Medyadaki Etik Sorunlardan Biri Olarak Cinsiyet Ayrımcılığı: Magazin Basınından Örnek Haber İncelemesi

"Medya toplumu mu yansıtır, yoksa medyanın konuları sunuş biçimi mi kamuoyunu şekillendirir" sorusu iletişim araştırmalarının başlıca konusudur. Bu konudaki kuramsal yaklaşımlar, medyanın kamuoyu oluşturmadaki etkisini kabul etmektedir. Medya, habere konu teşkil eden konuları işleyiş biçimi ile bir algı inşası gerçekleştirmektedir. Bu tespit, ikili ilişkilerdeki aldatma konusu için de geçerlidir. Magazin basınının konusu olan tanınmış kişilerin ikili ilişkilerindeki aldatma haberlerinde konunun temsili ağırlıklı olarak kadın merkezli olarak verilmekte, söz konusu davranışta en az kadın kadar payı olan erkeğin ismi neredeyse hiç geçmemektedir. Konunun erkek tarafı iradesi, inisiyatifi olmayan, kurallarını kadının koyduğu bir davranış modeli içinde pasif, masum bir "figüran" olarak konumlandırılmaktadır. Medyanın konuyu bu şekilde temsil etmesi, okur/izler kitlenin ikili ilişkilerde kadını yargılaması ve erkeği pasif, adeta görünmez kabul etmesi ile sonuçlanmaktadır. Başka bir ifade ile medya en temel ilkelerinden biri olan "Kamuoyunu tarafsız ve doğru bilgilendirme" görevini ihlal etmektedir. Medya, etik/ahlaki olmayan ve toplum tarafından onaylanmayacak bir davranış biçimin olan "Aldatma" ile ilgili olarak haber dili üzerinden ağırlıklı olarak kadını suçlamakta, kadının davranışlarını tartışmaya açmakta ve kamuoyu nezdinde kadının yargılanmasına zihinsel ortam hazırlamaktadır. Bu araştırmada magazin medyasının gündemine giren 3 örnek olay, çerçeveleme analizi ile desteklenen içerik analizi yöntemi ile ele alınacak ve medyanın konuyu temsil ediş biçimindeki yanlılık değerlendirilmeye çalışılacaktır. 

One of The Ethic Problems in The Media: Gender Discrimination Sample News Analysis from Tabloid Media

The question whether “the media reflect the society, or the way how the media presents subjects shapes the public” is the main issue of communication researches. The theoretical approaches in this field accept the influence of the media on creating a public opinion. The media carries out a perception construction with the way it processes the subject matter. This also applies to the issue of deception in bilateral relationships. In the cheating news in the bilateral relationships of the well-known persons who are the subject of the magazine press, the subject is mainly presented as women-centered and the name of the man who has at least as much share as the woman in the said behavior is almost never mentioned. The male side of the subject is positioned as a passive, innocent “figure” in a behavior model where the man does not have any initiative and whose rules the woman determines. The media's representation of the subject in this way results in the audience’s / reader's judging of the woman in bilateral relationships and acceptance of the man as passive, quasi invisible. In other words, the media violates one of its most fundamental principles, “informing the public impartially and accurately”. In relation to "Cheating", which is not a moral/ethical behavior and is a course of action that cannot be accepted by the society, the media mainly accuses the woman through the reporting style used in the news, opens the women's behavior to debate and publicly prepares a mental environment for the judgement of women. In this study, 3 sample cases which are on the agenda of the magazine media will be handled with the content analysis method supported by framing analysis and an evaluation on the media’s partiality in the form of representation will be made.

___

  • Alagözlü, N. (2009). Dil ve cins: Türkçe atasözlerinde ve deyimlerde kadın üzerine eğretilemeler ve toplum-bilişsel yapı. International Journal of Central Asian Studies, 13, 37-48.
  • Alankuş, S. (1998). Medyada kadın/beden temsil (siyaset)i: http://www.politikadergisi.com/sites/default/files/kutuphane/-medyada_kadin_beden_temsil_siyaseti.pdf Erişim Tarihi: 05.02.2019
  • Cangöz, İ. (1999). Kitle iletişim kurumlarında etki sorunsalı ve bir izleyici araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Çelenk, S. (2010). Kadınların medyada temsili ve etik sorunlar, televizyon haberciliğinde etik (Ed. Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel), Ankara: AU ILEF, 229-236.
  • Dursun, Ç. (2004). Haber hakikat ve iktidar ilişkisi. Ankara: Elips Kitap.
  • Durur, E. (2011). İnşacı yaklaşım içinde çerçeveleme kuramı ve haberin çerçevelenişi. Atatürk İletişim Dergisi, 2, 21-32.
  • Düzgit, S. (2011). Avrupa Birliği-Türkiye ilişkilerine post yapısalcı yaklaşım: Almanya örneğinde dış politika ve söylem analizi. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 8(29), 49-70.
  • Karaduman, S. (2017). Eleştirel söylem çözümlemesinin eleştirel haber araştırmalarına katkısı ve sunduğu perspektif. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4(2), 31-46.
  • Okan, Z. (1998). Dil ve cinsiyet: Reklam dili çözümlemesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(5), 187-198.
  • Özarslan, H ve Güran, M. (2015). İletişim araştırmalarında çerçeveleme paradigması: Son döneme ait bir inceleme. Selçuk İletişim Dergisi, 8 (4), 32-48.
  • Scheufele, D. A. veTewksbury, D. (2007). Framing, agenda setting, and priming: the evolution of three media effects models. Journal of Communication, 57(1), 9-20.
  • Solak, Ö. (2011). Küçük ağa romanının eleştirel söylem analizi. Akademik Bakış Dergisi, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 26, 1-14.
  • Uluç, Hıncal, Bu nasıl Magazin (köşe yazısı): https://www.sabah.com.tr/yazarlar/uluc/2017/12/23/bu-nasil-magazin Erişim tarihi: 05.02.2019