Filiz ERBAY, Neslihan DURMUŞOĞLU SALTALI

Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Okul Hazırbulunuşluklarının Yordayıcısı Olarak Sosyal Bağımsızlık

Öz Çocuğun eğitimi sürecinde okul ortamının eğitimsel gereklerini yerine getirebilmesi ve öğretimsel faaliyetleri başarılı bir biçimde sürdürebilmesinde önemli faktörlerden birisi çocuğun okula hazırbulunuşluk durumudur. Bu anlamda çocuğun okula hazırbulunuşluk durumunun ilişkili olduğu faktörlerin bilimsel araştırmalarla ortaya çıkarılmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada da bu noktadan hareketle okul öncesi eğitime devam eden çocukların sosyal bağımsızlık becerilerinin okul hazırbulunuşluklarını yordama durumunun incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini Konya ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim okullarının anasınıflarına devam eden 279 okul öncesi dönem çocuğu oluşturmuştur. Araştırmada çocukların sosyal bağımsızlık becerisinin ölçülmesinde Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği’nin sosyal bağımsızlık alt boyutu, okula hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesinde Altı Yaş Çocukları için Duygusal ve Davranışsal Dereceleme Ölçeği’nin okula hazırbulunuşluk alt boyutu kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin çözümlenmesinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı analizi ve basit doğrusal regresyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları okul öncesi dönemde çocukların sosyal bağımsızlık becerilerinin okula hazırbulunuşluk durumlarının anlamlı açıklayıcısı olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal bağımsızlık

Social İndependence As A Predictor Of School Readiness Of Preschool Children

PDF

___

Avcıoğlu, H. (2005). Etkinliklerle sosyal beceri öğretimi.Ankara; Kök Yayıncılık.
Barnett, W. S., ve Belfield, C. R. (2006). Early childhood development and social mobility. The Future of Children, 16(2), 73-98.
Başaran, İ. E. (1994). Eğitim psikolojisi (5. Baskı). Ankara: Gül Yayınevi.
Bracken, S. S. ve Fischel, J. (2007). Relationships between social skills, behavioral problems, and school readiness for head start children. NHSA Dialog,10(2), 109-126.
Bowlby, J. (1998). Attachment and Loss, Vol. II. Seperation, anxiety and anger,Australia, Pimlico. Canbulat, T., ve Kırıktaş, H. (2016). İlkokula Hazır Bulunuşluk Ölçeği’nin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26- 35.
Cooper, D. H., ve Farran, D. C. (1991). The Cooper-Farran Behavioral Rating Scales. Brandon, VT: Clinical Psychology Publishing Co., Inc.
Durualp, E. ve Aral, N. (2011). Oyun temelli sosyal beceri eğitimi. Ankara: Vize Basın Yayın.
Durualp, E. (2009). Anasınıfına devan eden çocukların sosyal becerilerine oyun temelli sosyal beceri eğitiminin etkisinin incelenmesi: Çankırı örneği. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Esaspehlivan, M. (2006). Okul öncesi eğitim kurumuna gitmiş ve gitmemiş 78 ve 68 aylık çocukların okula hazır bulunuşluklarının karşılaştırılması.Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Gonca, H. (2004). Ankara il merkezinde farklı sosyo-ekonomik ve kültürel ortamlarda yetişen ve ilköğretim okuluna yeni başlayan çocukların okul olgunluğunun incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gülay, H. (2010).Okul öncesi dönemde akran ilişkileri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Güler, D. S. (2001). 4–5 ve 6 yaş okul öncesi eğitim programlarının değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Hansen, J. A. (2012). Parental perceptions of social emotional skills for kindergarten readiness. Master Thesis, Southwest Minnesota State University, Education Department, Marshall, Minnesota.
Hoffman, L. (1984). Work, family, and the socialization of the child.In R. Parke (Ed.), Review of child development research (Vol. 7, p. 223-282). Chicago: University of Chicago Press.
Kahramanoğlu, R., Tiryaki E. N. ve Canpolat, M. (2014). İlkokula yeni başlayan 60-66 ay grubu öğrencilerin okula hazır oluşları üzerine inceleme. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1065-1080.
Kılıç, G. Ü. (2004). Ailesiyle birlikte yaşayan ve çocuk yuvasında kalan çocukların görsel algılama davranışı ile okul olgunluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ladd, G. W., Birch, S. H. ve Buhs, E. (1999). Children's social and scholastic lives in kindergarten: related spheres of influence? Child Development, 70(6), 1373– 1400.
Landry, S. H., Smith, K. E., Swank, P. R., ve Miller-Loncar, C. L. (2000). Early maternal and child influences on children’s later independent cognitive and social functioning. Child Development, 71(2): 358-375.
Maccoby, E. E. ve Martin, J. A. (1983). Socialization in the context of the family: Parentchild interaction.In P. H. Mussen (Series Ed.) & E. M. Hetherington (Vol. Ed.), Handbook of child psychology: Vol. 4. Socialization, personality, and social development (4th ed., p. 1-101). New York: Wiley.
Magnuson K. A. ve McGroder, S. M. (2002). The effect of ıncreasing welfare mothers’ education on their children’s young children’s academic problems and school readiness. JCPR Working Paper, 1-31.
McBryde, C., Ziviani, J., ve Cuskelly, M. (2004), School readiness and factors that influence decision making. Occupational Therapy International, 11(4), 193-208.
Oktay, A. (2004). Yaşamın sihirli yılları.İstanbul: Epsilon Yayınları.
Öztürk Samur, A., Deniz, M. E., Durmuşoğlu Saltalı, N. ve Arı, R. (2009). Altı Yaş Çocukları İçin Davranışsal ve Duygusal Değerlendirme Ölçeği: geçerlik güvenirlik çalışması, Uluslararası Katılımlı II. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, 7-9 Ekim 2009, Ankara. 611-618.
Parker, F. L., Boak, A. Y., Griffin, K. W., Ripple,C. ve Peay, L. (1999). Parent-child relationship, home learning environment, and school readiness. School Psychology Review, 28(3), 413-425.
Ramey, C. T. veRamey, S. L. (2004). Early learning and school readiness: can early ıntervention make a difference? Merrill-Palmer Quarterly, 50(4), 471-491.
Robinson, C. D. (2009). Preschool to kindergarten: the role of preschool social competence in the transition to kindergarten. Master thesis, Purdue University.
Santo, A. (2006). School readiness: perceptions of early childhood educators, parents and preschool children. Doctoral dissertation, University of Toronto, Department of Human Development and Applied Psychology, Toronto.
Senemoğlu, N. (1994). Okul öncesi eğitim programı hangi yeterlikleri kazandırmalıdır? Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 21–30.
Şahin Secer, Z., Çeliköz, N., Koçyiğit, S., Secer, F. ve Kayılı, G. (2009). Social skills and problem behaviours of children with different cognitive styles who attend preschool education. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1554–1560.
Thomas, D. (2008). Parental Involvement in Pre-School Readiness.Master thesis. Humboldt State University, ABD
Tuçeli, H. İ. ve Akman. B. (2014).Anaokullarına devam eden 6 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin okul olgunluklarına etkilerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 333-341.
Unutkan, Ö. P. (2003). Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeğinin geliştirilmesi ve standardizasyonu. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.