20661

“Pırıl” Çizgi Filminin Değerler Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi

Günümüzde hırsızlık, cinayet, tecavüz gibi suçlar oldukça yaygınlaşmıştır. Bu durum değerler eğitiminin önem kazanmasına neden olmuştur. Çizgi filmler özellikle çocukların hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle çocukların izledikleri çizgi filmlerin özelliklerinin iyi bilinmesi gerekir. Bu araştırmada TRT Çocuk kanalında yayınlanan yerli bir yapım olan Pırıl çizgi filmi değerler eğitimi açısından incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Çizgi filmin Youtube üzerinden en çok izlenen 5 bölümü içerik analizi yoluyla en az iki kez izlenerek taranmıştır. Birkök’ün değerler sınıflandırması ile Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ni ilişkilendiren yaklaşımından hareketle bir değerler tablosu hazırlanmıştır. 5 bölümün tamamı içerik analiz türlerinden kategorisel içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmada değerler ayrı ayrı başlıklar halinde verilmiş ve çizgi filmin bölümlerinden örneklendirilmiştir. Araştırmanın sonunda çizgi filmde sorumluluk, öğüt verme, yardımseverlik, estetik, dostluk, nezaket, bilme ve anlama isteği, güven, özgüven, cömertlik, teselli etme, hoşgörü, dürüstlük, sevgi ve pişmanlık olmak üzere 15 değer tespit edilmiştir. Bunlar içerisinde en fazla yer alan değer “nezaket”tir. Ayrıca “estetik ve sorumluluk” değerleri de çok geçen değerler arasında belirtilmiştir.

Evaluation of “Pırıl” Cartoon in Terms of Values Education

Crimes such as theft, murder and rape have become quite common today. This situation caused the values education to gain importance. Cartoons have an important place especially in children’s life. For this reason the characteristics of the cartoons that children watch must be well known. In this research “Pırıl” cartoon which is the local production published on TRT Çocuk channel was examined in terms of values education. The document review technique, which is one of the qualitative research, methods was used in the research. The 5 most watched episodes of the cartoon were screened by watching them at least twicw through content anlysis. A table of values was prepared based on Birkök’s classification of values and Maslow’s approach to the Hierarchy of Nedds. All 5 sections were analyzed by categorical content analysis method, one of the content analysis types. In our research values are given in separate titles and exemplified from the parts of the cartoon. At the end of the research 15 values were determined in the cartoon responsibility, courtesy, benevolence, aesthetics, friendship, kindness desire to know and understand, trust, self-confidence, generosity, confort, tolerance, honesty, love and regret. The most included value among this is “courtesy”. In addition the values of “aesthetics and responsibility” are among the very past values.

Keywords:

Value, education value education, cartoon,

PDF

___

Akay, İ. (2019). Ahmet Yılmaz Boyunağa’nın çocuk romanlarının değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
Aktepe, V. (2015). 5. sınıf öğrencilerinin sorumluluk değerinin geliştirilmesine yönelik bir performans görevi uygulaması. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi 23 (4), 1511-1534.
Altın, F.T. (2010). Mevlana’nın eserlerinde dostluk ve samimiyet değerlerinin işlenişi ve eğitim açısından tahlili. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Birkök, M. C. (2019). Değerler sınıflandırması. Journal of Human Sciences, 16(2), 493-498.
Büyükbaykal, G. (2012). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 28, 31-44. 07.06.2021 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/pub/iuifd/issue/22861/244105 adresinden erişilmiştir
Can, A. (1995). Okulöncesi çocuklara yönelik televizyon programları içinde çizgi filmlerin çocukların gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Can, A. (1996). Çocuk ve çizgi film. Konya: Öz Eğitim Yayınları.
Civelek, B. (2006). Çocuklara sorumluluk bilinci kazandırmak. Çoluk Çocuk Aylık Anne Baba Eğitimci Dergisi, 58, 20–22.
Çakmak, H. (2018). Abraham Maslow’un “Kendini Gerçekleştirme” kavramının Aziz Nesefî’nin “İnsan-ı Kâmil” kavramıyla karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Çilenti, K. (1980). Çocuk ve kitle iletişim araçları, çocuk ve eğitim. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
Çintaş Y. D. (2011). İbrahim Zeki Burdurlu’nun eserlerinde sevgi değeri. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 203-230.
Doğanay, A. (2009). Değerler eğitimi. (Editör: Cemil Öztürk). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Ergün, M. (2010). Felsefeye giriş(estetik). 07.06.2020 tarihinde http://mustafaergun.com.tr/wordpress/wpcontent/uploads/2015/11/s anatfelsefesi.pdf adresinden erişildi.
Garden J (2008). How does cartoon violence affect children. How does cartoon violence affect children. tv genres and trends. 20.02.2021 tarihinde http://www.entertainmentscene360.com/index.php/ how-doescartoon- violence-affect-children-25755/ adresinden erişildi.
Gökay, M. ve Demir, A. (2006). Farklı eğitim seviyelerinde estetik beğeni. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,16, 329-342.
Güler, Deniz A. (2013). Soyutun somutlaştırılması: Çizgi filmlerin kültürel işlevleri. I. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı-1., haz. H. Yavuzer ve M. R. Şirin, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, s.207-216.
Güneş, V. (2010). Çizgi film karakterlerinin çocukların satın alma davranışlarında etkileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Kaba, F. (1992). Animasyonun eğitim amaçlı kullanımı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Kaba, B. (2018). Abraham Maslow ve din. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Kara, M ve Şıhlaroğlu Yıldırım, B. (2017). Nasreddin Hoca fıkralarında kalıp sözler. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 487-498.
Kavcar, C. (1995). Açılış konuşması. Okulda Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı, 1-5, Ankara.
Kuşdil, ME, Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerin değer yönelimleri ve Schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45), 59–80.
Maslow, A. H. (1943). A Theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396.
MEB (2010). 2010/53 sayılı değerler eğitimi genelgesi, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 20.02.2021 tarihinde http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/10/05/743046/dosyalar/ 2013_02/24015229_deerlereitimiynergesi.pdf adresinden erişildi.
Mısırlı, İ. (2011). Görgü, nezaket ve protokol: kurallar uygulamalar. (3. Baskı) İstanbul: Detay.
Naagarazan, R. S. (2006). A Textbook on professional ethics and human values. New Delhi: New Age International Publishers.
Okur, A. ve Göçen, G. (2012). Güzel konuşmada televizyonu kullanabilmek ve bir model. Sosyal Politika Çalışmaları, 7(29), 87-103.
Özeskici, D. (2014). Çizgi filmlerin görsel sanatlar dersi açısından önemi hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Niğde.
Özkan, R. (2004), Televizyonun eğitimdeki yeri ve televizyon dizilerinde verilmek istenen mesaj. Millî Eğitim, 162, 45-56.
Öztürk, C. ve Karayağız, G. (2007). Okul öncesi dönemdeki çocukların televizyon izleme durumları ve bunu etkileyen durumların incelemesi. Milli Eğitim Dergisi, 175,116-128.
Schmidt, M. A., ve Vandewater, E. A. (2008). Media and attention, cognition, and school achievement. The Future of Children, 18 (1),63-85.
Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and content of human values? Journal of Social Issues, 50 (4), 19-45. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/227762767_Are- _There_Universal_Aspects_in_the_Structure_and_Contents_of_Hu man_Values
Silah, S. (2000). Sosyal psikoloji. Ankara: Gazi Kitabevi. Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
TDK Güncel Türkçe Sözlük. 02.06.2020 tarihinde www.tdk.gov.tr adresinden erişildi.
Wade, C ve Travis, C. (1993). Psychology. New York: Harper Collins publisher.
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaynakça Bilgisi / Citation Information
Güden-Altmış, Z. Ve Altun, M. (2021). “Pırıl” çizgi filminin değerler eğitimi açısından değerlendirilmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(38), 5382-5411. DOI: 10.26466/- opus.752885.