Belediyelerin Borç Ödeme Gücünün Analizi: Muğla-Sakarya Belediyeleri Örneği

Kaynakların etkin kullanımı, kâr amaçlı işletmelerde olduğu kadar kâr amacı bulunmayan kurumlarda da önemli konulardan biridir. Kaynak kullanımında etkinliğin sağlanması için mevcut durumun ölçülmesi, amaçlardan sapma bulunan noktalarda ise gelecekte kaynak kullanımında etkinliğin sağlanması amacıyla gerekli önlemlerin alınması gerekir. Kurumların mevcut ve geçmiş finansal performanslarının ölçülmesi ve gelecekle ilgili tahminlerde bulunulması amacıyla çeşitli mali analiz teknikleri kullanılmaktadır. İşletmelerde uzun süreden beri kullanılan bu analiz tekniklerinin kamu yararına hizmet sunan kurumlarda da son dönemlerde kullanımı yaygınlık kazanmıştır. İşletmelerde olduğu gibi kâr amacı gütmeyen kurumlarda da yaygın olarak kullanılan analiz tekniklerinden biri oran analizidir. Çalışmada, Sayıştay denetiminde kullanılan ve kurumlar tarafından sunulan 2018 yılına ait bilanço verilerinden hareketle, nüfusları yakın Muğla ve Sakarya illerindeki büyükşehir belediyeleri ve bu belediyelere bağlı 12 ilçe belediyesinin likidite ve mali yapı oranları hesaplanmıştır. Analizde, sık kullanılan oranlarla birlikte TCMB’nin sektör analizinde kullandığı işletmelerin borç ödeme gücünü belirlemede kullanılan oranlar esas alınmıştır. Küçük farklılıklar olmakla birlikte Sakarya ve Muğla illerindeki belediyelerin kısa ve uzun vadeli borç ödeme güçlerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Oran Analizi, Likidite Oranları, Mali Yapı Oranları, Belediyelerin Borç Ödeme Gücü

Analysis of Municipalities' Debt Payment Power Example of Muğla-Sakarya Municipalities

Effective use of resources is one of the important issues in non-profit organizations as well as in profit-making businesses. In order to ensure effectiveness in the use of resources, necessary measures should be taken in order to measure the current situation and to ensure effectiveness in the future use of resources in cases where there is a deviation from the objectives. Various financial analysis techniques are used to measure the current and past financial performances of institutions and to make predictions about the future. These analysis techniques, which have been used in businesses for a long time, have become widespread recently in institutions that serve the public interest. One of the analysis techniques commonly used in non-profit organizations as well as businesses is ratio analysis. In the study, the liquidity and financial structure ratios of the metropolitan municipalities in Muğla and Sakarya provinces and 12 district municipalities affiliated to these municipalities were calculated based on the 2018 balance sheet data used by the institutions and submitted by the institutions. In the analysis, together with the frequently used rates, the rates used to determine the debt payment power of the enterprises used by the TCMB in the sector analysis were taken as basis. Although there are minor differences, it has been determined that the municipalities in Sakarya and Muğla provinces have high short and long term debt payment powers.

Keywords:

Ratio Analysis, Liquidity Ratios, Financial Structure Ratios, Municipalities' Debt Payment Power,

PDF

___

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (24.12.2003), Resmi Gazete. / 25326.

Akdoğan, N. ve Tenker, N. (2006). Finansal Tablolar analizi ve mali analiz teknikleri. 10. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.

Akduğan, U. ve Agun, B. H. (2018). Türkiye’de belediyelerin mali sürdürülebilirliği: Birincil denge yaklaşımı. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), ss. 207-222.

Arat, M. E. (2005). Finansal analiz aracı olarak oranlar. Marmara Üniversitesi Nihat Sayar Eğitim Vakfı Yayınları, No: 531/764, İstanbul.

Atalay, A. (2018). Dış kaynaklı kredilerin belediyelerin finansal sürdürülebilirliğine katkısının araştırılması. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, İller Bankası, Ankara.

Curtis, P. and Roupas, T. A. (2009). Health care finance, the performance of public hospitals and financial statement analysis. European Research Studies, 7(4), 199-212.

Çiçek, Ş. E., Dikmen, S. ve Arslan, P. (2015). Türkiye’de belediyelerin performansının harcama yapıları açısından analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11 (24), 59-74.

Dumanoğlu, S. (2005). Belediyelerde muhasebe sistemi ve hizmet maliyetlerinin takibi. MUFAD Dergisi, 26, 138-146.

Ersöz, M. (2017). Kamu kurumlarında mali tablo analiz yöntemlerinin uygulanabilirliği. Sayıştay Dergisi, 105,. 1- 40.

Göçer, K. (2015). Mali tablolar analizi: Pendik Belediyesi örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, X(I),139-161.

Gürsoy, C. T. (1997). Yönetim ve maliyet muhasebesi. Lebib Yalkın Yayımları, İstanbul.

Kablan, A. (2016). Financial statement analysis in municipalitiesand an application. International Journal of Research in Business and Social Science, 2(3), 75-86.

Kaygısız Ertuğ, Z. ve Girginer, N. (2015). Bütünleşik VZA ve GİA yöntemleriyle büyükşehir belediyelerinin mali etkinlik analizi: Türkiye örneği. International Journal of Economic and Administrative Studies, 8(15), 411-428.

Kluza, K. (2017). Risk assessment of the local government sector based on the ratio analysis and the dea method evidence from Poland. Eurasian Econ Rev., 7, 329–351.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği (27.05.2016). Resmi Gazete. 29724.

McDonald III, B. D. (2017). Measuring the fiscal health of municipalities. Working Paper WP17BM, 1-16.

Özen, İ. (2020a). Mali tablolar analizi. Pedagoji Yayınları, İstanbul.

Özen, İ. (2020b). Büyükşehir belediyelerinin alacaklarının analizi. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Scienves Studies, 6(20), 509-523.

Özkul, F. ve Alkan, B. Ş. (2017). Financial condition analysis in municipalities: A case of Turkey. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(48), 153-174.

Rivenbark, W. C. and Roenigk, D. C. (2011). Implementation of financial condition analysis in local government. PAQ, Summer, 241-268.

Serbes, H. ve Çetinkaya, Ö. (2019). Türkiye’de Belediyelerin mali tablolar temelinde yabancı kaynak yapısının analizi. International Journal of Social Inquiry, 12(2), 757-800.

Sevim, Ş. ve Güngörmüş, A. H. (2002). Belediyelerde muhasebe bilgilerinin gelir-gider rasyoları analizi ile finansal kontrol ve yönetim amaçlı olarak kullanılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 143- 168.

T.C. Sayıştay Başkanlığı (2018).,Sakarya Sapanca Belediyesi 2018 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, 2018.

TAŞ, H. (2019). Belediyelerin mali yapı analizi. iller & belediyeler. Türkiye Belediyeler Birliği Dergisi, 851-852, 14- 18.

Uzunali, E. ve Görmez, A. H. (2019a). Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin mali yapıları ve bütçe sürdürülebilirliklerinin oran analiz yöntemiyle karşılaştırılması. International Journal of Economic and Administrative Studies, 25. ss. 95-118.

Uzunali, E. ve Görmez, A. H. (2019b). Büyükşehir Belediyelerinin mali yapıları ve bütçe sürdürülebilirliği: Antalya Büyükşehir Belediyesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62) 1304-1315.

Yalkın, Y. K. (1981). İşletmelerde mali analiz teknikleri, 5. Baskı, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 482, Ankara.

Yenisu, E. (2019). Finansal tabloların oran analizi ile incelenmesi: Adese örneği. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ASED), 3(1), 19-45.