Para ve Vergiler Arasındaki Nedensellik İlişkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme

Bu çalışmada para arzı ile vergisel göstergeler arasındaki kısa ve uzun dönemli nedensellik ilişkileri Kartalist Yaklaşım perspektifinde incelenmektedir. Bu kapsamda para arzı (M3) ile vergiler (toplam-gelir üzerinden alınan-harcamalar üzerinden alınan) arasındaki ilişkiler Euro Bölgesi dışındaki 19 OECD üyesi ülke örnekleminde 1996-2015 zaman diliminde ele alınmıştır. Yıllık frekanstaki değişkenler arasındaki ilişkiler Johansen Eşbütünleşme ve Vektör Hata Düzeltme Modelleri ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular, kısa dönemde para arzından vergi hasılatına doğru tek yönlü bir nedenselliğin olduğunu ortaya koymaktadır. Uzun dönemde ise para arzı ile vergi hasılatı arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi vardır. Dolayısıyla kısa dönemde para arzı, vergisel enstrümanları etkileyen ve harekete geçiren bir değişken mahiyetindedir. Uzun dönemli perspektifte iki değişken de birbirilerini etkiler hale dönüşmektedir. Sonuç olarak Kartalist Yaklaşımın görüşlerini destekler şekilde paranın yaratılmasında vergiler uzun dönemde etkili olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kartalizm, Para Arzı, Vergi Hasılatı, Vektör Hata Düzeltme Modeli

The Causality Relationship between Money and Taxes: An Investigation on OECD Countries

In this study, it is investigated the short and long term causality relationship between money supply and taxation indicators via Chartalist Approach. To analyze this approach, the relationship between money supply (M3) and taxes (levied on total-income-expenditures) is evaluated in the 19 countries are the member of OECD except Euro Countries in 1996-2015 time period. Relations among annual variables are tested by Johansen Cointegration and Vector Error Correction Model. Findings reveal that there is a unilateral causality from money supply to tax income in the short term. However, findings indicate that there is a bilateral causality relation between money supply and tax income in the long term. Hence, money supply is a variable influencing and stimulating taxation instruments in the short term. In the long term, on the other hand, two variables reciprocally affect each other. Consequently, taxes influence money supply in the long term and this result supports Chartalist Approach ideas.

Keywords:

Chartalism, Money Supply, Tax Income, Vector Error Correction Model,

PDF

___

Amable, B. (2011). Moral and Politics in the Ideology of Neoliberalism. Socio-Economic Review, 51 (1): 46-55.
Anderson, B. (2011). Hayali Cemaatler Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. Çeviren: Savaşır, E. Metis Yayınları. İstanbul.
Barro, R. J. & Gordon D. B. (1983). Rules, Discretion and Reputation in a Model of Monetary Policy. Journal of Monetary Economics, 12(1): 101-121.
Bell, S. & Henry, J.F. (2001). Hospitality versus Exchange: The Limits of Monetary Economics, Review of Social Economy, 59 (2): 203-226.
Bordo, M. & James, H. (2006). One World Money, Then and Now, NBER Working Paper Series.
Centeno, M.A. & Cohen, J. N. (2010). Global Capitalism: A Sociological Perspective. MA: Polity.
Centeno, M.A. & Cohen, J. N. (2012). The Arc of Neolberalism. Annual Review of Sociology. Vol: 38. s.s. 317-340.
Cesarano, F. (1995). The New Monetary Economics and The Theory of Money, Journal of Economic Behavior and Organization, 26: 445-455.
Frisby, D. (2005). Georg Simmel Modernitenin İlk Sosyoloğu. G. Simmel Modern Kültürde Çatışma. Çev: Gen, E.. İletişim Yayınları. İstanbul. s. 7-53.
Gnos, C. & Rochon, L.P. (2002). Money Creation and The State A Critical Assessment of Chartalism, International Journal of Political Economy, 32 (3): 41-57.
Goodhart, C.A. (1998). The Two Concepts of Money: Implications for The Analysis of Optimal Currency Areas, European Journal of Political Economy, 14: 407-432.
Gwartney, J. D., Hall, J, & Lawson, R. (2010). Economic Freedom of the World: 2010 Annual Report. Frasier Institute. Vancouver.
Hobsbawm, E. J. & Ranger, T. (2006). Geleneğin İcadı. Çeviren: Şahin, M. M., Agora Kitaplığı. İstanbul.
Hudson, M. (2004). The Archaeology of Money: Debt Versus Barter Theories of Money's Origins. L. R. Wray içinde, Credit and State Theories of Money: The Contributions of A. Mitchell Innes (s. 99-127), Cheltenham, UK, Edward Elgar.
Miller, T. & Holmes, K. R. (2011). 2011 Index of Freedom. Heritage Foundation. Washington.
Ingham, G. (2000). Babylonian Madness: On The Historical and Sociological Origins of Money, J. Smithin içinde, What is Money? (s. 16-41), London and New York: Routledge.
Jung, W. (1995). Georg Simmel: Yaşamı, Sosyolojisi, Felsefesi. Çev: Özlem, D. Ark Yayınevi. Ankara.
Keyder, Ç. (2009). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. İletişim Yayınları. İstanbul.
Keynes, J.M. (2012). Para Üzerine Bir İnceleme, (Çev.) GERÇEK, C., İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi.
Knapp, G.F. (1924). The State Theory of Money. Clifton, NY: Augustus M. Kelley.
Kuhn, T. S. (2008). Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çeviren: Kuyaş, N., Kırmızı Yayınları. İstanbul.
Kydland, F. E. & Prescott, E. C. (1977). Rules rather than Discretion: The Inconsistency of Optimal Plans. The Journal of Political Economy. 85 (3): 479-492.
Menger, C. (2009). İktisadın Prensipleri, (Çev.) ÇELEBİ, A.K., Ankara, Liberte Yayınları.
Neale, W.C. (1976). Monies in Societies, San Francisco, Chandler & Sharp.
OECD (2017), Broad money (M3) (indicator). doi: 10.1787/1036a2cf-en (Erişim: 23 Mart 2017)
OECD (2017), Tax revenue (indicator). doi: 10.1787/d98b8cf5-en (Erişim: 23 Mart 2017)
OECD (2017), Tax on personal income (indicator). doi: 10.1787/94af18d7-en (Erişim: 23 Mart 2017)
OECD (2017), Tax on corporate profits (indicator). doi: 10.1787/d30cc412-en (Erişim: 23 Mart 2017)
OECD (2017), Tax on goods and services (indicator). doi: 10.1787/40b85101-en (Erişim: 23 Mart 2017)
Peacock, M.S. (2003). State, Money, Catallaxy: Underlaboring for A Chartalist Theory of Money, Journal of Post Keynesian Economics, 26(2): 205-225.
Schumpeter, J.A. (1954). History of Economic Analysis, Oxford, Oxford University Press.
Schumpeter, J. A. (2008). Capitalism, Socialism and Democracy, Harper Perennial Modern Thought Edition. New York.
Tönnies, F. (2000). Gemeinschaft ve Gesellschaft, Şehir ve Cemiyet: Weber, Tönnies ve Simmel içinde, Çev: Aydoğan, A. s.s 185-217. İz Yayıncılık. İstanbul.
Wray, L.R. (2012). Introduction to an Alternative History of Money, New York, Levy Economics Institute of Bard College.
Wray, L.R. (2002). State Money, International Journal of Political Economy, 32 (3): 23-40.
Yılmaz, R. & Çelikay, F. (2017). Türkiye’de Paranın Yaratılmasında Vergilerin Rolünün Kartalist Yaklaşım Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22 (2)’de yayımlanmak üzere kabul edilen makale.
Zelizer, V.A. (1989). The Social Meaning of Money: Special Money, American Journal of Sociology, 95 (2): 342-377.