Öğrencilerin Kanser ile İlgili Bilişsel Yapıları: Kelime İlişkilendirme Testi

Bu çalışmanın amacı, dokuzuncu sınıf öğrencilerinin kanser kavramı ile ilgili bilişsel yapılarını belirlenmesidir. Çalışmada, betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubu, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Marmara bölgesinde (Türkiye) bulunan bir meslek lisesinde öğrenim gören 50 dokuzuncu sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Veriler, bağımsız kelime ilişkilendirme testi ile toplanmıştır. Veriler, içerik analizi tekniğine göre analiz edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, öğrencilerin kanserle ilgili sekiz tema ve 80 alt tema altında 265 kelime ürettikleri belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen temalar şunlardır: Kanser tanımı (13), kanser belirtileri (17), kanser sebepleri (20), kanser çeşitleri (61), kanser sonuçları (39), kanser tedavisi (85), kanserden korunma yolları (2), kansere yönelik algılar (28). Öğrencilerin kanser kavramıyla ilişkili yazdıkları anlamlı cümleler (36) yedi tema altında toplanmıştır: Kanser tanımı (8), kanser sebepleri (4), kanser çeşitleri (2), kanser sonuçları (6), kanser tedavisi (8), kanserden korunma yolları (3), kansere yönelik algılar (5). Sonuç olarak, öğrencilerin en çok kanser tedavisi, kanser çeşitleri ve kanser sonuçları temaları ile ilgili kelime ürettikleri gözlenirken, öğrencilerin en çok kanser tanımı, kanser tedavisi ve kanser sonuçları temaları ile ilgili cümleler kurdukları belirlenmiştir.

Cognitive Structures of Students About Cancer: Word Association Test

The aim of this study was to determine ninth grade students’ cognitive structures related to cancer.The descriptive survey model was used in the study. The study group consisted of 50 ninth grade students studyingin a vocational high school in the Marmara region in Turkey in the 2019-2020 academic year. Data were collectedby independent word association test and were analyzed according to the content analysis technique. According tothe results of the study, the students produced 265 words under eighth themes and 80 sub-themes related to cancer.These themes were: Cancer definition (13), cancer symptoms (17), cancer causes (20), cancer types (61), cancerresults (39), cancer treatment (85), ways to prevent cancer (2), perceptions towards cancer (28). The meaningfulsentences (36) that students wrote about cancer were collected under seven themes: Cancer definition (8), cancercauses (4), cancer types (2), cancer results (6), cancer treatment (8), ways to prevent cancer (3), perceptionstowards cancer (5). As a result, the students produced words related to the themes of cancer treatment, cancer typesand cancer results mostly, while the students wrote sentences related to the themes of cancer definition, cancertreatment and cancer results.

PDF

___

Atasoy, B. (2004). Fen öğrenimi ve öğretimi. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Bahar, M. (2003). Misconceptions in biology education and conceptual change strategies. Educational Sciences: Theory & Practice, 3(1) 55-64.
Bahar, M., & Özatlı, S. (2003). Kelime iletişim testi yöntemi ile lise 1. sınıf öğrencilerinin canlıların temel bileşenleri konusundaki bilişsel yapılarının araştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 75-85.
Barros, A., Moreira, L., Santos, H., Ribeiro, N., Carvalho, L., & Santos-Silva, F. (2014). “Cancer-educate to prevent” highschool teachers. The new promoters of cancer prevention education campaigns. PLoS One, 9(5), 66-72.
Bayrak, U., Gram, E., Mengeş, E., Okumuş, Z. G., Sayar, H. C., Skrijelj, E., ... & Ellidokuz, H. (2010 ). Üniversite öğrencilerinin sağlıkla ilgili alışkanlıklar ve kanser konusundaki bilgi ve tutumları. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 24(3), 95-104.
Bluebond-Langner, M., Perkel, D., Goertzel, T., Nelson, K., & McGeary, J. (1990). Children's knowledge of cancer and its treatment: impact of an oncology camp experience. The Journal of pediatrics, 116(2), 207-213.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Byrne, J. (2011). Models of micro-organisms: Children’s knowledge and understanding of micro-organisms from 7 to 14 years old. International Journal of Science Education, 33(14), 1927-1961.
Byrne, J., & Grace, M. (2010). Using a concept mapping tool with a photograph association technique (compat) to elicit children’s ideas about microbial activity. International Journal of Science Education, 32(4), 479–500.
Cardellini, L., & Bahar, M. (2000). Monitoring the learning of chemistry through word association tests. Australian Chemistry Resource Book, 19, 59-69.
Chin, D. G., Schonfeld, D. J., Oʼhare, L. L., Mayne, S. T., Salovey, P., Showalter, D. R., & Cicchettı, D. V.(1998). Elementary school-age childrenʼs developmental understanding of the causes of cancer. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 19(6), 397-403.
Çardak, O. (2009). The determination of the knowledge level of science students on energy flow through a word association test. Energy Education Science and Technology, 1(1), 139-155.
Dikmenli, M. (2010). Biology students’ conceptual structures regarding global warming. Education Science and Technology, 2(1), 21-38.
Eiser, C., & Trudy, H. (1992). Children’s understanding of cancer. Psycho‐oncology, 1(3), 169- 181.
Ekici, G., & Kurt, H. (2014). Öğretmen adaylarının “AİDS” kavramı konusundaki bilişsel yapıları: Bağımsız kelime ilişkilendirme testi örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 183, 267-306.
Ergazaki, M., Saltapida, K., & Zogza, V. (2010). From young children’s ideas about germs to ideas shaping a learning environment. Research in Science Education, 40, 699-715.
Gilbert, J. K., Boulter, C., & Rutherford, M. (1998). Models in explanations, Part 1, Horses for courses? International Journal of Science Education, 20, 83-97.
Gültekin, M., Özgül, N., Olcayto E., & Tuncer, M. (2011). Kanser ve kanser risk faktörleri hakkında Türk halkının bilgi düzeyinin ölçülmesi ve araştırılması. Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, 8(1), 57- 61.
Işıklı, M., Taşdere, A., & Göz, N. L. (2011). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla öğretmen adaylarının Atatürk ilkelerine yönelik bilişsel yapılarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 50-72.
İlhan, N. (2009). Lise öğrencilerinin sağlık davranışları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Kempa, R. F., & Nicholls, C. E. (1983). Problem solving ability and cognitive structure an explanatory investigation. European Journal of Science Education, 5, 171-184.
Knighting, K., Rowa-Dewar, N., Malcolm, C., Kearney, N., & Gibson, F. (2010). Children’s understanding of cancer and views on health-related behaviour: A “draw and write” study. Child: Care, Health and Development, 37(2), 289-299.
MEB (2018a). Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
MEB (2018b). Biyoloji Dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) Öğretim Programı. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Memişoğlu, S. A. (2016). Kansersiz bir yaşam tarzı açısından orta öğretim (orta ve lise) fen dersi katkısı. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 5(4), 20-31.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage. Osborne, R. J., & Wittrock, M. C. (1983). Learning science: A generative process. Science Education, 67(4), 489-508.
Öz Aydın, S. (2015). Considering the role and nature of the scientist: The case of Darwin and evolution. The American Biology Teacher, 77(2), 94-98.
Polat, G. (2013). 9. sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin bilişsel yapılarının kelime ilişkilendirme test tekniği ile tespiti. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science & Mathematics Education, 7(1), 97-120.
Sağlık İstatistiği Yıllığı (2018). Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,62400/saglik-istatistikleri-yilligi-2018-yayinlanmistir.html Sener, S., & Grey, N. (2005). The global burden of cancer. Journal of Surgical Oncology, 92, 1-3.
Şencan, İ., & Keskinkılıç, B. (2017). Türkiye Kanser İstatistikleri. T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/istatistik/2014-RAPOR._uzuuun.pdf
Varkula, L. C., Resler, R. M., Schulze, P. A., & McCue, K. (2010). Pre-school children’s understanding of cancer: the impact of parental teaching and life experience. Journal of Child Health Care, 14(1), 24-34.
World Health Organization (WHO). (2020, Nisan 12). Cancer. Erişim adresi: //www.who.int/health-topics/cancer
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, I. (2017). Lise öğrencilerinin kanser risk faktörleriyle ilgili bilgi düzeyi, kansere karşı tutum ve ilgileri. Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Ankara.