KIZILIRMAĞIN AKIM VE REJİM ÖZELLİKLERİ

Kızılırmak which drairıs an area about 78.180 km* 2 is one o f the most importnt rivers o f Turkey. Its mean annual discharge is 187 m3/sec. (at înözü) The climate conditions and topographical peculiarities o f the catchment area play a very important role on the flov) o f the river. The existence o f gypsum formations around Sivas and Çankırı and evaporation during summer causes a loss o f the river flow. The use o f surface water fo r irrigation usually requires great guantities o f water. During the mnter, the flow o f the river decreases because o f snowfall and low temperatures. İn the spring the flo v increases due to melting snow, high temperatures, and rainfall. The varying amount rainfall and runoff affects the different tributaries (Gökırmak, Devrez, Deliceırmak) to form a complex regime causing a flux in the annual discharge. The rainfall över the river basin ranges from 294 mm. to över 750 mm. and its heaviest distributton is centered about December-January and April-May, Runoff is concentrated betv/een the same periods. This varying rainfall pattem is reflected in the seasonal distribution o f runoff from the different tributaries. The natural vegetation throughout the basin is largely affected by cilamet characteristics, thus antropogenic steppes and steppe vegetation are dominant in the middle and upper catchment areas.

Anahtar Kelimeler:

Kızılırmak, Akım, Rejim

PDF

___

[1J - D.İ.E. 1993 Türkiye İstatistik Yıllığı, s. 13. Ankara, 1993
[2] - E.İ.E. Akım Gözlem Yıllıkları (1971-1990), Ankara.
[3] - Koçman, A. Türkiye İklimi. Ege Oniv. Ed. Fak. yayınları, no.72. İzmir, 1993.
[4] - Alagöz, C.A. Sivas çevresi ve doğusunda jips karstı olayları. Ank.Üniv. T.T.Coğr.Fak. Yay.no. 175, Ankara, 1967.
[5] - Yücel, T. Yukarı Kızılırmak Bölgesinde Jipsli Depolar üzerine müşahedeler. T.Coğr.Derg. Yıl. XII, Sayı: 15-16. İstanbul, 1956
[6] - Yalçınlar, İ. Orta Anadolu’da jeomorfolojik müşahedeler. T.Coğr.Der. Sayı. 22-23. İstanbul, 1963-64.
[7] - Yalçınlar, İ. Türkiye’de Neojen ve Kuvatemer omurgalı araziler ve jeomorfolojik karakterleri. İ.Ü. Ed.Fak. yay.no. 2471. İstanbul, 1983.
[8] - Akkan, E. Kızılırmak aşağı kesiminde kayıkla nakliyat. A.O. Dil-Tarih Coğr. Fak.Der. Cilt. XX. Sayı. 3-4. Ankara, 1962.
[9] - Akkan, E. Şahinkaya yarmavadisi. AÜ. DTCF. Coğrafya ar. Derg. sayı l. A.Ü. DTC. Fak. Yay. no.191. Ankara, 1966.
[10] - Akkuş, A. Devrez Çayı vadisinin Jeomorfolojisi. K.T.O. gen. yay. no.109. Yerbl.fak.yay.no.24. Trabzon, 1980.
[11] - Akkuş, A. Kuzey Anadolu Fay Zonunda Morfolojik Gözlemler. Selçuk Üniv. Eğt.Fak.derg. Sayı. 1. Konya, 1987.
[12] - Akkuş, A. Devrez Çayı vadisinde jeomorfolojik problemler. S.Ü. Eğitim Fak. Derg. Sayı.3, Konya, 1989.
[13] - Garipağaoğlu, N. Tecer dağı çevresinde bitki örtüsünün ekolojik koşullan ve step problemleri. Türk Coğr. Dergisi. sayı.29, İstanbul, 1994.
[14] - Dönmez, Y. Trakya’nın stebi problemi. CED. Cilt, 8 sayı. 16. İstanbul, 1967.
[15] - Çetik, R. Vegetation of Central Anatolia and its ecology. Cento Seminar on Agricultural Aspects of And and Semiarid zones. 109-128. 1971.
[16] - Çetik, R. ve Vural, M. Ecological and sociological studies on the vegetation of Afyon, Bayat-Köroğlubeli and its environment. Communications de la Fac. des. Sicenes de TUııiv. d’Ankara. Serie C2: Bot. 23:1-44. 1979.
[17] - Çetik, R. Türkiye’nin vejetasyonu I: İç Anadolunun vejetasyonu ve ekolojisi: S.Ü. Fen-Edebiyat fak. yay.7, Konya, 1986.
[18] - Uslu, S. İç Anadolu stebinin antropojen karakterleri üzerinde araştırmalar. Orman Genel Müd. Yay. 302/15. 1959.
[19] - IJslu, S. İç Anadolu’nun onnansızlık problemi. Onnaıı Fak. Derg. Sen A, 20 (l) 124-126. 1970.
[20] - Sür, Ö. Yozgat-Akdağ ile Mucur-Himmetdede arasındaki bölgede bazı jeomorfolojik müşahadeler. Ank.Üniv. D.T.C. Fak. derg. cilt 21. Sayı: 1-2. Ankara, 1963.
[21] - Sür, Ö. Türkiye’de özellikle İç Anadolu’nun genç volkanik havzalanmn jeomorfolojisi. (Geomorphological research in the volcanic area of Turkey, especially in Central Anatolia). A.Ü. DTC. Fak. yay.no.23. Ankara, 1972.
[22] - Atalay, İ. Vejetasyon coğrafyasının esasları. Fundamentals of vegetation geography. Dokuz Eylül Üniv. Yay. 090 i DK-89-004-056, 1990b.
[23] - Atalay, İ. Türkiye coğrafyası-Geography of Turkey. Ege Üniv. Mat. ISBN: 975 95527 5 2, İzmir, 1994.
[24] - Atalay, İ. Türkiye Vejetasyon Coğrafyası- Vegetation geography of Turkey. Ege IJniv.Basnnevi. ISBN: 975 95527 8 7. İzmir, 1994.
[25] - Altınlı, E. Şarkışla-Gemerek ovalarının hidrojeolojik etüdü. İTLİ Jeol. kütüphanesi (Basılmamış rapor), 1961
[26] - Akyol, İ.H. Türkiye’de akarsu sistemleri ve rejimleri. TCD. Sayı 9-10. Ankara, 1947.
[27] - Akyol, İ.H. Türkiye’de akarsu rejimleri. T.C.Derg. Sayı: 11-12. Ankara, 1948-49.
[28] - Ardel, A. Küçükasya’mn Yapı ve Reliefı. (P. Birot’a göre) İ.Ü. CED. sayr 9. İstanbul, 1958.
[29] - Ardel, A. İç Anadolu’da Kızılırmak yayı içinde kalan sahada coğrafi müşahedeler. İ.Ü. CED. sayı: 16. İstanbul, 1967.
[30] - Ardel, A., Kurter, A., Dönmez, Y. Klimatoloji Tatbikatı. Î.Ü. yay. 1123. Coğr.Ens.Yay. 40. İstanbul, 1969.
[31] - Atalay, İ. Devrez çayı havzasında toprak erozyonu problemleri. Jeomorfoloji dergisi sayı:4. Ankara, 1972.
[32] - Atalay, İ. Uygulamalı Hidrografya. Ege Üniv. Ed. Fak. Yay. no. 38, İzmir, 1981.
[33] - Atalay, İ. Türkiye jeomorfolojisine giriş. E.Ü. Ed. Fak. Yay. no.9, İzmir, 1987b.
[34] - Aytuğ, B. Arkeolojik araştırmaların ışığı altında İç Anadolu stebi. Orman fak. derg. Seri A, 20 (1).
[35] - Beyazıt, M. Hidroloji. İTÜ. Yayınları, no:999. İstanbul, 1974.
[36] - Bilgin, T. Türkiye’de Plüvial devre tesirleri ile ilgili çalışmalara toplu bir bakış. TCD. sayı 18-19. İstanbul, 1959.
[37] - Bilgin, T., Erinç, S. İlgaz Dağları üzerinde periglasyal şekiller. İ.Ü. Coğr.Ens.Derg. no.12. İstanbul, 1961.
[38] - Blumenthal, M. Bolu ve civarı ile Aşağı Kızılırmak mecrası arasındaki Kuzey Anadolu silsilesinin jeolojisi. MTA. yay. ser B no: 13. Ankara, 1948.
[39] - Chaput, E. Türkiye’de jeolojik ve jeomorfojenik tetkik seyahatleri. (Tercüme: Âli Tanoğlu). İ.Ü. Ed.Fak. Coğr.Ens. neşriyatı no: 1!. İstanbul, 1947.
[40] - Dönmez, Y. Bitki Coğrafyası. İ.Ü. Yay. no. 3319. Coğr. Ens. yay.3213, İstanbul, 1985.
[41] - Devlet Meteoroloji İşleri Gözlem Bültenleri. Ankara.
[42] - D.S.İ. Yıllık Akım Bültenleri. Ankara.
[43] - Erinç, S., Bilgin, T. Türkiye’de drenaj tipleri. İ.Ü. CED. sayı: 7. İstanbul, 1956.
[44] - Erinç, S. Türkiye’de akarsu rejimlerine toplu bakış. TCD. sayı. 17. İstanbul, 1957.
[45] - Erinç, S. Jeomorfoloji I (Genişletilmiş 3. baskı), İ.Ü. Ed.Fak.. yay. no. 2931. İstanbul, 1982.
[46] - Erinç, S. Jeomorfoloji II (Genişletilmiş 2. baskı). İ.Ü. Coğr.Ens.yay.23. İstanbul, 1972.
[47] - Erol, O. Ankara Şehri çevresinin jeomorfolojisinin ana birimleri. A.Ü. D.T.C.F. yayınları no.240. Coğr.Ar.Ens. yay. 16. Ankara, 1953.
[48] - Erol, O. Ankara güneydoğusunda Elmadağ ve çevresinin jeoloji ve jeomorfolojisi üzerine bir araştırma. MTA. seri. D. no.9. Ankara, 1956.
[49] - Hoşgöreıı, M.Y. Hidrografyamn ana çizgileri. İ.Ü. Coğr. Ens. yay. no. 111. İstanbul, 1979.
[50] - İnandık, H. Akarsularımızın düzensizlik katsayıları. İ.Ü. Coğr.Enst. Derg. sayı. 11, İstanbul, 1960.
[51] - İnandık, H. Akarsular ve Göller. İ.Ü. Coğr.Ens.Yay. no.28. İstanbul, 1964.
[52] - İzbırak, R. Yukarı Kızılırmak bölgesinde jeomorfolojik müşahadeier. A.Ü. D.T.C. Fak. yıl.II sayı. 2. Ankara, 1944.
[53] - İzbırak, R. Jeomorfoloji. (.Analitik ve Umumi). A.Ü. DTC. Fak. yay. no. 127. Ankara, 1958.
[54] - Ketin, İ. Yozgat bölgesinin jeolojisi ve Orta Anadolu masifinin tektonik durumu. TJK. Bült. c.6 sayı 1. sayfa. 16-17. Ankara, 1955.
[55] - Kılmç, M. New floristic records from A3 (KastamonuÇorum): Communications de la fac. des Sciences de L’Univ. d’Ankara, Serie C2, Bot. 21:30-42, 1977.
[56] - Kılmç, M. İç Anadolu, Batı Karadeniz geçiş bölgesinde Devrez çayı ile Kızılırmak arasında kalan bölgenin florası. TÜBİTAK Doğa Derg. A2 C.9 sayı.2 . Ankara, 1985.
[57] - Koksal, A. Bafra ovasmm coğrafya etüdü. Arık. Ünv. D.T.C. Fak. yay. no.220, Ankara, 1972.
[58] - Kurter, A. Kastamonu ve çevresinin iklimi. İ.Ü. Coğr. Enst. Yay. no.62, İstanbul, 1971.
[59] - Kurter, A. Kastamonu ve çevresinin doğal görünümü. İ.Ü. Ed. Fak.yay. no. 2930. İstanbul, 1982.
[60] - Lahn, E. Anadolu neojen ve Dördüncü Zaman volkanizması. TCD. sayı 7-8. Ankara, 1945.
[61] - Nişancı, A. Orta Karadeniz Hava Tipleri. Atatürk Kül. Dil ve Tarih Yük. Kur. Coğr.Böl. Uyg. Kolu. Coğr. Araşt. Derg. cilt 1. sayı 1 Ankara, 1989.
[62] - Okay, A.C. Sivas ile Tokat arasındaki bölgenin jeolojik etüdü. İ.Ü. Fen. Fak. mec. seri. B cilt XX. İstanbul, 1955.
[63] - Salomon-Calvi, W. Samsun ve Sinop çevresindeki tektonik görünümler. (Çev. A.Birand). Y.Z.Ens.Çalışm. sayı.21. Ankara, 1936.
[64] - Selçuk Biricik, A. Kırkağaç depresyonu (Jeoloji, Jeomorfoloji ve yeraltı suları açısından) İ.Ü. coğr.Enst. Derg. 23, İstanbul, 1980.
[65] - Selçuk Biricik, A. Büyük Konya Kapalı Havzası ve Hotamış Gölü. Türk Coğr. Derg. Sayı. 27 s.41-58. İstanbul, 1992.
[66] - Sür, Ö. Nevşehir ve Ürgüp çevresinde jeomorfoloji araştırmaları. Arık. Üniv. D.T.Coğr.Fak. Coğr.Ar.Derg. sayı. 1. Ankara, 1966.
[67] - Tekkaya, İ. Atalay, Z. Gürbüz, M. ve diğ. ÇankırıKalecik bölgesi karasal Neojen Biostratigrafi araştırması. MTA Derg. C.18. sayı.l. Ankara, 1975.
[68] - Yalçınlar, İ. Samsun bölgesinin bünyesi: (La Structure de laRegion de Samsun). İ.Ü. CED. cilt.l, sayı.2. İstanbul, 1951.
[69] - Yalçınlar, I. Tiirkive Bünyesinin Ana Hatları. İ.Ü. CED. Cilt.2. sayı, 3-4. 1952-53'.
[70] - Yalçınlar, İ. Samsun bölgesinde bulunan Neojen ve Kuvateraer kıyı depoları. İ.Ü. CED. cilt, V. sayı. 9. 1958.
[71] - Yalçınlar, İ. Strüktüra! Morfoloji I. İ.Ü. Coğr.Ens.yav. 24. İstanbul, 1968.
[72] -Yalçınlar, İ. Strüktüral Morfoloji II. İ.Ü. Coğr. Ens. yay. 29. İstanbul, 1 969.
[73] - Yalçınlar, İ. Türkiye Jeolojisine giriş (Paleozoik açıdan). İ.Ü. Ed.Fak. yay.no. 2089. İstanbul, 1976.
[74] - Yücel, T. Kızdırmağın rejimi ve Hirfanlı barajı. D.T.Coğr. Derg. Yıl. VII, cilt XVI. Sayı. 1-2. Ankara, 1958.
[75] - Akkan E. Bafra Burnu- Delice Kavşağı arasında Kızılırmak vadisinin jeomorfolojisi. A.Ü. D.T.C. Fak. yayın, no. 191. Ankara. 1970.
[76 ] - Akkan, E. Sinop Yarımadasının Jeomorfolojisi. A.Ü. D.T.C. Fak. yay. no. 261. Ankara, 1975.

ISSN: 1300-0845
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 1994
Yayıncı: Marmara Üniversitesi

Arşiv