Üniversite Giriş Sınavlarındaki Coğrafya Sorularının Coğrafi Becerilere Göre Dağılımı

Bu çalışmada Coğrafya Dersi Öğretim Programı’nda (CDÖP) yer alan becerilerin üniversiteye giriş sınavlarındaki coğrafya soruları içerisinde nasıl yer bulduğunu tespit etmek amaçlanmıştır. CDÖP’ te coğrafi becerilerin 2005 programı ile birlikte yer almasından dolayı 2005-2020 yılları arasındaki üniversite sınav soruları araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Doküman inceleme modelinin kullanıldığı araştırmada veriler içerik analiziyle incelenmiştir. Ünivesite giriş sınavlarında çıkmış olan coğrafya soruları Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM)’nin web sitesi üzerinden ulaşılmıştır. Sınavlardaki coğrafya soruları araştırmacılar tarafından tek tek incelenerek hangi beceri ya da beceriler ilişkili oldukları belirlenmiştir. Güvenirliğin alan uzmanları görüşleriyle sağlandığı çalışmada 583 coğrafya sorusu değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda soruların en çok coğrafi gözlem ve harita becerisini ölçtüğü görülmüştür. Bunun yanında zamanı algılama, kanıt kullanma ile değişim ve sürekliliği algılama becerilerini ölçen çok az sorunun olduğu, arazi becerisini ölçen hiç soru olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca soruların coğrafi becerileri eşit oranda ölçmediği, öğretim programında yer alan öğrenme alanı veya ünitelere göre de eşit oranda dağılmadığı dikkati çekmiştir. Ortaya çıkan sonuçlar neticesinde üniversite sınavında çıkan coğrafya sorularının öğretim programındaki becerilerle uyumlu bir şekilde hazırlanması gerektiği vurgulanmıştır.

Distribution of Geography Questions in University Entrance Exams by Geographical Skills

In this study, it was aimed to determine how the skills in the Geography Curriculum (CDÖP) are included in the geography questions in the university entrance exams. Due to the fact that geographical skills are included in the CDÖP together with the 2005 program, university exam questions between 2005-2020 constitute the sample of the research. In the study using the document review model, the data were examined by content analysis. The geography questions from the university entrance exams were found on the website of the Assessment, Selection and Placement Center (ASPC). The geography questions in the exams were examined one by one by the researchers and it was determined which skill or skills they were associated with. 583 geography questions were evaluated in the study, where reliability was provided by expert opinions. As a result of the evaluation, it was observed that the questions measured the most geographical observation and map skills. In addition, it has been found that there are very few questions that measure time perception, evidence use, and change and continuity perception skills, and there are no questions that measure land skill. It was also noted that the questions did not measure geographical skills equally, nor were they equally distributed according to the learning area or units included in the curriculum. As a result of the results, it was emphasized that the geography questions that appeared in the university exam should be prepared in accordance with the skills in the curriculum.

Keywords:

geographical skill geography curriculum, university exam questions,

PDF

___

Aladağ, C. ve Duran, Y. (2016). 2011-LYS Coğrafya sorularının madde güçlüğü ve kavram yanılgısı yönünden analizi. İlköğretim Online, 15(4), 1425-1435. doi http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.01994
Alsosani, N.M.D. ve Yagoub, M.M. (2015). Geographic skills: a case study of students in the United Arab Emirates, International Research in Geographical and Environmental Education, 24 (1). 95-102.
Artvinli E. (2010). Coğrafya derslerini yapılandırmak: Aksiyon (eylem) araştırmasına dayalı bir ders tasarımı. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, 184-218.
Artvinli, E. (2012). Integrate geographic skills with active learning in geography: a case of Turkey. Journal of Research and Didactics in Geography (J-READING), 1, Dec., 2012. 43-50 DOI: 10.4458/1005-06.
Bozyiğit, R. ve Akça, D. (2017). Coğrafya öğretiminde coğrafi sorgulama becerisinin öğrencilerin tutum ve başarıları ile öğrenmenin kalıcılığı üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 38. 72-85.
Fesliyen, Z., Şanlı, C. ve Pınar, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin harita beceri düzeylerine yönelik bir eylem araştırması: Kulu örneği. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 3(3). 9-23.
Huynh, N. (2009). The role of geospatial thinking and geographic skills in effective problem solving with GIS: K-16 Education. Theses and dissertations (Comprehensive). 1078. https://scholars.wlu.ca/etd/1078.
Karatekın, K., ve Aksoy, B. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 7(1), 1423-1438.
Kaya, N. (2012). Türkiye’de coğrafya eğitimi: Öğretim programları, öğretmen eğitimi ve ders kitapları boyutu. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
Kızılçaoğlu, A. (2004). ÖSYM sınavlarında 1981-2002 sorulan coğrafya sorularının değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(11) , 77-95 .
Kızılçaoğlu A. (2006). İlköğretim birinci kademesinde coğrafya eğitimi ve öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi, 14. 82-106.
Koç, H. (2003). Harita beceri düzeyleri ile öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi üzerine bir inceleme. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4). 17-32.
Miles, Matthew. B. ve Huberman, A. Micheal. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). Coğrafya dersi öğretim programı (CDÖP). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Coğrafya dersi öğretim programı (CDÖP). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Özel, A. (2002). Üniversite sınavlarındaki coğrafya sorularının dağılımı ile liselerdeki coğrafya programının ders saat sayılarının ve ağırlıklarının karşılaştırılması. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 55-67.
Pala, Ş.M. ve Başıbüyük, A. (2019). Matematik becerisinin sosyal bilgiler derslerindeki harita grafik ve tablo okuma becerilerine etkisi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi. 3(1), 41-56.
Ridha, S., Utaya, S., Bachri, S. ve Handoyo, B. (2019). Students’ geographic skills in Indonesia: Evaluating learning material questions about gıs using taxonomy of spatial thinking. Journal of Social Studies Education Research, 10(4), 266-287. November 11, 2020 from https://www.learntechlib.org/p/216561/ adresinden erişilmiştir.
Shin, E-K. (2006). Using geographic ınformation system (GIS) to ımprove fourth graders' geographic content knowledge and map skills, Journal of Geography, 105(3), 109-120, DOI: 10.1080/00221340608978672
Sözen, E. ve Türksever, Ö. (2018). Üniversite giriş sınavlarında coğrafya soru sayısındaki değişikliğin bölgesel liderlik açısından önemli olan ortaöğretim coğrafya programına olası etkilerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED), 3(3), 1-12.
Sözen, E. ve Türksever, Ö. (2019). KPSS coğrafya öğretmenlik alan bilgisi testi (öabt) soru dağılımlarının incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2019 Özel Sayısı, 73-84.
Taş, H. (2008). Coğrafi beceriler ve bunları öğrencilere kazandırma yolları. Doğu Coğrafya Dergisi, 13(20) , 45-58.
Türksever, Ö. ve Sözen, E. (2019). 2012-2018 yılları arasında KPSS lisans genel kültür testi coğrafya soru dağılımlarının incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2019 Özel Sayısı, 85-96.
Ünlü M. (2011). Coğrafya derslerinde coğrafi becerilerin gerçekleşme düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4). 2115-2172.
Ünlü M. (2014). Coğrafya öğretimi, Ankara: Pegem Akademi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.