Bayrak Törenlerinde Okul Müdürlerinin Yaptığı Konuşmaların Söylem Analizi

Bu çalışmada okul müdürlerinin, okullarda pazartesi günleri ders başlamadan önce ve cuma günleri ders bitiminden sonra yapılması zorunlu olan bayrak törenlerinde yaptıkları konuşmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş, okul müdürlerinin hangi konularda konuşmalar yaptıkları ve mesajlarını nasıl ilettiklerinin incelenmesinde söylem analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma 2015-2016 öğretim yılının ikinci döneminde Ankara ilinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu için Altındağ, Gölbaşı ve Keçiören ilçelerinden birer okul belirlenmiştir. Okullar sırasıyla ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindedir. Veriler araştırmacılar tarafından okullara gidilerek, gözlem ve ses kaydı yapılarak toplanmıştır. Okul müdürlerinin her törende konuşma yapmadıkları görülürken, en fazla konuşma yapanın lise okul müdürü en az konuşma yapanın ise ortaokul müdürü olduğu bulunmuştur. Okul müdürlerinin hitap ettikleri kişiler ve hitap şekillerinin farklılaştığı gözlenmiştir. Ayrıca okul müdürlerinin törenlerde; duyuru yapma, uyarılarda bulunma ve disiplini sağlama konuları üzerinde konuşmalar yaptığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bayrak Töreni, müdür konuşması, tören konuşmaları, söylem analizi

Discourse Analysis of The Speeches of School Principals In Flag Ceremonies

In this study, it was aimed to investigate how school principals talk about what they do during the flag ceremonies, which must be done before school starts on Mondays and after school on Fridays. For this purpose, a qualitative research approach has been adopted in the research, and a discourse analysis technique has been used to examine what principals are talking about and how they communicate their messages. The research was carried out in the province of Ankara in the second semester of 2015-2016 academic year. For the study group, one school was determined from the districts of Altındağ, Gölbaşı and Keçiören. Schools are in primary, secondary and high school respectively. The data were collected by researchers by going to schools, observing and voice recording. School principals were found not to speak at every ceremony, but it was found that the person who made the most speeches was the head of the high school and the person who gave the least speeches was the head of the middle school. It has been observed that the types of addressees and addresses addressed by school principals differ. In addition, in the ceremonies of the school principals; To make announcements, to be warned, and to provide discipline.

Keywords:

Flag ceremony, principal speech, ceremony speeches, discourse analysis,

PDF

___

Asar, R. ve Çelikten, M. (2016). Evaluation of the attitudes towards women managers working at educational institutions. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(10), 8-19.
Asar, R. ve Çelikten, Y. (2016). Shadowing a woman administrator: A Turkish case. Universal Journal of Management 4(11), 607-614.
Asar, R. (2018). Çalışanın işe tutulması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(2), 33-43.
Aydın, M. (2014). Eğitim yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Ayık, A. ve Ada, Ş. (2009). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 8(2), 429-446.
Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri Nvivo ile nitel veri analizi, örnekleme, analiz, yorum. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Bektaş, M. (2014). Yönetim tarzlarının örgütlerdeki informal iletişim kanallarına etkisi: Burdur ili kamu kurumları örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Brown, G. ve Yule G. (1983). Discourse analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu: Okul aile dayanışması. İlköğretim online, 2(2), 28-34.
Çelikten, M. (2001a). Okul müdürlerinin değişim yönetimi becerileri. Eğitim ve Bilim, 26(119), 14-19.
Çelikten, M. (2001b). Etkili okullarda karar süreci. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(11), 1-12.
Çelikten, M. (2004). Okul müdürü koltuğundaki kadınlar: Kayseri ili örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 91-118.
Erkuş, A. ve Günlü, E. (2009). İletişim tarzının ve sözsüz iletişim düzeyinin çalışanların iş performansına etkisi: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergi-si, 20(1), 7-24.
Elliott, R. (1996). Discourse analysis: exploring action, function and conflict in social texts. Marketing Intelligence & Planning, 14(6), 65-68.
Gökçe, D. ve Baskan, G. A. (2012). Eğitim denetçilerinin iletişim becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (42), 200-211.
Günenç, E. (2014). Nlp (nöro linguistik programlama) eğitiminin sağlık yöneticilerinin iletişim tarzı, sözsüz iletişim düzeyi ve kişiler arası iletişim süreci üzerindeki etkileri (Tire devlet hastanesinde bir uygulama). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gür, T. (2013). Post-modern bir araştırma yöntemi olarak söylem çözümlemesi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 5(1), 185-202.
Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2012). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Ed.: S. Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayın-cılık.
Jones, R. H. (2012). Discourse analysis. London and New York: Routled-ge.
Jorgensen, M. W. ve Phillips, L. J. (2002). Discourse analysis as theory and method. London: Sage Publications.
Karakaya, M. ve Uluğ, F. (2011). Mesleki ortaöğretim kurumlarında yetki devri. Education Sciences, 6(1), 744-759.
Karcıoğlu, F., Timuroğlu, K. ve Çınar, O. (2009). Örgütsel iletişim ve iş tatmini ilişkisi bir uygulama. İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadi Enstitüsü Dergisi-Yönetim, 67, 59-76.
Lunenburg, F. C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Çev. Ed.: G. Arastaman). Ankara: Nobel Yayınları.
Milli Eğitim Bakanlığı (2007). Web Sayfası: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ 2594_0.html (Erişim Tarihi: 12.05.2016).
Morgan, A. (2010). Discourse analysis: An overview for the neophyte researcher. Journal of Health and Social Care Improvement, 1, 1-7.
Neuman, W. L. (2013). Toplumsal araştırma yöntemleri: nitel ve nicelik yaklaşımlar (Çev.: S. Özge). İstanbul: Yayın Odası Yayınları.
Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
Özgan, H. ve Aslan, N. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin sözlü iletişim biçiminin öğretmenlerin motivasyonuna etkisinin incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 7(1), 190-206.
Özgan, H. ve Aydın, Z. (2010). Okul-aile işbirliğine ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşleri. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 20-22 Mayıs 2010, Elazığ. (s. 802-811).
Phillips, N. ve Hardy, C. (2002). Discourse analysis. Londra: Sage Publications.
Potter, J. ve Wetherell, M. (1987). Discourse and social psychology: Beyond attitudes and behaviour. London: Sage Publications.
Robbins, S. P., Decenzo, D. A. ve Coulter, M. (2013). Yönetimin esasları (Çev. Ed.: A. Öğüt). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Robbins, S. P. ve Judge, T. (2013). Örgütsel davranış (Çev.: İ. Erdem).
Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Sözen, E. (1999). Söylem: belirsizlik, mübadele, bilgi, güç ve refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Şahin, A. E. (2000). İlköğretim okulu müdürlerinin yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 6(2), 243-260.
Şahin, M. (2013). Okul kültürünün bir öğesi olarak okul törenleri. Milli Eğitim Dergisi, 43(199), 169-185.
Şekerci, M. ve Aypay, A. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin yöne-tim becerileri ile grup etkililiği arasındaki ilişki. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 57(57), 133-160.
Tanrıverdi, H., Adıgüzel, O. ve Çiftçi, M. (2010). Sağlık yöneticilerine ait iletişim becerilerinin çalışan performansına etkileri: Kamu hastanesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 101-122.
Tonkiss, K. (2006). Analysis text and speech: content and discourse analysis. C. Seale (Ed.). Researching Society and Culture içinde (s. 367-383). London: Sage Publications.
Treadwell, D. (2013). Introducing communication research: Paths of inquiry. London: Sage Publications.
Türk Dil Kurumu (2016). Web Sayfası: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option= com_bts (Erişim Ta-rihi: 13.05.2016).
Üstüner, M. (2016). Algılanan müdür yönetim tarzı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(3), 429-457.
Yin, R. K. (2011). Qualitative research from start to finish. New york and London: The Guilford Press.