Kompulsif Satın Alma Davranışının Y ve Z Kuşaklarında Cinsiyetler Arası Analizi

Ekonomik ve sosyal hayattaki değişimler, bireylerin davranış biçimlerinde önemli ve kalıcı değişimler meydana getirmektedir. Yoğun dijitalleşmenin ve buna bağlı olarak kitlesel tüketimin yaşandığı çağımızda tüketim tercihleri de hızla değişmektedir. Bireyler faydacı tüketimin yanı sıra günümüzde birçok motivasyona bağlı olarak da tüketim yapmaktadır. Hatta anormal tüketim davranışlarına rastlanabilmektedir. Bu davranışlardan biri de çalışmanın konusunu oluşturan kompulsif tüketim davranışıdır. Kompulsif satın alma bireyin, aile, çevre veya içsel birçok faktörden oluşan kaygıyı, olumsuz duyguları ve düşünceleri bastırmak veya azaltmak için yaptığı, kronik olarak kendini tekrarlayan, dürtüsel bir satın alma davranışıdır. Bireyler için genellikle önemli olan ürün edinimi değil bu edinme süreci boyunca yaşadığı haz duygusudur. Literatürdeki genel kabul kompulsif satın alma davranışının çeşitli nedenlerden dolayı erkeklere göre kadınlarda çok yoğun görüldüğü yönündedir. Ancak bununla birlikte günümüzde erkeklerde de daha sık görülmeye başlandığı yönünde tartışmalar yaşanmaktadır. Buradan hareketle çalışmanın amacı, kompulsif satın alma davranışının Y ve Z kuşaklarındaki cinsiyetler arası farkının araştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda 222 kişiden çevrimiçi anket yoluyla toplanan veriler fark testine tabi tutulmuştur. Analizlerden elde edilen sonuçlara göre Y kuşağında, genel görüş ile paralel olarak, kadınlar daha fazla kompulsif satın alma davranışında bulunmaktadır. Ancak Z kuşağında bu farklılık ortadan kalkmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

kompulsif satın alma, tüketim teorisi, y ve z kuşağı

Intergender Analysis Of Compulsive Buying Behavior in Y And Z Generations

Changes in economic and social life create important and permanent changes in the behavior of individuals. In our age where digitalization and mass consumption are intense, consumption preferences are changing rapidly. In addition to utilitarian consumption, individuals are consumed depending on many motivations today. Even abnormal consumption behaviors can be encountered. One of these behaviors is compulsive consumption behavior, which is the subject of the study. Compulsive buying is a chronically repetitive, an impulsive buying behavior that the individual does to suppress or reduce anxiety, negative emotions and thoughts that are caused by many factors in the family, environment or internal. It is not the product that is important for individuals but the pleasure they experience throughout the buying process. The general acceptance in the literature is that compulsive buying behavior is seen in women for various reasons. However, there are discussions about the fact that it has started to be seen in men today. The purpose of this study is to investigate the difference between the sexes in the Y and Z generations of compulsive buying behavior. For this purpose, the data collected from 222 persons throught the survey were analysed by independent sample t test. According to the data obtained as a result of the analysis, in generation Y, in line with the general acceptance opinion, women have more compulsive buying behavior. However, this difference disappears in the Z generation

Keywords:

compulsive buying behavior, consumption theory, y and z generations,

PDF

___

Acar, G. T. (2008). İktisadı değiştirmek: Neoklasik iktisada eleştirel bir yaklaşım. İstanbul: İletişim Yayınları.
Altuntuğ, N . (2012). Kuşaktan kuşağa tüketim olgusu ve geleceğin tüketici profili. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4 (1) , 203-212
Arslan, B. (2015). Kredi kartı kullanımının kompulsif satın almaya etkisi. Online Academic Journal Of Information Technology, 20, 27-40.
Aslanoğlu, S. ve Korga, S. (2017). Kredi kartı kullanımı ve kompulsif satın alma: Kırıkkale ilinde bir uygulama, İşletme Araştırmaları Dergisi 9(1), 148-165
Astar, M. ve Güriş S., (2014). Bilimsel araştırmalarda Spss ile istatistik. 1 Basım İstanbul: Der Yayınları.
Attmann-Trautmann, J. ve Johnson, T. W. (2009). Compulsive consumption behaviours: investigating relationships among binge eating, compulsive clothing buying and fashion orientation, International Journal Of Consumer Studies, 267- 273
Black, D.W. (2001). Compulsive buying disorder: definition, assessment, epidemiology and clinical management, CNS Drugs, 15(1), 17-27.
Campbell, C. (2000). Shopaholics, spendaholics, and the question of gender. In A. Benson (Ed.), I shop, therefore, I am. (p.57-75), Northvale, NJ: Jason Aronson Inc.
Cho, H., Kwan, J. ve Seo, H.(2008). Compulsive shopping in Parkinson’s Disease - A case report, Journal Of Movement Disorders, 1(2), 97-100
D’astous, A. (1990). An inquiry into the compulsive side of “normal” consumers, J Consumer Policy, 13, 15-31
Cilliers, E. J. (2017). The challenge of teaching generation Z, PEOPLE: International Journal of Social Sciences, 3(1), 188-198
Dittmar, H., ve Drury, J. (2000). Self-Image: Is it in the bag? A qualitative comparison between ordinary and excessive consumers, Journal Of Economic Psychology, 21, 109–142
Dittmar, H. (2005). A new look at “compulsive buying”: self–discrepancies and materialistic values as predıctors of compulsive buying tendency, Journal Of Social And Clinical Psychology, 24(6), 832-859
Edwards, E. A.(1993). Development of a new scale for measuring compulsive buying behaviour. Financial Counseling and Planning 4, 67-85
Elliott, R. (1994). Addictive consumption: Function and fragmentation in postmodernity, Journal of Consumer Policy, 17, 159-179.
Faber, R.J. ve O'Guinn, T. C. (1992). A clinical screener for compulsive buying, Journal of Consumer Research, 19(3), 459-469
Faber, R.J., O'Guinn, T. C. ve Krych, R. (1987). Compulsive consumption. In eds. M. Wallendorf and P.AndersonNA - Advances in Consumer Research Volume 14, (p.132-135), , Provo, UT: Association for Consumer Research,
Karaboğa, K. ve Eroğlu Pektaş, G.(2020). Kompülsif satın alma davranış düzey ve biçimlerinin belirlenmesi üzerine kuşaklar arası deneyimsel bir araştırma, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(1), 155-172
Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı, Journal of Mood Disorders, 6(1), 47-48.
Kiliçarslan, S.C. ve Işık, T. (2014), Tüketim propagandası ile yoksulluğun tahrip edici etkisinin arttırılması ve bir savunma olarak yeterizm (Enoughısm), Tüketici Yazıları, (IV), 32-45.
Koran, L.M., Faber, R.J., Aboujaoude, E., Large, M.D. ve Serpe, R.T.,(2006). Estimated prevalence of compulsive buying behavior in the United States, The American Journal of Psychiatry 163, 1806-1812.
Korur, M.G. (2015), Kompulsif satın alma eğilimi ve alışveriş sonrası pişmanlık ilişkisinde kontrolsüz kredi kartı kullanımının rolü: AVM müşterileri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir
Levickaitė, R. (2010). Generations X, Y, Z: How social networks form the concept of the world without borders:The case of Lituanya. Limes, 3(2), 170-183, ISSN: 2029-0187,
Mohr, K.A.J. ve Mohr, E.S. (2017).Understanding generation z students to promote a contemporary learning environment, Journal on Empowering Teaching Excellence: 1(1), doi: https://doi.org/10.15142/T3M05T
O'Guinn T.C. ve Faber, R.J., (1989). Compulsive buying: A Phenomenologican exploration, Journal of Consumer Research, 16(2), 147–157
Phau, I. ve Woo, C. (2008). Understanding compulsive buying tendencies among young Australians: The roles of money attitude and credit card usage, Journal of Marketing Intelligence and Planning,. 5, 441–460.
Ridgway, N., Kinney, M. K. ve Monroe, K. B. (2011). The measurement of compulsive buying and its application to internet buyers, Journal of Retailing, 88(1), 63-71.
Roberts, J. (2000). Consuming in a consumer culture: College students, materialism, status consumption, and compulsive buying, Marketing Management Journal, 10(2), 76-91.
Roberts, J. A. ve Jones, E. (2001). Money attitudes, credit card use, and compulsive buying amongAmerican Collage students.Journal of Consumer Affairs, 2, 213- 240.
Sari, S. , Gürsoy, S. ve Özmen, M . (2016). Y Kuşağının çevrimiçi satın alma davranışları, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1).
Scherhorn, G., Reisch, L.A. ve Raab, G. (1990), Addictive buying in West Germany: An empirical study, Journal of Consumer Policy, 13, 355-388.
Schlosser, S., Black, D. W., Repertinger, S. ve Freet, D. (1994). Compulsive buying: Demography, phenomenology, and comorbidity in 46 subjects. General Hospital Psychiatry, 16, 205-212.
Seemiller, C. veGrace, M. (2017). Generation Z: Educating and engaging the next generation of students, About Campus, 22(3), 21-26, doi: 10.1002/abc.21293
Semiz, B.B. (2017). A ve B tipi kişilik özelliklerine göre tüketicilerin plansız, kompulsif ve hedonik satın alma davranışlarının araştırılması, Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 1(2), 13-22
Simon, H.A., (1957)., Models of Man, New York, Wiley & Sons ‘dan akt. Selten, R. (1990). Bounded rationality. Journal of Institutional and Theoretical Economics (JITE), 146(4), 649-658. Retrieved May 30, 2020, from www.jstor.org/stable/40751353
Tamam, L., Diler, R. ve Özpoyraz, N. (1998). Kompulsif satın alma: Bir gözden geçirme, Türk Psikiyatri Dergisi, 9(3), 224-230
Türk, Z. (2018). Kompulsif satın alma davranışının demografik özelliklere göre değerlendirilmesi: Görgül bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(10), 1198- 1216
Valence, G., D'astous, A. ve Fortier, L. (1988). Compulsive Buying: Concept and Measurement. J Consumer Policy 11, p. 419-433
Workman, L. Ve Paper, D. (2010). Compulsive buying: A theoretical framework, The Journal of Business Inquiry, 89-126.
Yurchisin, J. ve Johnson, K. K. P. (2004). Compulsive buying behavior and its relationship to perceived social status associated with buying, materialism, self-esteem, and apparel-product involvement. Family and Consumer Sciences Research Journal, 32(3), 291-314.
Yüce, A. ve Kerse, Y. (2017). Kişiliğin Kompulsif satın alma davranışı üzerindeki etkisi: ampirik bir çalışma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 143-156
Zemke, R., Raines, C. ve Filipczak, B. (2000). Generations at work: Managing the clash of veterans, boomers, xers, and nexters in your workplace. New York: American Management Association