları ile Koçak, Çakıllı, Karapınar ve Kıran Nahiyeleri olmak üzere toplam otuziki yerleşim yerine ait memur maaşları ve çeşitli masraf kalemlerinin kayıtları bulunmaktadır. Bu kayıtların yer aldığı masarifat defterinin çözümlenmesi sonucu elde edilen bilgilerin muhasebe tarihine kazandırılması çalışmanın amacı olarak belirlenmiştir.

The Analysis of Coasts Accounting Book of Aydın Sanjak 1259 (R.) (1843 M. ) Year

It can be understood from the archival documents that provincial cost books were registered in townships, districts and provinces in the Ottoman Empire. There are a wide variety of books related to costs accounting of Ottoman Empire in the Prime Minister’s Ottoman Archives. For examining all of these books will go beyond the scope of such study, doing the analysis of book with only 4863 case no and ML.MSF.d. fund code has been the subject of this study specific to costs accounting. The book belongs to June, 1259 (R)(1843 M.), creating the date limit of this historical work. The costs book includes records of staff salaries and various expense items belonging to a total of thirty-two settlements, including the districts Aydın Güzelhisarı, Köşkderesi, Köşk, İnce, Sultanönü, Dallıca, Sobuca, Mazun, Dalama, Ayasuluğ, Tire, Bayındır, Birgi, Ödemiş, Keles, Alaşehir, İnegöl, Nazilli, Kuyucak, Karacasu, Balyanbolu, Bozdoğan, Arpaz, Yenipazar, Amasya, Çine, Karpuzlu and Şahme, and the townships Koçak, Çakıllı, Karapınar and Kıran in Aydın Sanjak. The main goal of the present study is to introduce the data obtained from the analysis of costs book in which these records are included into the accounting history. 

___

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, (BAO), Gömlek No: 4863, Fon Kodu: ML.MSF.d.
  • Erdoğdu, İ. (2000). Osmanlı İktisadi Düzeninde İhtisab Müessesesi ve Muhtesiblik Üzerine Bir Deneme, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma Merkezi Dergisi, 11, 123-145.
  • Güneş, M. (2014). Osmanlı Dönemi Nüfus Sayımları ve Bu Sayımları İçeren Kayıtların Tahlili, Gazi Akademik Bakış, 8(15), 221-240.
  • Sarıyıldız, G. (2001). Karantina, Türkiye Diyanet Ansiklopedisi, Cilt: 24, Erişim, 12.01.2016, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=240464
  • Uyanıker, A. (2014). Sultan II. Abdülhamid Döneminde Osmanlı Devleti’nde Sağlık Alanında Yapılan Çalışmalar (1876-1909), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.