MODERN ELEŞTİRİ METODOLOJİSİNE GÖRE AHMED ŞEVKÎ’NİN “ ONU ALDATTILAR” KASİDESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Ahmed Şevki şair, aşk ve gazellerin sultanı ve çağdaş Arap şairleri arasında şiirleri ile insanları en çok etkileyen kişi olarak kabul edilmiştir. Şiir ekollerinde iz bırakarak gönüllerde büyük bir etki bırakmış, şiirlerinde aşk, siyaset, övgü, yergi ve yapmış olduğu nitelemelerdeki farklılık, gönülleri etkilemesinde önemli bir etkene sahiptir. Üzerinde inceleme yapılmış maddi, manevi güzellikleri içeren “Şavkiyyat” adlı divanı hala günümüzde ciddiyetini korumaktadır. Bu kasideleri arasında yer alan “Onlar onu (bayanı) aldattılar” adlı şiirini çalışmamıza esas olarak seçtik. Bu kasidenin okuyuş ve tartışması devam ederken yaşam felsefesine aykırılık ifade eden terimlerin, zihinlerde sonsuza kadar askıda kalacak olan harika fikir ve tabloları sayesinde, sonsuzluk karakteri üzerinde özel bir etkisi bırakmakta, bilgelik ve vizyona ciddi bir güç katmasının yanı sıra, şiirsel melodisi ile ruhta sistemsel ve duygusal dürüstlük meydana getirmektedir. Retorik ve etkileşimin doldurduğu bu tarz, sözsel dizge ve karmaşık durumunu yapı olarak ortaya koymaktadır. Kasideyi okudukça şairin sembolizmi fikirlerini efsanevi hale getirmek için öykülere dayandırdığı, kültürel mirası yaşatma konusunda ise olayların canlılığını bulduğumuz kelimelerin anlamlarını, şairin parçasını her okuduğumuzda psikolojik yapısına ait yeni anlamların ortaya çıktığını görmekteyiz. Buna dayanarak kasideyi değerlendirirsek, modern eleştirinin anlaşılma ve uygulama güçlülüğüne karşın bu işi daha zevkli ve teşvik edici hale getirdiği, adeta kasidesini renkli çiçeklerin oluşturduğu bostana benzetmesi, çalışmasını saydam bir şekilde ele almış olması, bu koku ve rengin içinde kaybolduğunuzu gözlemleyeceksiniz. Modern eleştiri yöntemlerinden biri olan yapısallık, büyüleyicilik, efsaneye dayandırma, psikoloji, tarih, demonte yaklaşım şekilleri ile bu çalışmamızı değerlendirecek olursak, daha üst boyutla analitik düşünce ve niteleyici yorumla çalışmamızı şekillendirdik, diyebiliriz.

The Poem “Deceived Her” By Ahmed Shawky According To The Modern Critical Methods

The poet Ahmed Shawky is considered the prince of the poets, and the poet of love and spinning, and he is one of the most contemporary Arab poets whose poetry have influenced people and made the poetic library rich. His poetry leaves a clear imprint, and a great impact on our hearts, due to the diversity of the purposes of his poems, and the topics of his poems vary between love, politics, praise, and description. Ahmed Shawky wrote a lot of patriotic poems that arouse enthusiasm in the soul. He has many poetry collections that have mostly been studied because of the moral and descriptive beauty they contain, and among his most important poetic collections: The Diwan of Shawkiyat, whose name is still vibrant to this day, and accordingly we have chosen from him a poem (Deceived Her). Through our deep reading of the poem, we found the poet resorting to the use of symbols, and his thoughts express legendary stories, as we found in them the revival of heritage; by including events, just as the poet’s psyche is clearly manifested through the meanings of words, and in every reading, we reach a new meaning that corresponds to the text. The following research will explore this. Accordingly, the poem will be studied according to the modern critical approaches, and with the difficulty of understanding all these approaches and applying them all at the same time. This has made the work more enjoyable and more interesting, so the poem was indeed a garden filled with the vitality of colorful flowers, to reach the results and conclusion. It is necessary to quickly outline modern critical approaches such as structural, semiotic, mythological, psychological, historical, and deconstructive approaches, and we employed these modern approaches and the descriptive analytical approach in general in our analysis and study of the poem.

___

  • ابن جني، أبو الفتح عثمان (1985م)، سر صناعة الأعراب، 1-2، دمشق: دار القلم، ط1.
  • ابن منظور الافريقي، محمد بن مكرم(د. ت)، ﻟﺴﺎﻥ ﺍلعرب، 1-15، بيروت: ﺩﺍﺭ صاﺩﺭ، ط1.
  • أبو ديب، كمال (1986م)، الرؤى المقنعة نحو منهج بنیوي في دراسة الشعر الجاهلي، مصر: الهیئة المصریة العامة للكتاب، (د. ت).
  • أدلر، ألفريد (2005م)، فهم الطبيعة البشرية، تحقيق: عادل نجيب بشرى، القاهرة: المجلس الأعلى للثقافة، ط1.
  • البخاري، محمد بن إسماعيل (2002م)، صحيح البخاري، دمشق: دار ابن كثير، ط1.
  • بو فلاقة، سعيد (2004م)، في سيمياء الشعر العربي القديم، الجزائر: دراسة منشورات اتحاد الكتاب الجزائري، (د. ط).
  • التونجي، محمد (1999م)، المعجم المفضل في الأدب،1-2، بيروت: دار الكتب العلمية، ط 2.
  • ثاني، قدور عبد الله (2008م)، سيميائية الصورة، مغامرة سيميائية في أشهر الإرساليات البصرية في العالم، عمان: الوراق للنشر والتوزيع، ط1.
  • الحمداني، حميد (2009م)، الفكر النقدي المعاصر، مناهج ونظريات ومواقف، فاس: منشورات البحث النقدي ونظرية الترجمة كلية الآداب، ط1.
  • حمداوي، جميل (2015م)، الاتجاهات السيموطيقية (التيارات والمدارس السيموطيقية في الثقافة العربية)، الأردن: مكتبة المثقف، ط1.
  • حمودة، عبد العزيز (د. ت)، المرایا المحدبة من البنیویة إلى التفكیك، الكويت: المجلس الوطني للثقافة والفنون و الآداب، (د. ط).
  • الراجحي، عبده (د. ت)، التطبيق الصرفي، بيروت: دار النهضة العربية، (د. ط).
  • الرباعي، عبد القادر أحمد (1976م)، الصورة الفنية عند أبي تمام، القاهرة: مطبوعات جامعة القاهرة كلية الآداب رسالة دكتوراه، (د. ط).
  • الشايب، أحمد (1994م)، أصول النقد الأدبي، القاهرة: مكتبة النهضة المصریة، ط10.
  • شبلنر، برند (1987م)، علم اللغة والدراسات الأدبية، تحقيق: محمد جاد الرب، الرياض: الدار الفنية للنشر، ط1.
  • الشطي، سليمان (1976م)، الرمز والرمزية في أدب نجيب محفوظ، الكويت: المطبعة العصرية، ط1.
  • شوقي، أحمد (1988م)، الشوقيات، 1-4، بيروت: دار العودة، (د. ط).
  • شيخ، ممدوح (2008م)، أمير الشعراء أحمد شوقي حياته وشعره، مصر: مكتبة جزيرة الورد، ط2.
  • صادق، رمضان (1998م)، شعر ابن الفارض، دراسة أسلوبية، القاهرة: الهيئة المصرية العامة للكتاب، (د. ط).
  • عبابنة، سامي (2004م)، اتجاهات النقاد العرب في قراءة النص الشعري الحديث، الأردن: عالم الكتب الحديث، ط1.
  • عبابنة، سامي محمد (2015م)، التفكيكية وقراءة الأدب العربي القديم عبد الفتاح كيليطو نموذج،42/1، مجلة العلوم الإنسانية والاجتماعية، (د.ط).
  • الفاخري، صالح سليم عبد القاهر (د. ت)، الدلالة الصوتية في اللغة العربية، الاسكندرية: المكتب العربي الحديث، (د. ط).
  • الفاخوري، حنا (1980م)، تاریخ الأدب العربي، بيروت: المكتبة البولیسیة، ط10.
  • فرويد، سيغموند (1996م)، قلق في الحضارة، تحقيق: جورج طرابيش، بيروت: دار الطليعة للطباعة والنشر، (د. ط).
  • فضل، صلاح (1992م)، النظریة البنائیة في النقد الأدبي، القاهرة: مؤسسة مختارة، ط1.
  • القراعان، فايز (1996م)، التكوين التكراري في شعر جميل بن معمر، 1/6، مجلة مؤتة للبحوث والدراسات، (د. ط).
  • القزويني، الخطيب (1993م)، الإيضاح في علوم البلاغة، 1-5، تحقيق: محمد عبد المنعم الخفاجي، بيروت: دار الجيل، ط3.
  • القيرواني الأزدي، أبو على الحسن بن رشيق (1981م)، العمدة في محاسن الشعر وآدابه، 1-2، تحقيق: محمد محيي الدين عبد الحميد، بيروت: دار الجيل، ط5.
  • كامل، مجدي (د. ت)، أشهر الأساطير في التاريخ، دمشق: دار الكتاب العربي، (د. ط).
  • محمد، عبد الناصر حسن (2009م)، الحب عند رواد الشعر الجديد رموزه ودلالاته، القاهرة: الأمل للطباعة والنشر، ط1.
  • المحمص، عبد الجواد (د. ت)، المنهج النفسي في النقد، دارسة تطبیقیة على شعرأبو الوفا، عدد 1419، السعودية: مجلة الحرس الوطني ، تصدر عن رئاسة الحرس الوطني السعودي (د. ط).
  • المصري، محمد عبد الغني، البرازي، مجد محمد باكير (2002م)، تحليل النص الأدبي بين النظرية والتطبيق، الأردن: مؤسسة الوراق للنشر والتوزيع، ط1.
  • الملائكة، نازك (1960م)، قضايا الشعر المعاصر، بغداد: مكتبة النهضة، ط2.
  • المناصرة، عز الدين (2006م)، علم الشعریات، قراءة مونتاجیة في أدبیة الأدب، عمان: دار مجد لاوي، ط1.
  • مندور، محمد (د. ت)، الأدب ومذاهبه، القاهرة: دار نهضة مصر للطبع والنشر، (د. ط).
  • هلال، محمد غنيمي (2005م)، النقد الأدبي الحديث، القاهرة: نهضة مصر للطباعة، ط 6.
  • هوميروس (د. ت)، الإلياذة، 1-12، تحقيق: سليمان البستاني، مصر: كلمات عربية للترجمة والنشر، (د. ط).
  • وادي، طه (2000م)، جماليات القصيدة المعاصرة، مصر: لونجمان، ط1.
  • وغليس، يوسف (2009م)، مناهج النقد الأدبي، الجزائر: جسور للنشر والتوزیع، ط2.
  • المواقع الإلكترونية: موقع (منتديات القصيدة العربية)، مقال الدكتور عمر خلوف تحت عنوان (التجديد الوزني في البحر الخفيف).