Sağlık Çalışanlarında Öznel İyi Oluşun Duygusal Emek Davranışı Üzerine Etkisi

Araştırmanın amacı sağlık çalışanları özelinde öznel iyi oluş alt boyutları ile duygusal emek alt boyutları arasında ilişkileri ve etkileri belirlemekti. Çalışmada ilişkisel tarama tekniği ile anket yöntemi kullanılmıştır. Daha önceden geçerlilik ve güvenirliliği yapılmış olan ölçeklerden dizayn edilen anket kullanılmıştır. Araştırma Ankara ilinde faaliyet gösteren özel bir hastanede çalışan 235 kişi ile yapılmıştır.Katılımcıların çoğunluğu kadın (%68,9), Diğer meslek grubu (%43), 35 yaş altı (%66), %51,9’unun evli olduğu, %54,1’inin ilköğretim/lise mezunu, %60,7’sinin 10 yıl altında hizmet süresinde olduğu görülmektedir. Ölçek toplamının 48 maddesine Cronbach Alpha güvenirlik testi uygulanmıştır. Sonuç olarak öznel iyi oluş ölçeğinin değeri 0,761; duygusal emek ölçeğinin değeri 0,825 ve genel ölçeğin değeri ise 0,778 bulunmuştur.Yapılan araştırma neticesinde Değişkenler arası ilişkiler incelendiğinde ise Samimi davranışlar ile pozitif duygulanım arasında (r=0,188, p<0,01) istatiksel anlamda anlamlı pozitif, doğrusal ve zayıf bir ilişki vardır. Diğer değişkenler arası anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Samimi davranışın yaşam doyumu ile pozitif duygular arası regresyon katsayılarının ise anlamlı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Öznel İyi Oluş, Duygusal Emek, Pozitif Duygulanım, Negatif Duygulanım, Yaşam Doyumu

The Effect of Subjective Well-Being on Emotional Labor in Healt Employees

The aim of this research is to determine the relationships and effects between sub-dimension of subjective well-being and sub-dimensions of emotional labor for the health workers. In this study, relational scanning technique and questionnaire method were used. The used questionnaire is derived from other research that had been reliable and valid. The study was conducted with 235 employees working in a private hospital in Ankara. Following findings most of the participants were female (68.9 %), other occupational group is 43%, under age of 35 is 66%, 51.9% were married, 54.1% were primary/high school graduates, 60.7% were is under 10 years of service. Cronbach Alpha reliability test was applied to 48 items of the scale. So, the value of subjective well-being scale is 0.761; The value of the emotional labor scale is 0.825 and the value of the general scale is 0.778. Relationships between the variables showed that there was a statistically significant positive, linear and weak relationship between intimate behavior and positive emotions (r = 0.188, p <0.01). A statistically significant positive, linear and weak relationship There is no significant relationship between the other variables. Regression coefficients between life satisfaction and positive emotion were found to be significant.

Keywords:

subjective well-being, emotional labor, positive emotion, negative emotion, life saturation,

PDF

___

Akdoğan, A. ve Polatçı, S., (2013). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17(1), 273-293.
Ashforth, B. E. ve R. H. Humphrey. (1993). Emotional Labor in Service Roles: The Influence ofIdentity. Academy of Management Review, 18(1), 88-115.
Basım, H. N., Begenirbaş, M., (2012). Çalışma yaşamında duygusal emek: Bir ölçek uyarlama çalışması. Yönetim Ve Ekonomi 19(1), 78.
Beğenirbaş, M ve Basım, N. (2013). Duygusal emekte bazı demografik değişkenlerin rolü.Çankaya University Journal of Humanities and Social Sciences, 10(1), 45–57.
Diefendorff, J. M., Croyle, M. H., ve Gosserand, R. H. (2005). The dimensionality and antecedents of emotional labor strategies. Journal of Vocational Behavior, 66(2), 339–357. doi: http://dx.doi.org/10.1016/ j.jvb. 2004.02.001.
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletien, 95, 542-575.
Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J. ve Griffin, S. (1985). The satisfaction with lifescale. Journal of Personality Assessment, 49, 71–75.
Doğan, T., Eryılmaz, A. (2012). Akademisyenlerde işle ilgili temel ihtiyaç doyumu ve öznel iyi oluş. Ege Akademik Bakış, 12(3), 383-389.
Gençöz, T. (2000). Pozitif ve negatif duygu ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15(46), 19-26.
Grandey, A. (2003). When the show must go on: Surface acting and deep acting as determinants of emotional exhaustion and peer-rated service delivery. Academy of Management Journal, 46, 86-96.
Grandey, A.A. (2000). Emotion regulation in the workplace: A new way to conceptualize emotional labor. Journal of Occupational Health Psychology, 5(1), 95-110.
Hochschild, A.R. (1983). The managed heart: The commercialization of human feeling. University of California Press, Berkeley, 7-38.
Keçeli, S. (2019). “Sinizm” sağlık kurumlarında örgütsel davranış. Arslanoğlu, A. (Ed.), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kızanıklı, M.M. (2014). Otel işletmelerinde duygusal emek öncüllerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Köker, S., (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeyinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kruml, S.M. ve D. Geddes (2000). Exploring the dimensins of emotional labor: The heart of hoschshild’s work. Management Comunication Quarterly, 14, 8-49.
Morris, J.A. ve Feldman, D.C. (1996). The dimensions, antecedents and consequences of emotional labor. Academy of Management Review, 21(4), 986-1010.
Myers, D. ve Deiner, E. (1995). Who is happy. American Psychological Society, 6(1),1-19.
Özmen. M.. ve Apalı, A. (2018)., Muhasebe meslek elemanlarında duygusal emek ve işyeri mutluluğu ilişkisi: Burdur örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 274-283.
Polatçı, S. ve Özyer, K. (2015). Duygusal emek stratejilerinin duygusal zekanın tükenmişliğe etkisindeki aracılık rolü. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 131-156.
Uzuntarla, Y. (2015). Kişilik özellikleri ile empatik özellikler arasındaki ilişkide duygusal emek ve tükenmişliğin aracılık rolü: Hekimler üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, GATA, Ankara.
Savaş, A.C. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin duygusal zekâ ve duygusal emek yeterliklerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Savaş, A. C. (2012). Okul müdürlerinin duygusal zekâ ve duygusal emek yeterliklerinin öğretmenlerin iş doyumu düzeylerine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 139-148.
Seçer, Ş. (2005). Çalışma yaşamında duygular ve duygusal emek: Sosyoloji, psikoloji ve örgüt teorisi açısından bir değerlendirme. İktisat Fakültesi Sosyal Siyaset Konferansları, Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş’a Armağan Özel Sayısı, 50. Kitap, İstanbul: İÜ Yayınevi, (813-834).
Watson, D., Clark, L.A. ve Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measure of positive and negative affect: The PANAS Scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54(6), 1063-1070.
Yalçın, A. (2010). Emotional labor: Dispositional antecedents and the role of affective events. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2014). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. (4.baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.