Schäbler, Birgit, Moderne Muslime. Ernest Renan und die Geschichte der ersten Islamdebatte 1883

Modernleşme tartışmaları bağlamında çok sık gündeme gelen ‘İslam ve modernleşme ilişkisi’, özellikle Almanya’da göçmen Müslümanların ‘uyum’ sorunsalı bağlamında medyada dolaylı ve dolaysız olarak gündemden düşmez. Göçmenlerin ‘uyum’ meselesi, popüler düzlemde Müslümanların gelişmiş modern toplumlara uyum sorunu olarak gündemleştirilirken genelde mesele, bazen zımni bazen de açık şekilde, ‘İslam’ın modernleşmeyle uyum(suzluğ)u’ bağlamında ele alınmakta ve hatta sorunlu bir şekilde konunun uzmanı olmayan kişiler bu tartışmalarda büyük rol oynamaktadırlar. Diğer yandan entelektüel-akademik düzlemde mesele, sosyolojik, iktisadi ve kültürel boyutlarıyla, aslında bir bütün olarak Avrupa-dışının modernleşmeyle ilişkisi bağlamında (modernleşme, bağımsızlık, az/gelişme ve emperyalizm teorileri çerçevesinde) daha sofistike bir şekilde ele alınmasına rağmen, konuyu (özcü ve genellemeci bir dille) ‘İslam’ın modernite ile uyumsuzluğu’ bağlamında ele alma eğilimi yaygındır.

___

  • Birgit Schäbler, Moderne Muslime. Ernest Renan und die Geschichte der ersten Islamdebatte 1883, Paderborn: Verlag Ferdinand Schöningh, 2016, 286 s., ISBN 978-350-67-8418-6. Almanya’da ‘Sarrazin-Debatte’ (Sarrazin Tartışması) olarak anılmaya başlanan bu tartışmaların erken tarihli eleştirel analizi için bkz. Klaus J. Bade, Kritik und Gewalt: Sarrazin-Debatte, “Islamkritik” und Terror in der Einwanderungsgesellschaft (Schwalbach: Wochenschau-Verlag, 2013). Ayrıca sağ popülizmin yükselişinde önemli rol oynadığına inanılan bu söyleme karşı yayınlanan sayısız makale ve kitaplara örnek olarak bkz. Sascha Stanicic, Anti-Sarrazin: Argumente gegen Rassismus, Islamfeindlichkeit und Kapitalismus (Berlin: Sozialistische Alternative – SAV, 2011); Naika Foroutan (ed.), Sarrazins Thesen auf dem Prüfstand - Ein empirischer Gegenentwurf zu Thilo Sarrazins Thesen zu Muslimen in Deutschland (Berlin: W-Serie der Humboldt-Universitaet zu Berlin, 2011). M. Alper Yalcinkaya, “Science as an ally of religion: a Muslim appropriation of ‘the conflict thesis’”, The British Journal for the History of Science 44/2 (2011): 161-81; Alexander Flores, Zivilisation