Güneş Enerjisi Destekli Bir Kurutma Sisteminin Tasarımı, İmalatı ve İlk Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Kurutma, yaş ürünlerdeki serbest suyu uzaklaştırma işlemidir. Bu işlemle, ürünlerde meydana gelebilecek olan biyokimyasal reaksiyonların önüne geçip mikroorganizmaların gelişmesini durduracak bir orana indirilmesi sağlanır. Böylece gıda maddelerinin uzun süre bozulmadan dayanmaları sağlanır. Ek olarak, kurutma işleminde kurutulan ürünlerin hacim ve ağırlıklarında meydana gelen azalma sayesinde depolama ve lojistik maliyetlerde azalmaktadır. En ilkel ve en yaygın kullanılan kurutma metodu direk güneş altında yapılan kurutma işlemidir. Fakat güneş altında yapılan kurutma işleminde üründeki kalite düşüşü alternatif kurutma metotları üzerine çalışmalar yapılmasını zorunlu hale getirmiştir. Ayrıca, günümüzde özellikle gelişen ülkelerde yenilenebilir enerjinin kullanımına öncelik verilmesi, bilim adamlarının kurutma sistemlerinde de yenilenebilir enerjiden faydalanmaya yöneltmiştir. Bu çalışmada, güneş enerjisi destekli bir kurutma sistemi tasarlanarak imal edilmiş ve Osmaniye iklim şartlarında ilk testleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, sistemde kullanılan kurutma havasının 45 o C sıcaklığa kadar çıkabildiği, kolektöre giren hava sıcaklığının ortalama 10-14 o C artırılabildiği, 6 saatlik kurutma süresi içerisinde yaklaşık olarak %58 civarında üründen nem uzaklaştırılabildiği ve kurutma prosesinin başarılı bir şekilde gerçekleştiği görülmüştür.

___

  • Tarhan, S., Ergüneş, G., Tekelioğlu, O. Tarımsal ürünler için güneş enerjili kurutucuların tasarım ve işletme esasları, Tesisat Mühendisliği Dergisi 2007; 99:26-32.
  • Yaşartekin, Y., Kabinet tipi güneş enerjili kurutucunun tasarımı ve tarımsal ürünlerin kurutulmasında denenmesi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1991. İzmir, 141.
  • Gürel, A., Güneş enerjili, ısı borulu, nem kontrollü kurutucuda aromatik ürünlerin (nane, maydanoz, biberiye) kurutulması. Karabük Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010. Karabük, 57.
  • Yılmaz, H., Güneş pili tahrikli model bir güneşli kurutucunun geliştirilmesi ve kurutulmuş domates üretiminde teorik ve deneysel incelenmesi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2000. İzmir, 75.
  • Mutlu, H., Öztürk, K. İncirin güneş enerjisi kullanarak kurutulmasının esasları. II. Ulusal Ege Enerji Sempozyumu ve Sergisi, Kütahya-Türkiye, 2004, 186-192.
  • Ceylan, İ., Güneş enerjili kurutma fırınında kurutma havası neminin kontrolü. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2002. Zonguldak, 160.
  • Sarsılmaz, C., Güneş enerjisi destekli kayısı kurutma sistemi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 1998.Elazığ, 164.
  • Şahin, H., Koçak, S., Aktaş, M., Polat, T. Bilgisayar kontrollü ısı pompalı ve güneş enerjili endüstriyel kurutma sistemi tasarımı. Tesisat Mühendisliği Dergisi 2012; 131: 43-52.
  • Çerçi, N., Akpınar, E. Güneş altında kurutma prosesinde biberin konvektif ısı transfer katsayısının belirlenmesi. 12. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, İzmir-Türkiye, 2015, 1659-1665.
  • Mahesh, K., Sansaniwal, S., Khatak, P. Progress in solar dryers for drying various commodities, Renewable and Sustainable Energy Reviews 2016; 346-360.