Denizyolu Dış Ticareti ile GSYİH ve Yapı Sektörü Arasındaki İlişkilerin İncelenmesine Yönelik Türkiye Örneği

Dış ticarette kullanılan birçok taşımacılık türleri olmasına rağmen denizyolu taşımacılığının önemi gün geçtikçe artmaktadır. Küreselleşen dünyada ülkelerin birbirleri arasındaki alış verişler daha yaygın hale gelemeye başlamış ve denizyolu taşımacılığı baş aktörlerden birisi olmuştur. Daha ucuz, güvenilir ve çevreci bir taşımacılık türü olması bu alandaki talebi daha da arttırmaktadır. Fakat dünyada meydana gelen ekonomik krizler ve navlun fiyatlarında meydana gelebilen artışlar denizyolu taşımacılığını etkileyebilmektedir. Bu durum sadece denizyolu taşımacılığını değil aynı zamanda ülkelerin ekonomik durumlarını da etkileyebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin son yıllardaki denizyolu taşımacılığındaki gerilemeye bağlı olarak gayrı safi yurtiçi hasıla (GSYİH) ile denizyolu ihracatı, denizyolu ithalatı ve ülkenin en önemli ekonomik dinamiklerinden birisi olan yapı sektörü aralarındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmada kullanılan son yıllara ait veriler, Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) elde edilmiştir. Verilerin durağanlık seviyeleri birim kök istatistik testleri ile analiz edilmiştir. Tüm serilerin I(1) seviyesinde durağan olmasından dolayı Granger nedensellik yöntemi tercih edilmiştir. Sonuç olarak, GSYİH ile denizyolu ihracat arasında pozitif çift yönlü, denizyolu ithalat ile pozitif tek yönlü güçlü Granger nedensellik ilişki varken yapı sektörü arasında pozitif tekyönlü zayıf ilişki bulunmaktadır. Bunların yanında yapı sektörü ile denizyolu ihracat arasında pozitif tek yönlü güçlü Granger nedensellik ilişki bulunurken, denizyolu ithalat ile diğer seriler arsında Granger nedensellik ilişki tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler:

Denizyolu Taşımacılığı, Uluslararası Lojistik, Tedarik Zinciri Yönetimi, GSYİH, Nedensellik

A Case Study Of Examining The Relationships Between Maritime Foreign Trade, GDP, And The Construction In Turkey

Although there are many types of transportation used in foreign trade, maritime transportation is great importance. In the globalizing world, the foreign trades between countries have started to become more common and maritime transport has become one of the main actors. Transportation demand increases in this area even more the fact that it is a cheaper, reliable and environmentally friendly. However, economic crises in the world and increases in sea freight prices can affect maritime transport. This situation can affect not only maritime transport but also the economic situation of countries. The aim of this study is to examine the relations between gross domestic product (GDP) and maritime exports, maritime imports and the construction sector (which is one of the most important economic dynamics of the country), due to the decline in maritime transport in Turkey in recent years. The data for the last years used in the research were obtained from the Turkish Statistical Institute (TSI). The stationarity levels of the data were analyzed with unit root statistics tests. Since all series are stationary at I(1) level, Granger causality method is preferred. As a result, GDP is the Granger cause of maritime exports, maritime imports and the construction industry but no correlation could be established between maritime imports with other data. Also, the construction industry is the Granger cause of maritime exports.

Keywords:

Maritime transport, International Logistics, Supply Chain Management, GDP, Granger Causality,

PDF

___

Referans1 Akil, Y. (2019). Tasarımından Uygulamaya Yalın İnşaat Yaklaşımı: Antalya Konut İnşaat Sektörü Üzerinde Bir Çalışma. Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Referans2 Alper, A.E. (2017). İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyümedeki Rolü: Türkiye Örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 26, Sayı 2, Sayfa 239-252.
Referans3 Antonellini, L. (2021). Relationship Between Gdp and Maritime Trade. Academia Letters, Article 1051. https://doi.org/10.20935/AL1051.
Referans4 Çınar, M.C. (2018). Türk İnşaat Sektörü Ve Türk İnşaat Sektörünün Ülke Ekonomisine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. T.C. Nevşehir Haci Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dali, Nevşehir
Referans5 Develi, E. İ. (2021). Lojistik Türlerinden Denizyolu Taşımacılığı Ve Türkiye Pazarı Özelinde Bir Durum (Gzft) Analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1640–1661.
Referans6 Dördüncü, H. (2021). Türkiye ’ De İhracat İle Konteyner Taşımacılığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Nedensellik Analizi”, Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 2021, 6(Özel Sayı): 192-206.
Referans7 Dwarakish, G. S. and Salim, A. M. (2015). Review on the Role of Ports in the Development of a Nation. Aquatic Procedia, 4(Icwrcoe), 295–301, Elsevier B.V. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1016/j.aqpro.2015.02.040.
Referans8 Emeç, A. S. (2021). Türkiye’nin Deniz Yolu İhracatını Etkileyen Faktörler. Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı:2, ss. 1-14.
Referans9 Engle, R. F., Granger, C. W. J., Engle, B. Y. R. F. and Grangeri, C. W. J. (1987). Co-Integration and Error Correction : Representation , Estimation , and Testing Published by : The Econometric Society SImage. URL : https://www.jstor.org/sImage/1913236 REFERENCES Linked references are available on JSTOR for this article : reference # references _ tab _ contents You may need to log in to JSTOR to access the linked references ., 55(2), 251–276.
Referans10 Escamilla-Navarro, L., García-Menéndez, L. and Pérez-García, E. (2010). Integration of foreign trade and maritime transport statistics in Spain. Maritime Policy and Management, 37(4), 347–375.
Referans11 Esmer, S. (2019). Liman ve Terminal Yönetimi. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3840 Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 2647.
Referans12 Fratila, A., Gavril, I. A., Nita, S. C. and Hrebenciuc, A. (2021). The importance of maritime transport for economic growth in the european union: A panel data analysis. Sustainability (Switzerland), 13(14), 1–23.
Referans13 Granger, C. J. W. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods Authors ( s ): C . W . J . Granger Published by : The Econometric Society SImage. URL : http://www.jstor.org/sImage/1912791 Accessed : 25-03-2016 19 : 26 UTC Your use of the JS. Econometrica, 37(3), 424–438.
Referans14 Gülmez, S., Esmer, S. and Ateş, A. (2018). İskenderun Körfezi̇ Deni̇zyolu Ti̇careti Anali̇zi̇. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 83–108.
Referans15 Güzel, F. and Şekeroğlu, G. (2021). Borsa İstanbul İşlem Hacmini Etkileyen Unsurlar ve Aşırı Güven Eğilimi. Journal of Yasar University, 2021, 16/63, 1119-1132.
Referans16 İnce, M. R. and Tarı, R. (2019). Analysis of Global Trade Volume within the Scope of Maritime Transport Market: Markov Regime Switching Model. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37, 1–20. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/doi/ 10.35343/kosbed.581404.
Referans17 Jacks, D. S. and Pendakur, K. (2018). Global Trade And The Marıtıme Transport Revolutıon. Source: The Review of Economics and Statistics, Vol. 92, No. 4 (November 2010), pp. 745-755.
Referans18 Liang, J. and Zhao, Z. (2009). Analysis and evaluation between maritime industry and the socio-economic relationship in Liaoning Province. Proceedings of the 2009 IEEE International Conference on Automation and Logistics, ICAL 2009, (August), 1387–1391. IEEE.
Referans19 Lloyd, C., Onyeabor, E., Nwafor, N., Alozie, O. J., Nwafor, M., Mahakweabba, U. and Adibe, E. (2019). Maritime transportation and the Nigerian economy: matters arising. Commonwealth Law Bulletin, 45(3), 390–410. Routledge. Retrieved from https://doi.org/10.1080/03050718.2019.1708426.
Referans20 Michail, N., Melas, K. and Batzilis, D. (2021). The Relationship Between Container Shipping Trade and Real GDP Growth: A Panel Vector Autoregressive Approach. SSRN Electronic Journal, (May).
Referans21 Ogonna Igberi, C. and Ogunniyi Babatope, M.B. (2013). Has Maritime Transport Sector Impacted on the Growth of Nigeria’s Economy? Journal of Business and Economics, 4(8), 2155–7950. Retrieved from http://173.83.167.93/UploadFile/Picture/2014-6/201461492729203.pdf.
Referans22 Osadume, R. and Blessing, U. C. (2020). Maritime trade and economic development: A granger causality and bound test approach. LOGI - Scientific Journal on Transport and Logistics, 11(2), 23–32.
Referans23 Park, J. S., Seo, Y. J. and Ha, M. H. (2019). The role of maritime, land, and air transportation in economic growth: Panel evidence from OECD and non-OECD countries. Research in Transportation Economics, 78(October), 100765. Elsevier Ltd. Retrieved from https://doi.org/10.1016/j.retrec.2019.100765.
Referans24 Prandeka, M. and Zarkos, V. (2014). The Greek maritime transport industry and its influence on the Greek economy. Economy and Markets, (5), 1–11.
Referans25 Saeed, N., Cullinane, K. and Sødal, S. (2021). Exploring the relationships between maritime connectivity, international trade and domestic production. Maritime Policy and Management, 48(4), 497–511. Routledge. Retrieved from https://doi.org/10.1080/ 03088839 .2020.1802783.
Referans26 Taghvaee, S. M., Omaraee, B. and Taghvaee, V. M. (2017). Maritime transportation, environmental pollution, and economic growth in Iran: Using dynamic log linear model and granger causality approach. Iranian Economic Review, 21(2), 185–210.
Referans27 Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1–16.
Referans28 Tunalı, H. and Akarçay, N. (2018). Deniz Taşımacılığı İle Sanayi Üretimi İlişkisinin Analizi: Türkiye Örneği. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(6), 111–122.
Referans29 TSI (2021) https://data.tuik.gov.tr/Search/Search?text=Ta%C5%9F%C4%B1ma%20%C5 %9Fekillerine%20g%C3%B6re%20ihracat (15.02.2022).
Referans30 Türkeş, G. (2018). Çalışanların Davranışsal Hatalarının Tespiti Üzerine Bir İrdeleme: Yapı Sektörü Örnek Alan İncelemesi. Yüksek Lisans Tezi. T.C. Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İş Sağlığı Ve Güvenliği Anabilim Dalı, İstanbul.
Referans31 Uçak, S., Aytekin, A.G. and Kuvat, Ö. (2018). ARDL Modeli i le Türkiye’de Otomotiv İhracatı - Büyüme İlişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2018 6(ICEESS’ 18) 201-209.
Referans32 Usta, G. and Sarı, A. (2021). Denizyolu Ticareti, Ekonomik Büyüme Ve Dış Ticaret Haddi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye İçin Ardl Yaklaşımı. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2021, Cilt 2, Sayı 1, 31-44.
Referans33 UTIKAD, (2020) https://www.utikad.org.tr/images/HizmetRapor/utikadlojistiksektoruraporu 2020-53923.pdf (15.02.2022).
Referans34 Yavuz, S. (2019). Retaıl Store Perceptıon Of Customers In Constructıon Equıpment Industry. Master Thesis. T.C. Bahçeşehir University, Graduate School Of Socıal Scıence Master Of Busıness Admınıstratıon.
Referans35 Yenisu, E. (2016). Türkiye ’ de İhracat , İthalat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi : ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(2019), 1175–1193.