Hemodiyaliz Hemşirelerinde Merhamet Düzeyi ve İlişkili Faktörler

Amaç: Araştırma, hemodiyaliz hemşirelerinin merhamet düzeyini ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla yapıldı. Materyal ve Metot: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılan bu çalışmanın evreni Konya il merkezinde yer alan üniversite hastaneleri, Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler ve özel diyaliz merkezlerinde çalışan hemodiyaliz hemşirelerinden (n=90) oluşmakta olup çalışmanın yürütüldüğü tarihlerde kurumda olan ve çalışmaya katılmayı kabul eden hemodiyaliz hemşireleri (n=85) çalışma grubunu oluşturdu. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu ve Merhamet Ölçeği (MÖ) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde; Mann-Whitney U Testi ve Kruskal Wallis H Testi kullanıldı. Bulgular: Hemodiyaliz hemşirelerinin yaş ortalaması 33.44±7.3 (21-48) olup; %81.2’si kadın, %76.5’i evlidir. Hemodiyaliz hemşirelerinin merhamet puan ortalaması 72.87±8.27 olup, sevecenlik alt boyutu puan ortalaması ile çocuk sayısı ve meslekte çalışma yılı arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olduğu (p<0.05) ve bilinçli farkındalık alt boyutu puan ortalaması ile hemşirenin diyaliz biriminde çalışma yılı arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olduğu görülmüştür (p<0.05). Sonuç: Araştırma sonucunda hemodiyaliz hemşirelerinin merhamet puan ortalamasının orta düzeyde olduğu ve sevecenlik alt boyutu puan ortalamasının çocuk sayısı ve meslekte çalışma yılı değişkenleri açısından; bilinçli farkındalık puan ortalamasının da diyaliz biriminde çalışma yılı değişkeni açısından farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hemodiyaliz hemşiresi, Hemşirelik, Merhamet

The Level of Compassion and Related Factors in Hemodialysis Nurses

Objective: The study was conducted to determine the compassion level of hemodialysis nurses and related factors. Material and Method: The universe of this descriptive and relationship-seeking study consists of hemodialysis nurses (n = 90) working in university hospitals in Konya city center, hospitals affiliated with the Ministry of Health and private dialysis centers, and hemodialysis nurses who were in the institution at the time of the study and accepted to participate in the study (n = 85) formed the working group. A personal information form and Compassion Scale (MÖ) were used to collect data. In evaluating the data; Mann-Whitney U Test and Kruskal Wallis H Test were used. Results: The average age of hemodialysis nurses is 33.44 ± 7.3 (21-48); 81.2% are women, 76.5% are married. The average score of compassion for hemodialysis nurses is 72.87 ± 8.27, there is a statistically significant difference between the mean score of the compassion sub-dimension and the number of children and years of work in the profession (p<0.05) There was a significant difference (p<0.05). Conclusion: As a result of the study, it was determined that the average score of compassion of hemodialysis nurses was at a medium level and the average score of the compassion sub-dimension in terms of the number of children and the variables of working years in the profession; It was determined that the mean conscious awareness score differed in the dialysis unit in terms of the working year variable.

Keywords:

Hemodialysis nurse, Nursing, Compassion,

PDF

___

International Council of Nurses. Revised 2012. The ICN code of ethics for nurses. 2012.https://www.icn.ch/sites/default/files/inline-files/2012_ICN_Codeofethicsfornurses_%20eng.pdf. Erişim tarihi 15 Aralık 2020.
American Nurses Association. Code of ethics fornurses with interpretive statements. First published:January, Maryland, 2015. https://www.nursingworld.org/practice-policy/nursing-excellence/ethics/code-of-ethics-for-nurses/coe-view-only/. Erişim Tarihi:15 Aralık 2020.
Van der Cingel M. Compassion in care: a qualitative study of older people with a chronic disease and nurses. Nursing Ethics. 2011;18(5):672-685.
Schantz ML. Compassion: A concept analysis. Nursing Forum. 2007;42(2):48-55.
Uğurlu AK, Eti Aslan F. Merhamet ve hemşirelik: merhamet ölçülebilir mi? Türkiye Klinikleri Hemsirelik Bilimleri. 2017;9(3):233-238. doi:10.5336/nurses.2016-53677
Burnell L, Agan DL. Compassionate care: Can it be defined and measured? The development of the compassionate care assessment tool. International Journal of Caring Sciences. 2013;6(2):180-187.
Bektaş G, Genç G, Güneç A, Aytaç B. Sağlık çalışanlarında merhamet yorgunluğu. 2nd International Symposium Humanities and Social Sciences. 04-07 Ağustos 2018, Comrat / Moldova.
Topbaş E, Bingöl G. Psikososyal boyutu ile diyaliz tedavisi ve uyum sürecine yönelik hemşirelik girişimleri. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireleri Derneği Nefroloji Hemşireliği Dergisi. 2017;12(1):36-42.
Şanlıtürk D, Ovayolu N, Kes D. Hemodiyaliz hastalarında sık karşılaşılan problemler ve çözüm önerileri. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireleri Derneği Nefroloji Hemşireliği Dergisi. 2018;1(13):17-25.
Pommier EA. The compassion scale. The University of Texas at Austin, Doctoral dissertation. Texas, United States. 2010.
Akdeniz S, Deniz ME. Merhamet ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness and Well-Being. 2016;4(1):50-61.
Özdelikara A, Babur S. Hemşirelik öğrencilerinin merhamet düzeyi ve empatik eğilim ilişkisi. ACU Sağlık Bil Dergisi. 2020;11(2):342-349. doi: 10.31067/0.2020.271
Çınar F, Eti Aslan F. Ameliyathane hemşirelerinin merhamet düzeylerinin ölçülmesi: Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Kocaeli Tıp Dergisi. 2018;7(3): 222-229.
Arlı ŞK, Bakan AB. Cerrahi hemşirelerde merhamet ve kültürlerarası duyarlılığı etkileyen faktörler. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2018;27(4): 277-283.
Çingöl N, Çelebi E, Zengin S, Karakaş M. Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin merhamet düzeylerinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2018;21:61-67.
Seven A, Doğan SG, Kınık A ve ark. Compassion levels of the ıntern students of nursing and the ınfluencing factors: pilot study. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;4(3):273-282.
Demirel G, Kaya N, Doğaner A. Ebelik öğrencilerinin kültürlerarası yaklaşımlarının merhamet ve empati düzeylerine etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2020;15(21):284-300. doi:10.26466/opus.591200
Cingi CC, Eroğlu E. Sağlık çalışanlarında merhamet yorgunluğu. Osmangazi Tıp Dergisi. 2019;41(1):58-71. doi:10.20515/otd.449810
Arkan B, Yılmaz D, Düzgün F. Determination of compassion levels of nurses working at a university hospital. Journal of Religion and Health. 2019. doi:10.1007/s10943-019- 00786-x
Hacıkeleşoğlu AGH, Kartopu S. Merhamet ve dindarlık: Üniversite öğrencileri üzerine ampirik bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies. 2017;59:203-227. doi.org/10.9761/JASSS7234
Salazar LR. Exploring the relationship between compassion, closeness, trust, and social support in same-sex friendships. The Journal of Happiness and Well-Being. 2015;3(1):15-29.
Waldrop J. Compassion needed for all. The Journal for Nurse Practitioners. 2020. doi:10.1016/j.nurpra.2020.04.003
Gündüzoğlu NÇ, Akon Korhan E, Kuzeyli Yıldırım Y, Şenuzun Aykar F, Üstün Ç. Hemşirelik öğrencilerinde merhamet düzeyi. Journal of Human Rhythm. 2019;5(2): 103-116.
Tatum KJ. Adherence to gender roles as a predictor of compassion and self-compassion in women and men. Graduate Faculty of Baylor University. Doctoral dissertation. United States. 2012.