Öz Bu makale, İstanbul’da, Venedik balyosunun ikametgahında 1660 yılı civarlarında Venedikli bir diplomat, onun tercümanları, Osmanlı nakkaşları ve İtalyan teknik ressamlarının işbirliğiyle resmedilmiş olan bir minyatür albümünü incelemektedir. Makalenin savunduğu tez, bu elyazmasının, emektar Venedik katibi ve fiili elçisi Giovanni Battista Ballarino tarafından kendisinin yerine geleceğini umduğu halefi için Osmanlı toplumu hakkında bir rehber ve aynı zamanda Bâb-ı Âli’de Venedik diplomasisi için tercümanların hayati önemi hakkında uyarıcı bir hikaye olarak hazırlandığıdır. Bu elyazmasını, Girit Savaşı’nın (1645-1669) doruğundaki özgül tarihi anı çerçevesinde ve Osmanlılar’ı temsil etmekte kullanılan (gerek Osmanlı gerekse Osmanlı dışından) çeşitli yazılı ve görsel türlerle bir ilişki içine yerleştirerek, bu makale, yerel (ve “yerelleştirilmiş”) aracıların bir Venedik-Osmanlı karşılaşma mekanı yaratmaktaki rolü hakkında sorular üretir. Özellikle bu elyazmasının üretiminde işbirliği etmeleriyle, tercümanların nasıl da aynı anda hem samimi hem de mesafeli, hem kozmopolit-İstanbullu hem de derinden Venedikli bir trans-emperyal perspektif sağladıklarını araştırarak bu iki devletin iç içe geçmiş erken modern tarihlerinin altını çizer.

This article examines a miniature album constructed in the house of the Venetian bailo in Istanbul ca. 1660 through collaboration between a Venetian diplomat and his dragomans (diplomatic interpreters), Ottoman miniaturists, and Italian draftsmen. It argues that the manuscript was intended by long-time Venetian secretary and de facto bailo in Istanbul, Giovanni Battista Ballarino, as a handbook on Ottoman society for his hoped-for replacement and as a cautionary tale about the vital importance of dragomans for Venetian diplomacy at the Porte. By situating this Codex in its specific historical moment at the height of the War of Crete (1645- 1669) and in relationship to diverse textual and visual genres (both Ottoman and non-Ottoman) of representing the Ottomans, the article raises questions about the role of local (and “localized”) intermediaries in articulating a Venetian-Ottoman space of encounter. Specifically, it explores how, through their collaboration in this manuscript, dragomans lent it a particular trans-imperial perspective on the Ottoman Empire, at once intimate and foreignizing, metropolitan-Istanbulite and profoundly Venetian, underscoring the two polities’ entwined early modern histories.