DEMOKRASİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Ekonomik büyüme kavramı ülkeler için oldukça önemli bir yere sahiptir. Bir ülkenin gelişmişliği söz konusu olduğunda, o ülkenin ekonomik yapısı da incelenen unsurlar arasındadır. Ülkelere ilişkin gelişmişlik düzeyleri belirlenirken ekonomik yapı dışında bazı demografik, coğrafik, sosyal ve kültürel alanlardaki gelişmelerin de etkisi vardır. Demokrasi de ülkelerin gelişmişlik düzeyinde etkili olan etmenler arasındadır.Bir ülkede politik hakların ve sivil özgürlüklerin yani demokrasinin varlığının, ülkelerin gelişmişlik düzeyi üzerinde etkili olup olmadığı literatürde birçok çalışmada konu olarak ele alınmıştır. Bu çalışmaların bazılarında demokrasinin ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkisi olduğu görülürken, bazılarında da olumsuz yönde etkisi olduğu ileri sürülmüştür. Bunlara ek olarak bazı çalışmalarda da ülkelerin ekonomik büyümesinde demokrasinin etkisinin nötr olduğu sonucuna varılmıştır. Yapılan çalışmada Türkiye’de demokrasi (DEM) ile büyüme (GDP) arasındaki ilişki incelenmekte ve Freedom House indeksi için 1972-2018 dönemi, Polity IV indeksi için de 1965-2018 arasındaki dönemi kapsayan yıllık veriler kullanılmaktadır. Bu çalışmada ülkelerin demokrasi düzeylerini gözlemlemekte yardımcı olan Freedom House ve Polity IV demokrasi indeksleri kullanılmaktadır. Türkiye’nin büyüme değerini göstermek için ise GDP değişkeni kullanılacaktır. Bu modelin bilgisayar uygulaması için E-views 10.0 programı ile çalışılmıştır.Bu çalışmada demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin nedensellik boyutunu incelemek için Toda ve Yamamoto tarafından 1995 yılında geliştirilen Toda-Yamamoto nedensellik testi tercih edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, ülkelerin demokrasi düzeylerinin ölçülmesine ilişkin olarak kullanılan Polity IV ve Freedom House indekslerinin, ekonomik büyüme üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla Türkiye için ele alınan dönemlerde Freedom House ve Polity IV indeksleri ile ekonomik büyüme arasında bir ilişki bulunamamış ve literatürde yer alan şüpheci yaklaşımı destekleyici sonuçlar elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Demokrasi, Ekonomik Büyüme, Freedom House, Nedensellik, Polity I
THE RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC GROWTH AND DEMOCRACY IN TURKEY
The concept of economic growth is highly significant for the profiles of countries. When it comes to the development level of a country, the economic structure of that country is also among the elements taken into consideration. While determining the development levels of countries, some demographic, geographical, social and cultural improvements have an effect besides the economic structure. Democracy is also among the factors that affect the development level of countries.Whether the existence of political rights or civil freedom, that is democracy, affects the level of development of a country which has been discussed in many studies, articles and books so far. While some of these studies show that democracy has a positive effect on economic growth, some have suggested that democracy affects economic growth in a negative way. In addition to these, some studies have concluded that the impact of democracy on economic growth of countries is neutral.In the study, the relationship between democracy (DEM) and growth (GDP) in Turkey has been analyzed through the annual data from 1972 to 2018 for Freedom House indice and from 1965 to 2018 for Polity IV indice. In this study, Freedom House and Polity IV democracy indices are preferred to observe the democracy levels of countries. A GDP variable will be used to demonstrate the value of growth in Turkey. For the computer application of this model, the program of E-views 10.0 is preferred.In this study, the causality test of Toda-Yamamoto developed by Toda and Yamamoto in 1995 is chosen to examine the causality dimension of the relationship between democracy and economic growth.
Keywords:
Democracy, Economic Growth, Freedom House, Causality, Polity I,
___
- Acar, Y. (2002), İktisadi büyüme ve büyüme modelleri, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı, Vipaş Yayınevi, Bursa.
- Adejumobi, S. (2000), Between democracy and development in Africa: What are the missing Links?,http://www.worldbank.org/research/abcde/eu_2000/pdffiles/ADEJUMOBI.pdf, Erişim tarihi: 25 Kasım 2019.
- Atılgan, H. (2004), Vergilemenin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye’deki durumunun analizi, T.C. Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, s.293, Ankara.
- Beşkaya, A. ve Manan, Ö. (2008), Demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ve Türkiye üzerine bir değerlendirme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 10(1-2), 1-32.
- Bozkurt, Y. (2014), Yerel demokrasi aracı olarak türkiye’de kent konseyleri: yapı, işleyiş ve sorunlar, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 230.
- Cirhinlioğlu, Z. (1999), Azgelişmişliğin toplumsal boyutu, İmge Kitabevi, Ankara.
- Çınar, M. ve Öz, R. (2018), Türkiye’de demokrasi ve ekonomik büyüme ilişkisi, İzmir Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Kongresi, 2018, İzmir, 1, 377-404.
- Gözler, K. (2004), Anayasa hukukuna giriş, Ekin Kitapevi Yayınları, Bursa.
- Hayaloğlu, P. (2015), MINT ülkelerinde demokrasi ekonomik büyümeyi nasıl etkilemektedir?, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 1(1), 17-29.
- İnsel, A. (1991), Siyasal bir süreç olarak iktisadi kalkınma II, Birikim, 12-13.
- İsbir, B. (2010), Temsili demokrasi anlayışına göre yerel yönetimlerde özerklik, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11, 1571-1600.
- Kar, M. ve Taban, S. (2005), İktisadi gelişmenin temel dinamikleri ve kaynakları, İktisadi Kalkınmada Sosyal, Kültürel ve Siyasal Faktörlerin Rolü, Ekin Kitabevi, Bursa.
- Kurnaz, Ö. (2009), Türkiye’de Enflasyon ve Büyüme İlişkisi 1987-2006 Dönemi, Adnan Menderes Üniversitesi.
- Muller, E. N. (1995), Economic determinants of democracy, American Sociological Review, 60(6), 966-982.
- Parasız, İ. (1997), Modern büyüme teorileri: Dinamik makro ekonomiye giriş, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa.
- Rueschemeyer, D. and et al (1992), Capitalist development and democracy, Polity Press, Cambridge.
- TEK. (2003), Büyüme stratejileri, Türkiye iktisat kongresi büyüme stratejileri çalışma grubu, Türkiye Ekonomi Kurulu, http://www.tek.org.tr/dosyala/BS_Rapor.pdf, Erişim tarihi: 25 Kasım 2019.
- Toda, H.Y., and Yamamato, T. (1995), Statistical inference in vector autoregression with possibly integrated processes, Journal of Econometrics, 66, 225-250.
- Tunç, H. (2008), Demokrasi türleri ve müzakereci demokrasi kavrami, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(1-2), 1113-1132.
- Unay, C. (1983), Makro Ekonomi, 3. Basım, Akademi Yayınları, Bursa.
- Ural, Ş. (1988), Demokrasi kavramı, toplumsal değerler ve birey, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/743/9508.pdf, Erişim tarihi: 25 Kasım 2019.
- Ülgener, S. (1976), Milli Gelir, İstihdam ve İktisadi Büyüme, Der Yayınevi, İstanbul.
- Varlik, Ü. ve Ören, B. (2004), Demokrasi ve temsil, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(5), 172-185.
- Yıldırım, E. (1996), Büyüme ve iktisadi gelişme, İktisadın İlkeleri, Alkım Yayınevi, Ankara.
- ISSN: 2667-8993
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
ÜLKELERİN COVİD-19 PANDEMİSİNE KARŞI MÜCADELESİNİN CRITIC TABANLI MABAC YÖNTEMİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ
Mehmet ORHAN, Hakan Tahiri MUTLU
Mustafa Çağatay KORKMAZ, Christophe CHESNEAU, Julien MARİE
COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNİN PSİKOLOJİK BOYUTLARININ ÇOKLU KARŞILIK GETİRME ANALİZİ İLE İNCELENMESİ
Şevkiye BABACAN, Mustafa DEMİR, Berkalp TUNCA, Sinan SARAÇLI
DEMOKRASİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ