Aysun ACUN, Nurten DOĞAN TEKELİ, Nurcan ÇALIŞKAN

Henderson Hemşirelik Modeli’ne Göre Palyatif Bakım Merkezi’nde Yatan Hastanın Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Palyatif bakım, yaşamı tehdit eden hastalıklar sonucunda, hastaların ve hasta yakınlarının yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlayan disiplinler arası bir yaklaşımdır. Palyatif bakım hastanın ihtiyaçlarına uygun olarak planlanmakta hasta ve yakınlarının tedavi sürecine uyumluluğunu artırmaktadır. Palyatif bakım hastaları, yeme, içme, bireysel hijyen, mobilizasyon, sosyal etkileşim gibi pek çok konuda yardıma ihtiyaç duymaktadır. Hastalara verilecek olan Hemşirelik Bakımı planlı ve dinamik olmalıdır. Bu bağlamda hemşirelik teori/modelleri, hemşirelere bakım sürecinde kanıta dayalı bilgilerle rehberlik ederek, kaliteli ve bireyselleştirilmiş bakım vermelerini sağlamaktadır. Hemşirelik kuramcılarından Virginia Henderson, hastaların 14 temel gereksinimine odaklanarak hemşirenin yardım edici rolünü vurgulamaktadır. Bu çalışmada Palyatif Bakım Merkezinde yatarak tedavi gören hemiplejik bir hastanın temel gereksinimleri Henderson’un Hemşirelik Modeli ile ele alınmış ve hastaya özgü bir hemşirelik bakımı sunulmuştur. Bu çalışma, hemşirelik teorilerinin klinik uygulamalarda rehberlik edici rolünü göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik teorisi, Henderson Hemşirelik Modeli, olgu sunumu, palyatif bakım

Nursing Care of the Patient in the Palliative Care Center According to the Henderson Nursing Model: A Case Report

Palliative care is an interdisciplinary approach that aims to improve the quality of life of patients and their relatives as a result of life-threatening diseases. Palliative care is planned in accordance with the needs of the patient and increases the compatibility of the patient and their relatives to the treatment process. Palliative care patients need help in meeting their needs in many issues such as eating, drinking, personal hygiene, mobilization, and social interaction. Nursing care to be given to patients should be planned and dynamic. In this context, nursing theory/models guide nurses in the care process with evidence-based information and enable them to provide quality and individualized care. Virginia Henderson, one of the nursing theorists, emphasizes the helping role of the nurse by focusing on the 14 basic needs of the patients. In this study, the basic needs of a hemiplegic patient who was hospitalized in the Palliative Care Center were discussed with Henderson's Nursing Model and a patient-specific nursing care was presented. This study demonstrates the guiding role of nursing theories in clinical practice.

Keywords:

Nursing theory, Henderson Nursing Model, case report, palliative care,

PDF

___

Ahtisham Y, Jacoline S. (2015). Integrating nursing theory and process into practice; Virginia’s Henderson need theory. International Journal of Caring Sciences, 8(2), 443-450.
Basit G. (2020). Bakımın rehberi: hemşirelik süreci. Necmettin Erbakan Üniversitesi Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 77-90.
Berman A, Snyder SJ, Frandsen GF. (2016) Kozier and Erb’s Fundamentals of Nursing Concepts, Process and Practice. 10. Baskı. Pearson. p. 40-42.
Bozkurt C, Yıldırım Y, Şenuzun Aykar F, Fadıloğlu ZÇ. (2021). Henderson hemşirelik modeli’ne göre kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireyin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, (6)1, 59-68.
Erol F, Tanrıkulu F, Dikmen Y. (2016). Serebrovasküler olay geçiren bir olgunun henderson hemşirelik modeli’ne göre değerlendirilmesi: olgu sunumu. Journal of Contemporary Medicine, 6, 94-103.
Fernandes BKC, Guedes MVC, Silva LF, Borges CL, Freitas MC. (2016). Nursing process based on Virginia Henderson applied for a working elderly. Journal of Nursing, 10(9), 3418-3425.
Fernandes BKC, Clares JWB, Borges CL, Nobrega MML, Freitas MC. (2019). Nursing diagnoses for institutionalized elderly people based on Henderson’s theory. Revista Da Escola De Enfermagem, 53: e3472.http://dx.doi.org/10.1590/S1980-220X201800 4103472
Avşar, P. (2017). Virginia Henderson: Hemşirelik Bakımında 14 Temel Gereksinim Teorisi. Karadağ A, Çalışkan N, Baykara GZ, editörler. Hemşirelik Teorileri ve Modelleri. Ankara: Akademi Basın, s. 146-164.
Karadağ, A, Şenol Çelik, S. (2019) Hemşirelik Bakım Planları: Tanılar, Girişimler ve Sonuçlar. 1. Baskı, İstanbul, Akademi Basın, s. 49.
Kapucu S, Akyar İ, Korkmaz F. (2018). Alan 4: Aktivite ve Dinlenme, Pearson Hemşirelik Tanıları El Kitabı. 11. Baskı. Ankara, Pelikan Yayınevi, s. 226-238.
Kılıç G, Akgün Çıtak E, Ökdem FŞ. (2019). Amyotrofik lateral skleroz tanılı bir hastanın Henderson hemşirelik modeli’ne göre değerlendirilmesi: olgu sunumu. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 1(3), 229-238.
Korkut Bayındır S, Biçer S. (2019). Holistik hemşirelik bakımı. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 25-29.
Köktürk Dalcalı B. (2019). Palyatif bakım birimlerinde manevi bakım ve hemşirelik. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 2(2), 29-37.
Nicely B, DeLario GT. (2011). Virginia Henderson’s principles and practice of Nursing applied to organ donation after brain death. Progress in Transplantation, 21(1), 72-77.
Parker ME, Smith MC. (2010). Choosing, Evaluating and implementing Nursing theories for practice. Parker ME, Smith MC, editors. Nursing Theories and Nursing Practice. United States of America, p. 20-33.
Pinheiro FM, Santo FHE, Chibante CLP, Pestana LC. (2016). Profile of hospitalized elderly according to Virginia Henderson: contributions for nursing care. Revista de Pesquisa: Cuidado é Fundamental, 8(3), 4789-4795.
Pokorny, ME. (2014). Nursing Theorists of Historical Significance. Alligood MR, editor. Nursing Theorists and Their Work. United States of America, p. 2-13.
Turgut AŞ, Soylu G. (2020). Palyatif bakım hasta yakınları ile nitel bir çalışma. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 31(2), 460-476.
Yıldız E, Dedeli Çaydam Ö. (2019). Hemşirelik bakımının yönetiminde Henderson hemşirelik modeli’nin uygulanması: pankreas kanseri tanılı bir olgu. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 1(3), 239-248.