Nesillerarası Etkileşim Kapsamında Yaşlı Yetişkinlerin Çocuk Kavramına İlişkin Yaklaşımları ve Metaforik Algıları

Bu araştırma nesiller arası etkileşim kapsamında yaşlı yetişkinlerin “çocuk” kavramına ilişkin yaklaşımları ve metaforik algılarını belirlemek amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yön-temlerinin birlikte yer aldığı iç içe karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmacı-lar tarafından oluşturulan tanıtıcı bilgiler ve yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak toplan-mıştır (n=100). Verilerin analizinde Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 21 paket programı ve içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Ayrıca metafor analizinde güvenirlik oluşturmak adına Miles ve Huberman (1994) güvenirlik formülü (Güvenirlik = Görüş Birliği/(Görüş Birliği + Görüş Ayrılığı) kullanılmış ve kodlayıcılar arasındaki uyum oranı %85.7 olarak tespit edilmiştir. Yaşlı yetişkinlerin çocuk kavramına yönelik en sık kullandıkları metafor sırasıyla; hayat enerjisi ve mutluluk kaynağı olma, masum ve menfaatsiz olma, geleceğe dair umut kaynağı ve neslin devamını sağlayıcı olma, şefkat ve sevgi dolu olma, bakıma ve korunmaya muhtaç olma, zorlayıcı ve yorucu olma, eğitilebilir olma, özgür olma, sorgulayıcı-keşfedici olma ve sorumsuz olma kategorilerinden oluşmaktadır. Aynı zamanda yaşlı yetişkinlerin torun sahibi olup-olmama değişkenine göre benzer ve farklı kavramsal kategorilerde metaforlara sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Elli Yaş ve Üzeri, Yaşlı Yetişkin, Algı, Nitel Çalışma, Metafor, Çocuk, Nesille-rarası Etkileşim

Metaphoric Perceptions and Approaches to the Concept of Children in Old Adults in the Scope of Inter-Generation

This research was carried out with the aim of determining the approaches and metaphorical perceptions of older adults regarding the concept of "child" within the scope of intergenerational interaction. Mixed research method, which includes both quantitative and qualitative research methods, was used in the study. Research data were collected using descriptive and semi-structured interview forms created by the researchers (n = 100). Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 21 package program and content analysis technique were used in the analysis of the data. In addition, in the metaphor analysis, Miles and Huberman (1994) reliability formula (Reliability = Consensus / (Consensus + Disagreement) was used and the agreement rate between coders was found to be 85.7%. The categories with the highest number of metaphors expressed by older adults about children are respectively; to be a source of life energy and happiness, being innocent and unexpected, being a source of hope for the future and ensuring the continuation of the generation, being affectionate and loving, needing care and protection, being challenging and tiring, being trainable, be free, interrogator-discoverer, and being irresponsible. At the same time, it was determined that older adults have similar and different conceptual categories according to the variable of having grandchildren or not.

Keywords:

Fifty Years of Age and Older, Old Adult, Qualitative Study, Metaphor, Child, Intergenerational Interaction,

PDF

___

Aladağ, S. ve Kuzgun, M. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının ‘değer’ kavramına ilişkin metaforik algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 163-193.
Altan, S. ve Tarhan, S. (2018). Büyükanneden toruna: Yaşamboyu öğrenme sürecinde değer ve beceri aktarımı. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 26-42.
Arıkan, R. (2011). Araştırma yöntem ve teknikleri (1.Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Arpacı, F. ve Şahin Tezel, F. (2015). Yaşlı bireylerin yaşlı ve çocuk etkileşimine ilişkin görüşleri. TSA, 19(1), 231-245.
Canatan, Ü. ve Boz, H. (2019). Hayat boyu öğrenme etkinliklerine katılımın aktif yaşlanmanin desteklenmesindeki rolü. Turkish Studies Social Sciences, 14(3), 343-363. doi:10.29228/TurkishStudies.225
Caring for children. 22 Temmuz 2019 tarihinde, https://www1.nyc.gov/site/dfta/caregivers/caring-for-children.page adresinden erişildi.
Erdoğan, S. (2015). Hemşirelikte araştırma; süreç, uygulama ve kritik (2. Baskı). (Erdoğan, S., Nahcivan, N. ve Esin, M.S eds) İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
Goschler, J. (2007). Metaphors in cognitive and neurosciences which impact have metaphors on scientific theories and models? 28 Şubat 2021 tarihinde, http://www.metaphorik.de/sites/www.metaphorik.de/files/journalpdf/12_2007_goschler.pdf adresinden erişildi.
İçli, G. (2004). Huzurevinde kalan yaşlılar üzerine bir araştırma. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 1, 5-24. Horgan, M.A. and Fees, S.B. Undergraduate research community. 22 Temmuz 2019 tarihinde, http://www.kon.org/urc/horgan.html adresinden erişildi.
Kasapoğlu, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemine ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22(1), 59-80.
Lakoff, G. (1992). The contemporary theory of metaphor. 28 şubat 2021 tarihinde, http://comphacker.org/comp/engl338/files/2014/02/A9R913D.pdf adresinden erişildi.
Miles, M.B. and Huberman AM. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2 nd Edition).CA: Sage Publications.
Murphey, D., Cooper, M. and Moore, K.A. (2012). Children living with and cared for by grandparents: state-level data from the American Community Survey. Child Trends , 1-3.
Özmete, E. (2017). Türkiye'de kuşaklararası dayanışmanın değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Statham, J. (2011). Grandparents providing child care. 22 Temmuz 2019 tarihindehttps://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/181364/CWRC-00083-2011.pdf adresinden erişildi.
Suwanrada, W., Sukontamarn, P. and Bangkaew, B. (2018). Who supports intergenerational redistribution policy? Evidence from old-age allowance system in Thailand. The Journal of the Economics of Ageing, 12, 24-34.
TÜİK. (2019). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları. Sayı: 33705. 02 Mart 2021 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari2019-33705 adresinden erişildi.
Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilim Merkezi. Yaşlılığın sosyal boyutu. 22 Temmuz 2018 tarihinde, http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/sosyal_boyut/yasliligin_sosyal_boyutu.pdf adresinden erişildi.
Yıldırım, F. (2015). Çocukların dünyasına yaşlıları dahil etmek: “Okul temelli kuşaklararası dayanışma modelleri”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 275-296.