Yehova’nın Şahitleri’nin Cemaat Yapıları ile İbadet Biçimlerinin Sosyolojik Boyutları

Yehova’nın Şahitleri 239 ülkede 8,5 milyon aktif mensubu ve her yıl küresel olarak gösterdiği istikrarlı büyüme ile önde gelen bir hristiyan mezhebidir. Sosyoloji yazınında Yehova’nın Şahitleri genellikle inanç ve örgütsel özellikleri üzerinden ele alınmış, geniş topluma karşıt tavırları bağlamında “sekt” kategorisi altında sınıflandırılmışlardır. Esasen Yehova’nın Şahitleri için aşırı talepkar yapıyı belirleyen yüksek adanmışlık ifadesini kimi zaman haftanın yedi gününü bulabilen ibadet ve duyuru işinin yoğunluğunda bulur. Özellikle yeni üyelere erişme doğrultusunda bir din yayma faaliyeti olarak tanımlanabilecek duyuru işi kimi zaman ruhsal faaliyetler adı verilen Yehova’nın Şahitleri’nin dini faaliyetlerinin en önemli parçası olduğu gibi cemaatlerin iççsel yapılanmalarına da temel teşkil eder. Bu yazıda Yehova’nın Şahitleri’nin cemaat organizasyonları “yerleşikleşmiş sekt” ve “aşırı talepkar dini topluluk” kategorileri üzerinden tartışılacak, bu bağlamda daha az vurgulanmış olan özgün ibadet biçimleri ile yerel cemaat yapılanmaları arasındaki ilişkiye dikkat çekilecektir. Bu makalede söz konusu boyutlar, Yehova’nın Şahitleri’ni ortak kategoriler altında sınıflandırıldığı diğer tüm topluluklardan ayıran kritik boyutlar olarak önerilmekte, istikrarlı küresel büyüyüş başta olmak üzere bir dizi sosyolojik vasıfları bu perspektiften açıklanmaktadır. Çalışma ağırlıklı olarak cemaatin kendi yayınlarının analizine dayanmakla birlikte, birkaç noktada İstanbul Kurtuluş cemaatinden kaynak kişilerin yorumlarından da faydalanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Dünya Dinleri, Yehova’nın Şahitleri, Yerleşikleşmiş Sekt, Aşırı Talepkar Dinler

Sociological Dimensions of Jehovah’s Witnesess Congregation Structures and Forms of Worship

Jehovah’s Witnesses are one of the worlds prominent religions with 8.5 million active members in 239 countries and stable growth manifested every year globally. Witnesses in sociology literature are generally studied through their faith and organizational aspects and categorized under the heading “sect”, due to their opposition to wider society. In this article, congregational organization of Jehovah’s Witnesses will be discussed through categories of “Established Sect” and “High Demand Religion” and remark be made on the relationship between their genuine forms of worship and congregational structures. As a matter of fact, heavy commitment that determines this high demand structure is expressed in the intensity of worship and public ministry sometimes up to 7 days a week. Especially public ministry that can be defined as a form of evangelization for reaching out new members is the most important part of religious practices of Jehovah’s Witnesses and the basis of the internal structure of congregations. These aspects are suggested as the critical dimensions that differentiates Witnesses from all the other groups that are usually classified under the same categories and also as the chief dynamics that can explain a series of their other sociological qualities, including their steady growth globally. While this study is mainly based on witnesses own publications, in a few points comments of informants in Kurtuluş İstanbul congregation are utilized.

Keywords:

World Religions, Jehovah’s Witnesess, Established Sect, High Demand Religions,

PDF

___

Anderson, Cameron, Robb, William, (2014), Do status hierarchies benefit groups?, içinde Chang, Joey, Tracy, Jessica, The Psyschology of Social Status, Springer New York
Bainbridge, Williams Sims (1997), Sociology of Religious Movements, Routledge, NY
Bruce, Steve (2000) Religion in the Modern World: From Cathedrals to Cults, Oxford University Press,Oxford
Cragun, Ryan T., Lawson, Ronald (2010), The Secular Transition: The Worldwide Growth of Mormons, Jehovah’s Witnesses and Seventh-Day Adventists, Sociology of Religion Vol. 71 No. 3
Chaves, Mark, (2011), American Religion Contemporary Trends, Princeton University Press, New Jersey
Chrysisdes, George D., (2022) Jehovah’s Witnesses: A New Introduction, Bloomsbury Acdemic, London
Jw.org, “Müsrif Oğul Geri Dönüyor”, https://www.jw.org/tr/kutuphane/videolar/musrif-ogul-geri-donuyor/
Lawson, Ronald, (1995), Sect-state relations accounting for the differing trajectories of Seventh Day Adventists and Jehovah’s Witnesses, Sociology of Religion, 65/4
Penton, James, (2015), Apocalypse Delayed: The Story of Jehovah’s Witnesses, University of Toronto Press, Toronto
Pew Research Center, 2015, Americas Changing Religious Landscape, Washington
Roberts, Keith, A., Yamane, David, (2016), Religion in Sociological Perspective, Sage, London
Stein, Phillip, Stein, Rebecca, (2017) Anthropology of Religion Magic and Witchcraft, Routledge, NY
Stark, Rodney, Laurence R., Iannaconne (1997) Why the Jehovah’s Witnesses Grow So Rapidly: A Theorretical Application, Journal of Contemporary Religion, May 1997
Stark, Rodney, William Sims, Bainbridge, (2012), Religion Deviance and Social Control, Routledge, NY
Tınaz, Nuri, (2013) Yehova Şahitleri, TDV İslam Ansiklopedisi içinde, İstanbul
Voas,David, (2016), The Trumpet Sounds Retreat: Learning From Jehovah’s Witnesses, içinde Barker, Eileen, The Centrality of Religion in Social Life: Essays in Honour of James Beckford, Routledge, New York
Watchtower Bible and Tract Society of PA, (2012), Shepherd the Flock of God, NY
Watchtower Bible and Tract Society of PA, (2016), Tanrının Sevgisinden Ayrılmayın, NY
Watchtower Bible and Tract Society of PA, (2019), Yehova’nın İsteğini Yerine Getiren Teşkilat, NY
Watchtower Bible and Tract Society of PA, (2021), Yehova’nın Şahitleri’nin 2021 Hizmet Yılı Faaliyet Raporu, NY
Wilson, Bryan, R., (1959), An Analysis of Sect Development , American Sociological Review 24/1
Yasdıman, Hakkı Şah, Yehova Şahitleri’nin Teşkilat Yapısı ve Türkiye’deki Faaliyetleri, (2005) DEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXII, Sy:115-133