Küresel Çağ Tartışmaları Altında Milliyetçiliğe Yeniden Bakmak: Yeni Osmanlıcılık Söyleminin İnşası

Küreselleşme kavramının birbirinden oldukça farklı biçimlerde algılanması, ne zaman ortaya çıktığına dair görüş ayrılıklarının yaşanması ve çağımızın en önemli siyasi tartışmaları arasında kendisine yer bulması, ilgili kavramın detaylı bir literatür taramasıyla ele alınmasını gerekli kılmıştır. Keza küreselleşme kavramının salt bir ekonomik ifade olduğunu varsaymak ya da sadece üretim ilişkileriyle değerlendirmek batı menşeli hâkim kültürü anlayabilmemizin ve onun alt metnini okuyabilmemizin önündeki en önemli engeldir. Bununla birlikte küreselleşme olgusunun milliyetçilikle olan ilişkisinin ele alınması, özellikle günümüzde hem Türkiye’de, hem de Avrupa’da ve ABD’de milliyetçiliğin artması nedeniyle önem taşımaktadır. Özellikle milliyetçi politikalarla küreselleşmeye yönelik devlet politikaları her ne kadar birbirine zıt görünse de ortak noktalarını saptamak, her iki politikanın birlikte yürütülmesi ve bunun sonuçları, bu makalenin konusudur. Çalışmada öncelikle, küreselleşmenin eleştirisi ortaya konmuştur. Bununla birlikte, çalışma bir ideoloji olarak ele aldığı milliyetçilik kavramını iletişimde önemli bir yer bulan söylem inşası üzerine yapılan çalışmalarla devam etmiştir. Çalışmada milliyetçi söylemin inşası üzerine yapılan çalışmalarda kültürel göstergeler de  yerini bulmaktadır. Bu çalışma da hem küreselleşme, hem de milliyetçilik kavramları açıklanmaya çalışırken, her iki kavramın birbiriyle olan ilişkisi, milliyetçi söylem kavramıyla birlikte ele alınıp, konuya ilişkin güncel ve önemli örneklerden biri olan ‘Yeni Osmanlıcılık’ söylemiyle incelenecektir. Bu bağlamda yapılan tartışmalar Türkiye’de son dönemde artan Osmanlı bağlantılı değişimler ve isimlendirmeler irdelenirken küreselleşme ile birlikte milliyetçilik ortaya konulacaktır.

Revisiting Nationalism Under Global Age Discussions: The Construction of the New Ottoman Discourse

The concept of globalization has to be dealt with in a very different way. The differences of opinion about globalization emerged when it is placed among the most important political debates of our time. Likewise, assuming that the concept of globalization is a mere economic expression, or evaluating only with the relations of production is the most important obstacle to our understanding of the dominant culture of western origin and ability to read its subtext. Therefore, there is a necessity for a detailed literature review of the relevant concept. Addressing the relationship between nationalism and globalization is also urgent today, since not only in Turkey, but also in Europe and in the United States, we are witnessing the gradual increase in the nationalist ideologies. First, the critique of globalization has been put forward which the study continued with the studies on the construction of the discourse, which had an important place in the communication. In the study, cultural indicators are also found in the studies on the construction of nationalist discourse which has been accepted as a type of ideology. In particular, although nationalist policies and state policies for globalization seem to be opposed to each other, the common point of the two policies is to determine their common points, and the consequences thereof are the subject of this article. In this study, the concepts of globalization and nationalism are tried to be explained. In addition to this the relationship between the two concepts will be studied together with the concept of nationalist discourse and examined with the discourse of "new Ottomanism" which is the current and important examples of the subject. In this context of discussions on the recent changes in Turkey linked to rising Ottoman ties will be put in the evaluation when the study argues naming nationalism within  the globalization perspective.

___

  • Althusser, L. (2010). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (A.Tümertekin, Çev.) İstanbul: İthaki.
  • Barthes, R. (1990). Mythologies. New York: NoondayPress.
  • Bauman, Z. (2012). Küreselleşme-toplumsal sonuçları.(A. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
  • Beck, U. (1999). Siyasallığın icadı. (N.Ülner, Çev.) İstanbul: İletişim.
  • Berger, P. (2003). Küreselleşmenin kültürel dinamikleri. (P. Berger ve S. P. Huntington Der.), Bin Küre Bin Bir Küreselleşme-Çağdaş Dünyada Kültürel Çeşitlilik. içinde (9-26). İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Bergson, H. (2015). Madde ve bellek. (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: Dost.
  • Berman, M. (2013). Katı olan her şey buharlaşıyor. (Ü. Altuğ ve B. Peker, Çev.)İstanbul: İletişim.
  • Billig, M. (2002). Banal milliyetçilik.(C. Şişkolar, Çev.) İstanbul: Gelenek.
  • Brookes, R. (1999). Newspapersand national identity: The BSE/CJD Crisisandthe British press. Media, Culture&Society, 21 (2), 247-263.
  • Calhoun, C. J. (1997). Nationalism. Buckingham: Open University.
  • Chatterjee, P. (1996). Milliyetçi düşünce ve sömürge dünyası. (S. Oğuz, Çev.) İstanbul: İletişim.
  • Copeaux, E. (2002). Türk milliyetçiliği: Sözcükler, tarih ve işaretler.(M. Gültekingil ve T. Bora Der.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik. içinde (44-52). İstanbul: İletişim.
  • Fiske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş. (S.İrvan, Çev.) Ankara: Ark.
  • Friedman, T. (2010). Küreselleşmenin geleceği Lexus ve Zeytin Ağacı. (E. Özsayar, Çev.) İstanbul: Boyner.
  • Gökalp, E. (2007). Milliyetçilik: Kuramsal bir değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 279-298.
  • Habermas, J. (2001). Avrupalı ulus devlet: Başarıları ve sınırları-Egemenlik ve vatandaşlığın geçmişi ve geleceği üzerine. (M. Armağan vd. Der.), Tartışılan Sınırlar Değişen Milliyetçilikler içinde (79-96). İstanbul: Şehir.
  • Habermas, J. (2012). “Öteki” olmak “öteki”yle yaşamak:Siyaset kuramı yazıları. (İ. Aka, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi.
  • Hall, S. (2005). The rediscovery of ‘ideology’: Return of the repressed in media studies.( M.Gurevitch, vd. Der.), Culture Society and The Media içinde (56-90). London: Methuen.
  • Hegel, G. W. F. (2006). Tarih felsefesi. (A. Yardımlı, Çev.) İstanbul: İdea.
  • Hekimoğlu, H. B. (1989). Modernleşme ve siyasal istikrarsızlık. Toplum ve Bilim, 46-47, 131-142.
  • Held, D. (1995). Democracy and the global order: From the modern state to cosmopolitan governance. Cambridge: Polity.
  • Heywood, A. (2013). Siyasi ideolojiler.(A. K. Bayram, Çev.) İstanbul: Adres.
  • Heywood, A. (2014). Siyaset. (B. B. Özipek, Çev.) İstanbul: Adres.
  • Hobsbawm, E. (1993). 1780’den Günümüze milletler ve milliyetçilik: Program, mit, gerçeklik. (O.Akınhay, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
  • Jessop, B. (2005). Ulusal ekonomi ve mantık(sızlık)ları üzerine düşünceler. (B. Yarar ve A. Özkazanç Der.), Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme Ekseninde Kapitalist Devlet içinde (267-300). İstanbul: İletişim.
  • Karyelioğlu, S. (2008). Küreselleşen dünyada ulusların inşa sürecinde ortaya çıkan özerklik arayışları: Aydınlık hareketinde değişen milliyetçi söylemler. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Keyman, F. ve Sarıbay, A. Y. (2010). Global Yerel eksende Türkiye. İstanbul: Alfa.
  • Lévi-Strauss, C. (2013). Mit ve anlam. (G. Y. Demir, Çev.) İstanbul: İthaki.
  • Foucault, M. (1998). Özne ve iktidar.(K. Park, Çev.), Defter Dergisi, 34, 151-167.
  • Oppenheimer, F. (1997). Devlet.(A. Şenel ve Y. Sabuncu, Çev.) İstanbul: Engin.
  • Öz, E. (2002). 21. Yüzyılda milli devlet, küreselleşme ve Türk milliyetçiliği. (M. Gültekingil ve T. Bora Der.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik.içinde (751-762). İstanbul: İletişim.
  • Said, E. (2013). Şarkiyatçılık: Batı’nın şark anlayışları, (B.Ülner, Çev.) İstanbul: Metis.
  • Saussure, F. D. (2013). Course in general linguistics. London: Duckworth.
  • Scholte, J. A. (2005). Globalization: A critical introduction. London: Palgrave.
  • Smith, A. D. (1994).Milli kimlik. (B. S. Şener, Çev.) İstanbul: İletişim.
  • Smith, A. D. (2001). Milliyetçilik ve tarihçiler. (M. Armağan, vd. Der.), Tartışılan Sınırlar Değişen Milliyetçilikler içinde (30-63). İstanbul: Şehir.
  • Smith, A. D. (2002). Küresel çağda milletler ve milliyetçilik. (D. Kömürcü, Çev.) İstanbul: Everest.
  • Şahin, K. (2007). Bir ideoloji olarak milliyetçilik. Akademik Bakış, 12, 1-9.
  • Şimşek, U. ve Ilgaz, S. (2007). Küreselleşme ve ulusal kimlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 189-199.
  • Tokdoğan, N. (2018). Yeni Osmanlıcılık. Ankara: İletişim Yayınları.
  • Traverso, E. (2009). Geçmişi kullanma kılavuzu, (I. Ergüden, Çev.) İstanbul:Versus.
  • Türkbağ, A. U. (2002). Pasta tarifleri üzerine bir inceleme: Küreselleşme ve adalet. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 18, 227-236.
  • Volosinov, V. N. (1973). Marxismand the Philosophy of Language. (L.Matejka, Çev.) Cambridge: Harvard University.
  • Yenigün, C. (2010). Dış politikada “Yeni Osmanlıcılık” kime yarar? Mostar Dergisi, 60, 26-30.
  • Yetim, N. (2002). Küresel üretim yapılanmasına kültürel yanıtlar: Ulusal-yerel? Doğu Batı Düşünce Dergisi, 18, 129-139.
  • Yıldırım, E. (2015). Modernliğin eleştirisi ve ‘milliyetçi söylem’ bağlamında milliyetçiliğe yeniden bakmak. Amme İdaresi Dergisi, 48(1), 1-3.