İş Yükü Fazlalığı Algısının Çalışan Performansı Üzerindeki Etkisinde İş Tatmininin Aracı Rolü: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama

Sağlık çalışanları uzun süreli çalışma, aşırı iş yükü, zaman baskısı, zor veya karmaşık görevler, yetersiz dinlenme araları ve fiziksel olarak kötü iş koşulları ile karşılaşmaktadırlar. Bu nedenle Sağlık çalışanlarının iş tatminini artırmak ve performanslarını yüksek seviyede tutmak zor olabilmektedir. Bu araştırmada iş yükü fazlalığı algısının çalışan performansı üzerindeki etkisinde iş tatmininin aracı rolünü araştırmak amaçlanmıştır. Veri toplamada İş Yükü Fazlalığı Ölçeği, Çalışan Performansı Ölçeği ve İş Tatmini Ölçeğinden yararlanılmıştır. Araştırma bir kamu hastanesinde çalışan 324 sağlık çalışanına uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde AMOS ve SPSS istatistik programlarından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda iş yükü fazlalığı algısının çalışan performansı üzerine etkisinde iş tatmininin aracılık rolünün olduğu görülmüştür. Ayrıca çalışanların iş yükü fazlalığı, çalışan performansı ve iş tatminine ilişkin algılarının sosyo-demografik değişkenine göre farklılık gösterip göstermediği test edilmiştir. Yapılan analizlerde çalışanların yükü fazlalığı, çalışan performansı ve iş tatminine ilişkin algılarının sosyo-demografik değişkenlere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda; işletme sahipleri ve yöneticilerin, çalışanlarının performansını ve iş tatminini yükseltmek için çalışanlara makul bir iş yükü tahsis etmeleri gerekmektedir.

The Mediating Role of Job Satisfaction on the Effect of Workload Overview on the Employee Performance: An Implementation in the Health Sector

Healthcare professionals are faced with long-term work, excessive workload, time pressure, difficult or complex tasks, insufficient rest breaks and physically bad work conditions. For this reason, it may be difficult to increase the job satisfaction of healthcare workers and to keep their performance at a high level. In this study, it was aimed to investigate the mediating role of job satisfaction in the effect of perception of excessive workload on employee performance. Workload Surplus Scale, Employee Performance Scale and Job Satisfaction Scale were used in data collection. The research was applied to 324 healthcare workers working in a public hospital. AMOS and SPSS 21 statistical programs were used to analyze the data obtained in the study. As a result of the research, it was seen that job satisfaction has a mediating role in the effect of the perception of workload on employee performance. In addition, it was tested whether the perceptions of employees regarding excessive workload, employee performance and job satisfaction differ according to the socio-demographic variable. In the analysis, it was determined that the perceptions of employees' burden, employee performance and job satisfaction differ according to socio-demographic variables. In line with the findings obtained; Business owners and managers are required to allocate a reasonable workload to employees in order to increase the performance and job satisfaction of their employees.

Keywords:

Excessive Workload, Employee Performance Job Satisfaction,

PDF

___

Alam, M. A. (2016) Techno-stress and productivity: survey evidence from the aviation ındustry. Journal of Air Transport Management, 50(1), 62-70.
Alpar, R. (2014). Uygulamalı istatistik ve geçerlilik-güvenilirlik. (3. Baskı), Detay Yayıncılık, Ankara.
Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2009). Tükenmişlik sendromu ve madalyonun öbür yüzü: işle bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 21-46.
Aslan, E. (2015). Paternalist liderliğin çalışan performansına etkisinde iş ahlakının rolü. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Ankara.
Aydın S, Demir, M. (2006). Sağlıkta performans yönetimi-performansa dayalı ek ödeme sistemi, Sağlıkta Dönüşüm Serisi-2. Ankara: Onur Matbaacılık Ltd. Şti.
Baron, R. M., ve Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173.
Başcıllar, M. ve Taşci, A. (2018). İş yükü ve iş tatmini arasındaki ilişki: sosyal hizmet uzmanları üzerine bir araştırma. IGUSABDER, 4, 330-344.
Bayram L. (2006) Geleneksel performans değerlendirme yöntemlerine yeni bir alternatif: 360 derece performans değerlendirme. Sayıştay Dergisi, 47-65.
Bowling, N.A. ve Kirkendall, C. (2012). Workload: a review of causes, consequences, and potential interventions. Contemporary Occupational Health Psychology, 221- 238.
Ceylan H, Gül N, Öksüz M. (2016). Sosyal çalışmacılarda iş doyumu ve tükenmişliğe etki eden faktörlerin sosyal hizmet alanlarına göre karşılaştırmalı incelenmesi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi. 6(11), 43-69.
Chen, X. P., Eberly, M. B., Chiang, T. J., Farh, J. L., ve Cheng, B. S. (2014). Affective trust in Chinese leaders: Linking paternalistic leadership to employee performance. Journal of Management, 40(3), 796-819.
Cheng, B. S., Chou, L. F., Wu, T. Y., Huang, M. P., ve Farh, J. L. (2004). Paternalistic leadership and subordinate responses: Establishing a leadership model in Chinese organizations. Asian Journal of Social Psychology, 7(1), 89-117.
Çavmak, D. ve Acar, F. (2020). Pozitif psikolojik sermaye ile performans algısı arasındaki ilişki: sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. İş ve İnsan Dergisi, 7(2), 203- 212.
Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
De Croon, E. M., Sluıter, J. K., Blonk, R. W., Broersen, J. P., ve Frıngs-Dresen, M. H. (2004). Stressful work, psychological job strain, and turnover: A 2-year prospective cohort study of truck drivers. Journal of Applied Psychology, 89(3), 442.
Erdoğan, İ. (1991). İşletmelerde personel seçimi ve başarı değerlendirme teknikleri. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları: İstanbul.
Erkuş A. ve Fındıklı M. (2013) Psikolojik sermayenin iş tatmini, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. Journal of the School of Business Administration, 42(2), 302-318.
Eroğlu, A. (2020). İş yükünün işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde iş tatmini ve kişiörgüt uyumunun aracılık rolü. İş ve İnsan Dergisi, 7 (2), 213-227
Erselcan, R. C. ve Özer, P. S. (2018). İş doyumunun performansa etkisinde mutluluğun aracılık rolü üzerine bir araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 13(2), 148- 165.
Fısher, C.D. (2010). Happines at work, International Journal of Management Reviews, 12 (4), 384-412.
Fısher C.D. ve Noble, C. S. (2004). A Within-person examinationof correlates of performance and emotions while working. Human Performance, 17(2), 145-168.
Hackman, J., & Oldman, G. R. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology. 60 (2), 159-170.
Harrıson, D.A., Newman, D.A. ve Roth, P.L. (2006). How ımportant are job attitudes? Meta-analytic comparisons of ıntegrative behavioral outcomes and time sequences, Academy of Management Journal, 49, 305–325.
Iaffaldano, M.T. ve Muchısky, P.M. (1985). Job satisfaction and job performance: a meta- analysis. Psychological Bulletin. 97, 251-273.
İlçin, E. (2019). İş yükü ve yönetici desteğinin çalışmaya tutkunluk üzerindeki etkisi. Yüksek lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
İmoisili, OA. (1985). Task complexity, budget style of evaluating performance and managerial stress: an empirical investigation. Ph.D. dissertation. University of Pittsburgh
Jensen, J. M., Patel, P. C., ve Messersmıth, J. G. (2013). High-performance work systems and job control: consequences for anxiety, role overload, and turnover ıntentions. Journal of Management, 39(6), 1699-1724.
Judge, T .A. v e B ono, J .E.,(2001). R eleationship o f core s elf-evaluations, traits- selfesteem, generalized self-efficacy, locus control, and emotional stability- with job satistaction and job performance:a meta- analysis. Journal of Applied Pscyhology, 86, 80-92.
Judge, T.A., Thorsen, C.J., Bono, J.E., ve Patton, G.K.(2001). The job satisfaction- job performance realitionship: a qualitative and quantitative review. Psycological Bulletin, 127, 376-407.
Karasek Jr, R. A. (1979). Job demands, job decision latitude, and mental strain: ımplications for job redesign. Administrative Science Quarterly, 24(2), 285-308.
Karatepe, H.K., Kuşçu, F.N. & Karaman M. (2019). Psikolojik sermayenin bireysel performansa etkisi: hemşireler üzerinde bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7,105-114.
Karoshı, (2003). Reduce stress, workload and work time and improve work-life balance before it's too late, hot topics in collective bargaining issues. Public Servise for Alliance of Canada, 5, 1-19.
Keser, A. (2006). Çağrı merkezi çalışanlarında iş yükü düzeyi ile iş doyumu ilişkisinin araştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 100-119.
Keser, A. Bilir, B. ve Aytaç, S. (2017). Niceliksel iş yükü envanterinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 19(2), 55- 74.
Kirkman B. L. and Rosen B. (1999) Beyond self-management: antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal. 42(1), 58-74.
Korkmazer, F., Ekingen E. ve Yıldız, A. (2016). Psikolojik sermayenin çalışan performansına etkisi: sağlık çalışanları üzerinde bir araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(3), 271-281
Korkmazer, F., ve Ekingen E. (2017). Örgütsel yabancılaşmanın iş tatmini ile ilişkisi: sağlık sektöründe bir uygulama. The Journal of Academic Social Science Studies, (63), 459-470.
LePıne, J.A., Erez, A. ve Johnson D.E. (2002). The nature and dimensionality of organizational citizenship behaviour: a critical review and meta analysis. Journal of Applied Psychology, 87, 52-65.
Lydon, J., Pierce, T. ve O'regan, S., (1997). Coping with moral commitment to longdistance dating relationship. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 104- 113.
Lyubomırsky,S., Kıng, L. ve Dıener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: does happiness lead to success?. Psychological Bulletin, 131(6), 803-855. Mansı, G. v e Y aır L . ( 2013). D o ı nstant messaging ı nterruptions h elp o r hinder
knowledge workers’ task performance?. International Journal of Information Management, 33, 591-596.
Meydan, CH. ve Şeşen, H. (2015), Yapısal eşitlik modellemesi – AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara.
Nelson, D.L. ve Quıck, J.C. (1995). Organizational behavior: foundations, realities and challenges. New York, West Company Press.
Nübling M, Vomstein M, Schmidt SG, Gregersen S., Dulon M. ve Nienhaus A. (2010). Psychosocial work load and stress in the geriatric care. BMC Public Health. 10(428), 1-12.
Ögüt, A. ve Kaplan, M. (2015). Sağlık sektöründe psikolojik sermayenin iş performansı üzerindeki etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 30, 86-99.
Öztürk, S. B. (2020). The effect of leadershıp styles on job satısfactıon wıth the medıatıng role of creatıvıty. Yedıtepe Unıversıty Instıtute of Socıal Scıences.
Patterson, M., Warr, P. ve West, M. (2004). Organizational climate and company productivity: the role of employee affect and employee level. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 193-216.
Rahman, A. ve Badayaı, A. (2012). Theoretical framework and analytical discussion on uncongenial physical workplace environment and job performance among workers in ındustrial sectors. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 42, 486- 495.
Sarıdiken ve Çınar (2021). Sağlık profesyonellerinin bireysel iş yükü algı düzeylerinin ölçülmesi: türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(1), 61-66.
Selıgman, M.E.P. (2002). Authentic happiness: using the new positive psychology to realize your potential for lastingfulfillment. Free Press, New York.
Sigler T. H. ve Pearson, C. M. (2000) Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management. 5(1), 27-52.
Şeşen, H. (2010). Adalet algısının tükenmişliğe etkisi: İş tatmininin aracı değişken rolünün yapısal eşitlik modeli ile testi. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 67-90.
Tekin, E. (2019). Paternalist liderliğin iş tatmini ve çalışan performansına etkisi üzerine bir araştırma. Third Sector Social Economic Review, 54(1), 178-204.
Tengilimoğlu, D., Işık, O. ve Akbolat M. (2012). Sağlık işletmeleri yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Turgut, T. (2011). Çalışmaya tutkunluk: iş yükü, esnek çalışma saatleri, yönetici desteği ve iş-aile çatışması ile ilişkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3), 155-179.
Vroom, V.H. (1964). Work and motivation. Wiley, New York.
Weiss, D. J., Dawis, R. W., England, G. W. ve Lofquist, L. H. (1967). Manual for the minnesota satisfaction quesitionnaire. University of Minnesota.
Yaşan A, Eşsizoğlu A, Yalçın M, Özkan M. (2008). Bir üniversite hastanesinde çalışan araştırma görevlilerinde iş memnuniyeti, anksiyete düzeyi ve ilişkili etmenler. Dicle Tıp Dergisi, 35(4), 228-233.
Yıldız, A., Ekingen, E. (2020). Paternalistik liderliğin hizmet inovasyon davranışı üzerine etkisinin ve iş tatmininin aracılık rolünün yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (3), 2916-2926.