YAKINLARININ ÖLÜMÜNÜN BİREY ÜZERİNDEKİ PSİKOLOJİK ETKİLERİ

Çalışmada yakınlarının ölümünün birey üzerindeki tesirleri araştırılmış ve yakınını kaybeden beş birey ile mülakat yapılmıştır. Mülakat sonuçlarına göre; lezzetleri acılaştırıcı olarak bilinen ölümle karşılaşmadan önce ölümün aslında tam manasıyla bilinmediği ancak kişinin ölümle karşılaştığında tarifsiz bir acı yaşadığı ve ölüme dair gerçek kanaatin ancak yakınlarında gerçekleşen bir ölüm sonrasında oluştuğu belirtilmiştir. Yakınları üzerinden ölümle karşı karşıya kalan bireylerin ölüme ve hayata bakışlarının değiştiği ifade edilmiştir. Dini inanç, davranış ve ibadetlerin kayıp sonrası yaşanan travmayı atlatmada önemli rolü olduğu, kayıp sonrasında ölü adına yapılan yardım ve bağışların, kutsal kitaplardan yapılan okumaların ve duaların kişinin ruhsal durumu üzerinde olumlu etkisi olduğu görülmüştür. Yakınlarında ölümü tecrübe eden kişilerin hayatın değerini bildikleri ve yaşamlarını öncesine göre daha anlamlı geçirmek için çaba sarf ettikleri de gözlenmiştir. Yakınların kaybının bireyde pozitif etki meydana getirdiği görülmüştür. Çalışmanın yürütüldüğü süreçte yaşanan Covid-19 pandemisinin topluma olumsuz etkileri olduğu gibi varoluşsal anlam bağlamında olumlu etkileri de olmuştur. Bunların belki de en önemlisi ölümle yüzleşmeyi sağlamasıdır.

Anahtar Kelimeler:

Ölüm, Ölüm algısı, Ölüm korkusu, Hayatın Anlamı

PDF

___

Seçkin Yayıncılık, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, (1988). Türkçe Sözlük, Ankara:Türk Dil Kurumu Yayınları.
Elisabeth Kübler-Ross, (2010). Ölüm ve Ölmek Üzerine, (Çev.) Ekin Uşşaklı, Ankara: April Yayıncılık.
Faruk Karaca, (1997). Psikolojik Açıdan Ölüm ve Dini İnanç İlişkisi, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi SBE, Erzurum.
Faruk Karaca, (2000). Ölüm Psikolojisi, İstanbul: Beyan Yayınları.
Frank Ostaseski, (2018). Beş Davet-Ölüm Hayatı Dolu Dolu Yaşamayı Nasıl Öğretir? (Çev.) Deniz Uz, İstanbul: The Kitap Yayınları.
Fuat Tanhan, (2007). Ölüm Kaygısıyla Başetme Eğitiminin Ölüm Kaygısı ve Psikolojik İyi Olma Düzeyine Etkisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gülgün Yanbastı, (1996). Kişilik Kuramları, İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
Habil Şentürk, (1984). Ölüm Gerçeği ve Allah İnancı, Diyanet İlmi Dergi, 2 (20), 51-65.
Hakan Türkçapar ve Erol Göka, (1992). Freud, İstanbul: Ağaç Yayınları.
Hayati Hökelekli, (2005). Din Psikolojisi, Ankara: TDV Yayıncılık.
Hulsey ve Frost, (1995). Psycoanalytic Psychoterapy and The Tragic Sence of Life and Death, New York: Bulletin of The Menninger Clinic.
H. Hüseyin Tekin (2006). “Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme”, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 13, 101-116.
IrvinYalom, (2001). Varoluşçu Psikoterapi, (Çev.) Zeliha İyidoğan Babayiğit, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
J. Madge, (1965). The Tools of Science An Analitical Description of Social Science Techniques, New York: Anchor Books Doublegady and Comp.
M. Tevfik Özcan, (1985). Ruhi Bunalımlar ve İslam Ruhiyatı, Ankara: Güven Matbaası.
Martin Heidegger, (2011). Varlık ve Zaman, (Çev.) Kaan H. Ökten, İstanbul: Agora Kitaplığı.
Murat Yıldız, (2014). Ölüm Kaygısı ve Dindarlık, İzmir: İlahiyat Vakfı Yayınları.
Murat Yıldız, (2012). “Bağlanma Kuramı Açısından Yaşlılık Dönemine Genel Bir Bakış”, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi 1 (36), 133-150.
Ömer Nasuhi Bilmen, (1967). Dini ve Felsefi Ahlak Lügatçesi, İstanbul: Bilmen Yayınevi.
Remzi Altunışık, (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
Sigmund Freud, (2018). Savaş ve Ölüm Üzerine, (Çev.) Elif Yıldırım, İstanbul: Oda Yayınları. Sogyal Rinponche, (2017). Tibet'in Yaşam ve Ölüm Kitabı, (Çev.) Güneş Tokcan, İstanbul: Omega Yayınları.
Süheyl Ünver, (1938). “İstanbul Halkının Ölüm Karşısındaki Duyguları”, Yeni Türk Mecmuası, 6 (68), 312-321.
Vamık Volkan, (2017). Kayıptan Sonra Yaşam, İstanbul: Pusula Yayınları.
Zehra Atak, (2020). Ölüm Algısının Bireydeki Terapötik Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi SBE, Kayseri.