Yapı Denetim Kuruluşuna İmar Kanunu Kapsamında Para CezasıVerilip Verilemeyeceği Hakkında Bir İnceleme: Yapı DenetimKuruluşlarının Fennî Mesuliyet Sorumlulukları

İmar kolluğu kapsamında yapı denetimi işi ülkemizde mahallî düzeyde yürütülmektedir. Bu kapsamda yapı denetimi ile esas olarak görevli olan idarelerin, belediyeler ve il özel idareleri olduğu görülmektedir. Ancak yapı denetimi konusunda belediyeler ve il özel idareleri bazı özel hukuk kişilerinden de teknik destek almaktadırlar. Yapı denetimi konusunda kamu idarelerine teknik destek veren özel kişilerin başında ise yapı denetim kuruluşları ile fennî mesuller gelmektedir. Bazı hallerde il özel idaresi yahut belediye encümeni tarafından, yapı denetim firmalarına İmar Kanunu kapsamında para cezası verilmektedir. Yapı denetim firmalarına verilen bu cezalar dava konusu edilebilmektedir. Bu cezalara ilişkin davalarda, yargının önce bu firmalara imar Kanununa göre ceza verilemeyeceği görüşünü benimsediği görülmüştür. Daha sonra yargının, bu görüşten dönmeye başladığı anlaşılmıştır. Bu çalışmada yargının konuya ilişkin kararları tahlil edilecek; yapı denetim firmasına İmar Kanununa göre idarî para cezası verilip verilemeyeceği konusu incelenecektir.

A Rewiev About Under the Construction and Zoning Law Whether to Give or Not Fined to Building Audit Establishment: Technical Application Responsibility of The Building Audit Establishments

In law enforcement in our country building inspection work is done at local level. In thiscontext, administrations charged with building inspection are municipalities and specialprovincial administrations. However, municipalities and special provincial administrationsalso receive technical support from some private persons on building inspections.Construction supervisors and technical officers are among the primary technical supportersto public administrations in the field of building supervision. In some cases, fines are issuedby the special provincial administration council or the municipal council to the buildinginspection companies under the Zoning Code. These fines imposed on building inspectionfirms should be the subject of litigation. In cases related to these penalties it has beenobserved that the judiciary first adopted the view that these companies cannot be punishedaccording to the zoning law. Later, it was understood that the judiciary started to turn fromthis view. In this study, these verdicts of the judiciary analyzed; the issue of whether anadministrative fine can be imposed on the building inspection company according to theZoning Law has been examined.

___

  • AÇIKGÖZ, Ali Nevzat, Gerekçeli – Karşılaştırmalı – Açıklamalı Yeni Türk Ceza Kanunu, (Kendi Yayını), Van, 2005.
  • AKAT, Ali, “4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun Ve İlgili Mevzuatında; Kontrol Elemanı İnşaat Mühendislerinin Görev Ve Sorumlulukları”, Yapı Denetimi Bilgilendirme Sunumu, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, İzmir, 2016, http://www.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/42beb6074c14528_ek.pdf?tipi=2&turu=X&sube=16, erişim tarihi 18.06.2020.
  • AKBIYIKLI, Rıfat / OPÇİN, Gülhan / AKDEMİR, Merve / GÜNDÜZ, Emre, “Türkiye’de Yapı Denetim Kavramı, Amacı, Yasal Dayanağı ve Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme”, Uluslararası Katılımlı 7. İnşaat Yönetimi Kongresi Bildiriler Kitabı, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi Yayınları, Samsun, 2017.
  • ARTUKMAÇ, Sadık, Türk İmar Hukuku, Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1969.
  • ASLAN, M. Yasin, “İdarî Yaptırımlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 85, 2009.
  • ATABEY, İsmail İsa / BOZDOĞAN Kanat Burak, “Yapı Denetim Kanunu Uygulamalarında Sivas Örneği”, 6. İnşaat Yönetimi Kongresi Bildiriler Kitabı, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yayınları, Bursa, 2011.
  • ATABEY, İsmail İsa / BOZDOĞAN, Kanat Burak, “Yapı Denetim Kanunu Uygulamalarında Sivas Örneği”, Engineering Sciences, Cilt 7, Sayı 1, Yıl 2012.
  • BARDAKÇI, Mehmet Akif, Kabahatler Kanununa Göre İdarî Para Cezaları ve İdarî Para Cezalarının Yargısal Denetimi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Tezi, İstanbul, 2006.
  • BAYRAM, Savaş / AYDINLI, Serkan / BUDAK, Abdülkadir / ORAL, Emel, “Türkiye’de Yapı Üretiminde Ve Denetiminde Yaşanan Etik Sorunlar”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 24, Sayı 3, Yıl 2018.
  • BEKÂR, Elif, “Kabahatler Kanunu'nun Genel Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 69, Sayı 1-2.
  • BİLGİN, Hüseyin, “7221 sayılı Kanunla 3194 sayılı Kanunda Yapılan Değişiklikler Hakkında Bir İnceleme”, Mahallî İdareler Dergisi, Mayıs-Haziran 2020, Sayı 89-90.
  • CEBECİ, Şeyma, Türk Ceza Hukuku Bağlamında Ne Bis In Idem İlkesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2018.
  • ÇELİK, Mehmet, “Yapı Denetim Mevzuatı Ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar – Tartışmalar Kısmı”, V. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi Ve Sergisi Paneller Kitabı, TMMOB Makine Mühendisler Odası Yayınları, İzmir, 2001.
  • DAVRAZ, Metin / BAŞPINAR, Ebru, CEYLAN, Hakan, “Yapı Denetim Kurumları Öncesi Isparta ve Yakın Civarındaki Hazır Beton Kalitesi”, Teknik Bilimler Dergisi, Yıl 2012, Cilt 2, Sayı 1.
  • DEMİRCİOĞLU, Huriye Reyhan, “Sorumluluk Hukukunun İkili Yapısının Aşılması Çabalarının Ürünleri Olarak Culpa In Contrahendo Ve Güven Sorumlulukları”, Sorumluk ve Tazminat Hukuku Sempozyumu, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 2009.
  • DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara, 2007.
  • DİLKEN, Uğur, “İmar Kanunun 42’nci Maddesi Uyarınca 2020 Yılında Uygulanacak İdarî Para Cezaları”, Mahallî İdareler Dergisi, Sayı 85, Ocak 2020.
  • DİNÇ Güney, “Depremler, Mimar – Mühendisler ve Hukuk”, http://www.guneydinc.com/makaleler/122.pdf, erişim tarihi 11.01.2020.
  • DUMAN, Barış, “4708 Sayılı Kanun Çerçevesinde Yapı Denetim Kuruluşunun İş Sağlığı ve Güvenliği Sorumluluğu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl 2019, Sayı 143.
  • EKİNCİ, Murat, “Ceza Hukuku Açısından İdarî Yaptırımlar”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, Yıl 2017, Sayı 3.
  • ERDİNÇ, Burcu, “İdarî Yaptırımların Kavramsal Çerçevesi ve Cezaî Yaptırımlarla Karşılaştırılması”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl 2012, Sayı 2.
  • ESİN, Yüksel, İdarenin Hukukî Sorumluluğu, Balkanoğlu Matbaacılık, Ankara, 1973.
  • GİŞİ, Selçuk, “Kabahatleri Suç Olmaktan Çıkarma Eğilimi Ve Kabahatler Kanunu”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, Yıl 2017.
  • GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, “İdarî Ceza Müeyyideleri ve Bunlara Karşı Kanun Yolları”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 18, Sayı 3-4, Yıl 1963.
  • GÖZLER, Kemal, İdare Hukuku – Cilt I, Ekin kitabevi Yayınları, Bursa, 2009.
  • GÖZLER, Kemal, Mahallî İdareler Hukuku, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2018.
  • KANAR, Mehmet, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Say Yayınları, İstanbul, 2009.
  • KART, Aslıhan / KETİZMEN, Muammer, “Kabahatler Kanunu'nun İçtima Hükümleri Açısından Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Suç ve Kabahatler ile Kurul’un İdarî Ceza Kararlarına İlişkin Bir Değerlendirme”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, Yıl 2019.
  • KIRANER, Cihan, “Yapı Denetimi Kuruluşları ve Türkiye’de Yapı Denetimi Uygulamaları”, http://www.leventbicakci.com/cihan.pdf, erişim tarihi 18.06.2020.
  • KURAL, Recep / ÜNAL, Osman, “İnşaat Sektöründe Yapı Denetimi ve Afyonkarahisar İlindeki Uygulamaların Araştırılması”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, Yıl 2015, Sayı 15.
  • KURT, Hayrettin, “İdarî Yaptırımlara Karşı Güvenceler”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 18, Yıl 2014.
  • MEYDANLI ATALAY, Hilâl / ENGİN, Serkan, “Yapı Denetiminin İstihdama Katkısı”, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 3. Yapı Denetimi Sempozyumu Kitabı, İnşaat Mühendisleri Odası Yayınları, Ankara, 2013.
  • OĞURLU, Yücel, İdarî Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2001.
  • OKAY TEKİNSOY, Özge, “Kolluk”, İdare Hukuku, YILDIRIM, Turan / YASİN, Melikşah / KAMAN, Nur / ÖZDEMİR, H. Eyüp / ÜSTÜN, Gül / OKAY TEKİNSOY, Özge, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2013.
  • ÖMÜRBEK, Nuri / KARAATLI, Meltem / CÖMERT Hafize Gonca, “Ahp-Saw Ve Ahp-Electre Yöntemleri ile Yapı Denetim Firmalarının Değerlendirmesi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 14, Sayı 27, Yıl 2016.
  • ÖZDEMİR, Selman, “İmar Para Cezaları Özelinde İdarî Yaptırımların Zaman Bakımından Uygulanması”, Türk İdare Dergisi, Sayı 473, Aralık 2011.
  • ÖZDEMİR, Selman, “Yapı Ruhsatının Kolluk/Zabıta Niteliği”, Mahallî İdareler Dergisi, Sayı 51, Mart 2017.
  • ÖZDEMİR, Selman, İmar – İdare Hukukunda Kazanılmış Hak, Adalet Yayınları, Ankara, 2019.
  • ÖZEN, Mustafa, “Non Bis İn İdem (Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz) İlkesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 14, Yıl 2010.
  • ÖZEN, Mustafa, “İş Kazalarında Hukuki, Cezai ve İdari Sorumluluk”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl 2015, Sayı 2.
  • PALA Murat / DEMİR, Mehmet Şirin, “Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yapı Denetimi Uygulamasında Karşılaşılan Sorunlar Ve Bu Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”, Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Yıl 2017, Sayı 6.
  • REİSOĞLU, Safa, Borçlar Hukuku – Genel Hükümler, Beta Yayınları, İstanbul, 2004.
  • SÜRBEHAN, Sadrettin, “İdarî Müeyyide Ve İdarî Ceza Hukuku”, Türk İdare Dergisi, Yıl 1971, Sayı 328.
  • TBMM, Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü’nün 22.01.2001 Tarih ve 3065 Sayılı Yazısı Eki “Yapı Denetimi Hakkında Kanun Tasarısı ve Tasarı Gerekçesi”, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d21/c068/tbmm21068128ss0732.pdf, erişim tarihi 10.01.2020.