حهمهئاغای گهوره له بهڵگهنامهكانی عوسمانیدا
حهمهئاغای گهوره له بهڵگهنامهكانی عوسمانیدا
زۆرن ئهو كهسانهی له مێژوودا ناویان به زیندویی ماوهتهوه و ههمیشه جێگای شانازی بوونه، جا هۆكاری ئهم سهربهرزی و شانازییهشیان دهگهڕێتهوه بۆ ههبوونی چهند سیفاتێك لهو كهسایهتییانه، ههر له لایهنی بهخشندهیی و میهرهبانی و دلێری و خهبات و شۆڕشهكانییان و ...هتد. ئهوهی لێرهدا ئێمه دهیبینین مێژووی كهڵه پیاوی شاری كۆیه و عهشیرهتی غهفورییهكانه، كه به "حهمهئاغا" ناسراوه، بهڕادهیهك تایبهتمهندییهكی وهرگرتوه لهناو كورداندا، ههر كهسێك بهخشنده و لێبوردهیی و ئازایهتی لێ كۆببێتهوه ئهوا ئه حهمهئاغا وهسف دهكرێت. ئهگهرچی بۆ لێكۆڵینهوهكردن لهبارهی ئهم كهڵه پیاوه سهرچاوهی زۆرمان لهژێردهستدا نییه، بهڵام ههبوونی بهڵگهنامهكانی عوسمانی وایكردوه بهشێكی ژیانی ئهم كهسایهتییهمان بۆ باس بكات، ههربۆیه ئهم توێژینهوهیهمان پێكهاتوه له دهروازه و سێ تهوهرهی سهركی، كه بۆ ههر تهوهرهیهكیش چهند لقێكی لێدهبێتهوه، بهشێوهیهك له دهروازهدا باس له جوگرافیای شاری كۆیه و بارودۆخی كۆمهڵایهتی و ئابوری كۆیه لهسهردهمی حهمه ئاغادا دهكات، وه له تهوهرهی یهكهمدا باسمان له ژیان و كهسایهتی حهمهئاغا كردوه، ههروهها تهوهری دووهم تیشك دهخاته سهر شهڕی (خدران) و سهركهوتنی حهمه ئاغا له ئامانجهكهیدا، ههرچی تهوهرهی سێیهمیش ئاماژه به حهمهئاغا له جهنگی یهكهمی جیهانی و دوای جهنگهكه دهكات. كلیله وشه: حهمهئاغا، بهڵگهنامه، دهوڵهتی عوسمانی، كۆیه، سهنجهقی كۆیه.
___
- كتێب بهكوردی• باجگر، نهوزاد یهحیا 2018: كۆی سهنجاق له بهڵگهنامهكانی عوسمانی دا، بڵاوكراوهی زانكۆی جیهان – خانهی بهلگهكان، ههولێر.• تهیب، جهمال فهتحوڵا 2008: كۆیه 1918-1958 "لێكۆڵینهویهكی مێژوویی سیاسییه"، چاپی دووهم، چاپخانهی شههاب، ههولێر.• حهوێزی، طاهر أحمد: مێژووی كۆیه، بهرگی دووهم/ بهشی یهكهم ، چاپخانهی نمیر، بهغدا.• محهمهد، مهسعوود 2010: حهماغای گهوره، چاپی دووهم، چاپخانهی ئاراس، ههولێر.كتێب به ئینگلیزی:• Hay, W. R. 1921: Two Years in Kurdistan “Experiences Of A Political Officer 1918-1920”, Sidgwick & Jackson, London.بهڵگهنامهكان:• B.O.A.I.. DA..6.103.0• A_}MKT_MHM__00463_00101_001_001• BEO_001874_140494_005_002• BEO_000700_052485_002_001• BEO_000700_052485_003_001• BEO_001874_140494_003_001• BEO_001874_140494_004_001