Şirket Vakıfları: En Zengin 100 Türk Listesi Üzerine Keşifsel Bir Çalışma

Son yıllarda kurumsal sosyal sorumluluk ve kurumsal hayırseverlik konuları şirketlerin gündeminde yer alan önemli konular arasında yer almaktadır. Bu nedenle ilgili yazında kurumsal sosyal sorumluluk ve ilgili kavramlar farklı bağlamlarda araştırmacılar tarafından sıklıkla ele alınıp incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye bağlamında tarihsel süreçte vakıf ve hayırseverlik kavramlarını detaylı bir şekilde tanıtmak ve Türkiye'nin en zengin ailelerinin sahip oldukları şirket gruplarının kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurdukları ve destekledikleri şirket vakıflarının görünümünü analiz etmektir. Çalışma nitel bir çalışma olup ikincil verilere ve şirket vakıflarına ilişkin demografik verilere dayanmaktadır. Türk iş sisteminde yer alan aile şirketlerini yansıtacak bir örneklem olarak Forbes Türkiye dergisinin her yıl yayınladığı "En Zengin 100 Türk" listesi kabul edilmiştir. 2020 yılına ait listedeki en zengin 100 kişiye ilişkin şirket vakıfları web siteleri yoluyla taranmış, ulaşılan 22 şirket vakfının kuruluş tarihleri ve ağırlıklı faaliyet alanları listelenmiştir. İlgili yazında Türkiye’de aile şirketlerinin kurmuş olduğu vakıflara ilişkin bir çalışma olmadığından bu çalışmanın daha sonraki çalışmalar için temel oluşturacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Kurumsal Hayırseverlik, Şirket Vakıfları, Türkiye

Corporate Foundations: An Exploratory Study on the 100 Richest Turkish People List

In recent years, the concept of corporate social responsibility and corporate philanthropy become one of the popular topics on the agenda of the companies. Therefore, corporate social responsibility has also received considerable attention in literature. The aim of this study is to reveal corporate philanthropic activities of Turkish business groups and to analyze the outlook of corporate foundations which were founded by richest families in Turkey. This study is a qualitative study based on the data collected through website of the corporate (sponsored) foundations. The sample of family businesses in Turkish for this investigation is gathered from “100 Richest People of Turkey in 2020” list published by the Forbes magazine. Firstly, the websites of holdings or business groups were investigated and the corporate foundations of Richest Families were examined and, secondly, the founding years and fields of activity of corporate foundations are also revealed. After investigation via internet websites, 22 corporate foundations are listed. According to findings, big majority of the corporate foundations has been founded in last thirty years. Since the study employed “Turkey's 100 Richest Family” list by Forbes magazine, this could cause to ignore some corporate foundations. There are no studies regarding corporate foundations in Turkey and their philantrophic activities in literature in details and therefore this study creates a base for further studies.

Keywords:

Corporate Social Responsibility, Corporate Philanthropy, Corporate Foundations, Turkey,

PDF

___

Aktan Çoşkun, C. (2007). Kurumsal sosyal sorumluluk. İstanbul: İGİAD Yayınları.
Aydın, D. (2006). Cumhuriyet dönemi vakıfları: Tarihi bir bakış ve vergi muafiyetine sahip vakıfların mali krizi. R. Zincir ve F. Bikmen (Der.), Türkiye'de hayırseverlik: Vatandaşlar, vakıflar ve sosyal adalet. İstanbul: TÜSEV, 21–31.
Bowen, H. R. (1953). Social responsibilities of the businessman. Harper and Row, New York.
Carroll, A. B. (1979). A three-dimensional conceptual model of corporate performance. Academy of Management Review, 4(4), 497-505.
Carroll, A. B. (1991). The pyramid of corporate social responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders. Business Horizons, July-August, 39-48.
Carroll, A. B. (1999). Corporate social responsibility: Evolution of a definitional concept. Business&Society, 38(3), 268-295.
Çizakça, M. (2006). Osmanlı dönemi vakıflarının tarihsel ve ekonomik boyutları. R. Zincir ve F. Bikmen (Der.). Türkiye'de Hayırseverlik: Vatandaşlar, Vakıflar ve Sosyal Adalet. İstanbul: TÜSEV, 21–31.
Friedman, M. (1962). Capitalism and freedom, University of Chicago Press, Chicago.
Gelir İdaresi Başkanlığı. (2021). Veri muafiyeti tanınan vakıfların listesi. Erişim Tarihi: 01.05.2021. https://www.gib.gov.tr/yardim-ve-kaynaklar/yararli-bilgiler/vergi muafiyeti-taninan-vakiflarin-listesi.
Komisyonu, A. B. (2001). Green paper: Promoting a European framework for corporate social responsibility. Commission of the European Communities, Brüksel.
Hill, R. P. (1994). Bill collectors and consumers: A troublesome exchange relationship. Journal of Public Policy & Marketing 13(1), 20–35.
Marx, J.D. (1999). Corporate philanthropy: What is the strategy?. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 28(2), 185–198.
McAlister, D.T. and Ferrell, L. (2002). The role of strategic philanthropy in marketing strategy. European Journal of Marketing, 36, 689–705.
McWilliams, A. and Siegel, D. S. (2001). Corporate social responsibility: A theory of the firm perspective. Academy of Management Review, 26, 117-127.
McWilliams, A., Siegel, D. S. and Wright, P. M. (2006). Corporate social responsibility: Strategic implications. Journal of Management Studies, 43(1), 1-18.
Mohr, L. A., Webb, D. J. and Harris, E. (2001). Do consumers expect companies to be socially responsible? The impact of corporate social responsibility on buying behavior. The Journal of Consumer Affaires, 35(1), 45-71.
Porter, M.E. and Kramer, M.R. (2002). The competitive advantage of corporate philanthropy. Harward Business Review, December, 57-68.
Sağlam, M. F. (2020). Forbes Türkiye en zengin 100 Türk listesi (2020). Erişim Tarihi: 01.04.2020. https://www.brandingturkiye.com/forbes-turkiye-en-zengin-100-turk-listesi-2020/.
Simon, F.L. (1995). Global corporate philanthropy: A strategic framework, International Marketing Review, 12(4), 20-37.
Snider, J, Hill, R.P. and Martin, D. (2003). Corporate social responsibility in the 21st Century: A view from the world’s most successful firms. Journal of Business Ethics, 48, 175-187.