Üniversite Öğrencilerinde Sosyal, Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi

Özet Bu çalışma, İstanbul’da bir vakıf üniversitesinde öğrenim görmekte olan üniversite öğrencilerinin sosyal, durumluk ve sürekli kaygı düzeylerini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma 161 üniversite öğrencisinin katılımıyla; Spielberger Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği ile Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yüksek güvenilirlik değerlerine sahip olan ölçekler (SKÖ:0,87; DSKÖ: 0,93) için faktör analizi ve faktör ortalama değerleri alınarak gruplar arası karşılaştırmalar SPSS 24.0 ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda artan ebeveyn eğitim düzeyinin durumluk ve sürekli kaygı düzeyinde olumlu yönde farklılaşma oluşturduğu, düşük ebeveyn eğitim düzeyinin ise sosyal kaygının alt boyutlarında farklılaşmalar oluşturduğu görülmektedir. Ayrıca durumluk kaygının bir etkisi bulunmamakla birlikte, sürekli kaygının sosyal kaygıyı toplam 0,29 oranında yordadığı da elde edilen önemli bulgular arasındadır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Kaygı, Durumluk Kaygı, Sürekli Kaygı, Ebeveyn Eğitim Durumu

Determinatıon of Social, State and Trait Anxiety Levels of Unıversity Students

This study was conducted to evaluate the social, state and trait anxiety levels of university students studying at a foundation university in Istanbul. Spielberger State and Trait Anxiety Scale and Liebowitz Social Anxiety Scale were used with the participation of 161 university students;. Factor analysis and factor mean values were obtained for scales with high reliability values (SAS: 0,87; STAS:0,93) and comparisons between groups were performed with SPSS 24.0. As a result of the analysis, it is seen that increasing parental education level creates a positive difference in state and trait anxiety levels, while low parental education level creates differences in sub-dimensions of social anxiety. In addition, although state anxiety has no effect, it is also among the important findings that trait anxiety predicts social anxiety with a total rate of 0.29.

Keywords:

Social Anxiety, State Anxiety, Trait Anxiety, Parent Education Level,

PDF

___

Amerikan Psikiyatri Birliği (2015). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Beşinci Baskı (DSM-5), Çev.E. Köroğlu, Ankara: Hekimler Yayın Birliği Yayıncılık.
Aydın, A. ve Sütçü, S. T. (2007). “Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeğinin (ESKÖ) Geçerlik ve Güvenirliğinin İncelenmesi”, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 14(2), s.79-89.
Aydın, A. ve Tiryaki, S. (2017). “Üniversite Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerini Etkileyen Faktörleri Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma (KTÜ Örneği)”, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(4), s.715-722.
Aydoğdu, F. ve Dilekmen, M. (2016). “Ebeveyn Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”, Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), s.569-585.
Baltacı Ö. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı, Sosyal Destek ve Problem Çözme Yaklaşımları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, Konya: T.C. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Baltacı, H. Ş., Küçüker, D., Karataş, U. Y., Özkılıç, I., & Özdemir, H. A. (2021) “Psikolojik Danışma Merkezine Başvuran Üniversite Öğrencilerinin Depresyon, Sosyal Kaygı, Durumluk Ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi”, OPUS International Journal of Society Researches, 18(Eğitim Bilimleri Özel Sayısı), 4718-4745.
Başaran M.H,, Taşğin Ö., Sanioğlu A. ve Taşkin A.K.(2009). “Sporcularda Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (21), s.533-542.
Belzer, K. D., D’Zurilla, T. J. ve Maydeu-Olivares, A. (2002). “Social Problem Solving and Trait Anxiety as Predictors af Worry in a College Student Population”, Personality and Individual Differences, 33(4), s.573-585.
Birtek, D. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Toplumsal Kaygı Belirti Düzeyinin Kişilik Özellikleri, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ve Bilişsel Duygu Düzenleme Biçimleri Açısından İncelenmesi, (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: T.C. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s.40, 65.
Bowlby, J. (1988). A Secure Base: Clinical Applications of Attachment Theory. London: Routledge, 121. Canbaz, S., Sünter, A.T., Aker, S. ve Pekşen, Y. (2007). “Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Kaygı Düzeyi ve Etkileyen Faktörler”, Genel Tıp Dergisi, 17(1), s.15-19.
Cattell, R. B. ve Scheier, I. H. (1958). “Clinical Validities By Analyzing The Psychiatrist Exemplified In Relation To Anxiety Diagnoses”, The American Journal Of Orthopsychiatry, 28(4), s.699–713.
Cevahir E. (2020). SPSS ile Nicel Veri Analizi Rehberi Birinci Baskı, İstanbul: Kibele Yayınları, ISBN: 978-605-9467-36-0
Cöbek, B., Baştürk, G. D. ve Uğur Y. (2016). “The Language Anxiety And Possible Ways Of Reduction It In EFL Classes”, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), s.355-367.
Çakmak, Ö. ve Hevedanlı, M. (2004). “Biyoloji Öğretmen Adaylarının Kaygılarını Etkileyen Etmenler”, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Çankaya, B. (2007). Lise I. ve II. Sınıf Öğrencilerinin Algılanan Benlik Saygısının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, s.2.
Çelebi, G. Y. (2017). “Ergenlerde Sosyal Kaygı Ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1729-1736.
D’Amico, N., Mechling, B., Kemppainen, J., Ahern, N. R. ve Lee, J. (2016). “American College Students’ Views Of Depression And Utilization Of Oncampus Counseling Services”, Journal of the American Psychiatric Nurses Association, 22(4), 302-311.
Dilbaz, N. (1997). “Sosyal Fobi”, Psikiyatri Dünyası, 1(1), 18-24.
Dilbaz, N. (2002).”The Prevelance Of Social Phobia Among The Turkish University Students”, XII. World Con¬Gress Of Psychiatry, Yokohama, August 24-29.
Duman, G. K. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Durumluk Sürekli Kaygı Düzeyleri ile Sınav Kaygısı Düzeyleri ve Ana-Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, İzmir: DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Erkan, Z. (2002a). “Sosyal Kaygı Düzeyi Yüksek Ve Düşük Ergenlerin Ana Baba Tutumlarına İlişkin Nitel Bir Çalışma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (10), s.120-133.
Erkan, Z. (2002b) Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyleri, Ana-Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir Çalışma, (Yayınlanmamış) Doktora Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Franzoi, I. G., Sauta, M. D. ve Granieri, A. (2020). “State And Trait Anxiety Among University Students: A Moderated Mediation Model Of Negative Affectivity, Alexithymia, And Housing Conditions”, Frontiers in Psychology, 11, 1255, s.1-13.
Geçtan, E. (2006). Psikodinamik Psikiyatri ve Normal Dışı Davranışlar, 18. Bakı. İstanbul: Metis Yayınları. s.14-63.
George, D., ve Mallery, P. (2021). IBM SPSS Statistics 27 Step By Step: A Simple Guide And Reference. New York :Routledge. Fifteenth Edition. ISBN 9781138491076.
Gökçedağ S. (2001). Lise Öğrencilerinin Okul Başarısı ve Kaygı Düzeyi Üzerinde Anne-Baba Tutumlarının Etkilerinin Belirlenip Karşılaştırılması,(Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Güler, K. ve Akoğlu, Bahar (2021). Neden Şimdi? Kaygı Bozukluklarına Klinik Bir Bakış. 1.Baskı. Ankara: Eğiten Matbaacılık, s.94.
Gültekin, B. K., ve Dereboy, İ. F. (2011). “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Fobinin Yaygınlığı Ve Sosyal Fobinin Yaşam Kalitesi, Akademik Başarı Ve Kimlik Oluşumu Üzerine Etkileri”, Türk Psikiyatri Dergisi, 22(3), 150-158.
Gümüş, A. E. (2000). “Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık ve Beden İmgelerinden Doyum Sosyal Kaygı Düzeyleri ile İlişkisinin İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33(1), s.99-108.
Güz, H., ve Dilbaz, N. (2003). “Sosyal Kaygı Bozukluğu İle Panik Bozukluğu Olgularının Demografik Ve Bazı Klinik Özellikler Açısından Karşılaştırılması”, Klinik Psikiyatri, 6, 32-38.
İzgiç, Ş., Akyüz, G., Doğan, O. ve Kuğu, N. (2000). “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Fobi Yaygınlığı”, Anadolu Psikiyatri Dergisi. 1, 207-214.
Kağıtçıbaşı Ç. (1979). İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş, 3.Bakı, İstanbul: Cem Ofset Matbaacılık, s.245.
Karaman S. (2009). Sağlık ile İlgili Programlarda Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeyleri, (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, s.29 .
Karaşar, B. (2014). “Öğretmen Adaylarının Bağlanma Stilleri ve Sosyal Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişki”, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1) , 27-49 .
Kaya, M. ve Varol, K. (2004). “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Durumluk-Sürekli Kaygı Düzeyleri ve Kaygı Nedenleri: Samsun Örneği”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(17), s.31-63.
Kermen, U., Tosun, N. İ., ve Doğan, U. (2016). “Yaşam Doyumu Ve Psikolojik İyi Oluşun Yordayıcısı Olarak Sosyal Kaygı”, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(1), 20-29.
Kula, K. Ş. ve Saraç, T. (2016). “Üniversite Öğrencilerinin Gelecek Kaygısı/The Future Anxiety of the University Students”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), s.227-242.
Mansell, W., Ehlers, A., Clark, D. ve Chen, Y. P. (2002). “Attention to Positive and Negative Social-Evaluative Words: Investigating the Effects of Social Anxiety, Trait Anxiety and Social Threat”, Anxiety, Stress & Coping, 15(1), s.19-29.
Ohayon, M. M. ve Schatzberg, A. F. (2010). “Social Phobia and Depression: Prevalence and Comorbidity”, Journal of Psychosomatic Research, 68(3), s.235-243.
Öner N. ve Le Compte A. (1985). Durumluk – Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Özdemir, İ. (2013). Aile Yanında Yaşayan ve Ailesinden Ayrı Yaşayan Üniversite Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek, Stresle Başa Çıkma Tarzları, Kaygı Düzeyleri ve Psikolojik Belirtiler Açısından Karşılaştırılması.(Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s.32-49.
Özgül, F. (2003). Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğrencilerinde Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeyleri, (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, s.21.
Öztürk, A. (2008). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu Öğretmenlik Programı Öğrencilerinin Durumluk Ve Sürekli Kaygı Düzeyleri İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sporda Psiko-Sosyal Alanlar Anabilim Dalı.
Palancı, M. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Problemlerini Açıklama ve Gidermeye Yönelik Gerçeklik Terapisi Oryantasyonlu Bir Yardım Modelinin Geliştirilmesi, (Yayınlanmamış) Doktora Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler
Polat, O.(2009). Kriminoloji ve Kriminalistik Üzerine Notlar, 1.Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, s.196. Spielberger, C.D. (1985). “Assessment of State and Trait Anxiety: Conceptual and Methodological Issues”, The Southern Psychologist, 2(4), s.6-16.
Sübaşi, G. (2007). “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Kaygıyı Yordayıcı Bazı Değişkenler”, Eğitim ve Bilim, 32(144), s.3-15.
Şalcıoğlu, E. (2019). Bilişsel ve Davranışçı Terapilerin Klinik Uygulamaları Modül 2 Eğitim Notları, İstanbul:DATEM.
Şanlı, D. (2007). Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarını Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi, (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, İzmir: T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, s.82.
Şencan, H. (2005) Sosyal ve Davranışsal Bilimlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 1.Baskı, ISBN: 975 347 884 4.
Tabachnick, Barbara G. ve Fidell, Linda S. (2007) Using Multivariate Statistics, (Fifth Edition), Boston: Pearson Education. Inc.
Taş, İ., ve Güneş, Z. (2019). “8-12 Yaş Arası Çocuklarda Bilgisayar Oyun Bağımlılığı, Aleksitimi, Sosyal Anksiyete, Yaş Ve Cinsiyetin İncelenmesi”, Klinik Psikiyatri, 22(1), 83-92.
Tekin, M. (2008). Üniversite Öğrencilerinde Bilişsel Model Çerçevesinde Sosyal Anksiyete Bozukluğu Ve Alkol Kötüye Kullanımı İlişkisi. (Yayınlanmamış) Yüksek Lisans Tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Tektaş, N. (2014). “Üniversite Mezunlarının Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, s.243-253.
Turner, S. M., Beidel, D. C., Dancu, C. V. ve Stanley, M. A. (1989). “An Empirically Derived Inventory To Measure Social Fears And Anxiety: The Social Phobia And Anxiety Inventory”, Psychological Assessment. A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 1(1), s.35.
Tümerdem, R. (2007). “Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ve Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Son Sınıf Öğrencilerinin Kaygılarını Etkileyen Etmenler”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (20); s.32-45.
Yılmaz İ. A., Dursun, S., Güngör Güzeler E. ve Pektaş K. (2014) “Üniversite Öğrencilerinin Kaygı Düzeyinin Belirlenmesi: Bir Örnek Çalışma”, Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4), s.16-26.
Yolaç-Yarpuz, A., Demirci Saadet, E., Erdi Şanli, H. ve Devrımcı Özgüven, H. (2008). “Akne Vulgaris Hastalarında Sosyal Kaygı Düzeyi Ve Bunun Klinik Değişkenler İle İlişkisi”, Türk Psikiyatri Dergisi, 19(1), s.29-37.