Hava Yaşbay Kobal, Göksel Ataman

VEKALET TEORİSİ VE KAYNAK BAĞIMLILIĞI TEORİSİ BAĞLAMINDA, YÖNETİM KURULUNUN YAPISAL ÖZELLİKLERİ İLE FİNANSAL KALDIRAÇ VE KARLILIK ORANLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ: HALKA AÇIK GIDA ŞİRKETLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA (2005-2016 DÖNEMİ)

Bu çalışmada, vekalet teorisi ve kaynak bağımlılığı teorisi çerçevesinde, bir kurumsal yönetim mekanizması olarak yönetim kurulunun yapısal özellikleri ve yönetim kurullarının rolleri ile finansal performans arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, halka açık gıda şirketlerinde çalışan on bir üst düzey yönetici ile yapılan görüşmelerden elde edilen veriler NVivo 8 nitel veri analizi programı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, örneklemde yer alan şirketlerin çoğunluğunun aile şirketi olduğunu, buralarda ayrıntılı denetim süreçleri sayesinde minimum düzeyde vekalet problemi yaşandığını, dolayısıyla vekalet maliyetlerinin maksimum düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, kritik kaynak olarak hammadde ve finansal kaynaklar üzerinde durulduğu, bağımlılığın daha çok yasal düzenlemeler açısından devlete karşı olduğu ve yönetim kurulu üyelerinin seçiminde en çok pay sahibi olmanın etkili olduğu görülmüştür. Yönetim kurulunun yapısal özelliklerinin finansal performans ile ilişkisi değerlendirildiğinde, halka açık gıda şirketlerinde bu özelliklerin tek başına finansal performans ile ilişkisi olabileceğini gösteren bir bulguya rastlanmamıştır. Örneklemde yer alan şirketlerin zarar ediyor olmalarında, analize konu olan on yılda (2006-2015) Dünya’da ve Türkiye’de yaşanan ekonomik ve siyasi krizlerin etkileri de göz önünde bulundurulmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Vekalet Teorisi, Kaynak Bağımlılığı Teorisi, Yönetim Kurulu, Finansal Performans

PDF

___

Ataman, G. (2009). “İşletme Yönetimi”. Türkmen Kitabevi.
Ataman, B. ve E. Altuk Özden (2009). Tek Düzen Hesap Planına Göre Hazırlanan Finansal Tabloların UFRS’ye Uyarlanması ve Rasyo Yöntemi ile Analizi, 44, 59-73.
Bhagat, S. ve B. Black (2002). The Non-Correlation Between Board Independence And Long Term Firm Performance. Journal of Corporation Law. 27, 231– 274.
Chaganti, R. S., V. Mahajan ve S. Sharma. (1985). Corporate Board Size, Composition and Corporate Failures in Retailing Industry. Journal of Management Study. 22.4, 400-415.
Cheng, S. (2008). Board Size and the Variability of Corporate Performance. Journal of Financial Economics. 87,157-176.
Claessens, S. ve S. Djankov, J. Fan. (1999). Ownership Concentration and Corporate Performance in the Czech Republic. Journal of Comparative Economics. 27, 498–513.
Demsetz, H. ve K. Lehn. (1985). The Structure of Corporate Ownership: Causes and Consequences. Journal of Political Economy. 93.6, 1155-1177.
Eisenberg, T., S. Sundgren ve M. T. Wells. (1998). Larger Board Size and Decreasing Firm Value inSmall Firms. Journal of Financial Economics. 48, 35-54.
Eisenhardt, K.M. (1989). Agency Theory: An Assessment and Review. Academy of Management Review. 14: 57–74.
Fauzi, F. ve S. Locke. (2012). Board Structure, Ownership Structure and Firm Performance: A Study of New Zealand Listed-Firms. Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance. 8.2, 43– 67.
Forbes, D.P. ve F.J. Milliken. (1999). Cognition and Corporate Governance: Understanding Boards of Directors As Strategic Decision-Making Groups. Academy of Management Review. 24.3, 489-505.
Frooman, J. (1999). Stakeholder Influence Strategies. The Academy of Management Review. 24.2, 191-205.