Selahattin DİLİDÜZGÜN, Marilena Zinovia LEANA TAŞCILAR, GÜLİZ ŞAHİN

8-10 Yaş Çocukları İçin Eleştirel Okuma Ölçeği Geçerlik Güvenirlik Çalışması

Araştırmanın amacı, 8-10 yaş grubunda yer alan öğrencilerin eleştirel okuma düzeylerinin belirlenmesinde kullanılmak üzere, Ünal (2006) tarafından ortaokul 5. sınıf öğrencileri için geliştirilen “Eleştirel Okuma Ölçeği”nin geçerlik ve güvenirlik ölçümlerini belirlemektir. Çalışma grubunu basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen Balıkesir İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı iki ilkokulda öğrenim gören 290’ı erkek, 260’ı kız olmak üzere toplam 550 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Ünal (2006) tarafından geliştirilen “Eleştirel Okuma Ölçeği” ilköğretim 5. Sınıf düzeyinde, 11 yaş grubu için düzenlenmiş, tek faktör ve 22 maddeden oluşan beşli likert türünde bir ölçektir. Eleştirel Okuma Ölçeği için gerçekleştirilen güvenirlik analizleri neticesinde hesaplanan Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı .906 olarak bulunmuştur. Ölçme aracının geçerlik kanıtlarının ortaya konması için gerçekleştirilen doğrulayıcı faktör analizi sürecinde MLR yöntemi tercih edilmiş ve ölçeğin tek boyutlu yapısının doğrulandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Eleştirel okuma, geçerlik, güvenirlik

Validity and Reliability Study of Critical Reading Scale for Children between the Ages 8-10

The aim of the study is to determine the validity and reliability of the Critical Reading Scale, which was developed by Ünal (2006) for 5th grade students in order to determine the critical reading levels of children between the ages 8-10. “Critical Reading Scale”, is developed by Ünal (2006) and it can be used for determining critical reading level. The study group is determined with the simple random sampling method; it involves a total of 550 fourth grade students, 290 boys and 260 girls, in two different primary schools, administered by Balikesir provincial directorate of national education. “Critical Reading Scale” developed by Ünal (2006) is a five points likert scale made of a single factor and 22 items. It is specifically designed for children at the age of 11, at the 5th grade level. At the end of the research, it was determined that Cronbach’s Alpha internal consistency coefficient of the “Critical Reading Scale” is .906. MLR method is preferred for confirmatory factor analysis employed to present the validity proofs of the evaluation instrument. It is determined that the unidimensional structure of the scale is confirmed.

Keywords:

Critical reading, validity, reliability,

PDF

___

Ateş, S. (2013). Eleştirel okuma ve bir beceri olarak öğretimi. Turkish Journal of Education. 2, 3, 40-49. doi: 10.19128/turje.181063
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford Publications.
Combs, R. (1992). Developing critical reading skills through whole language strategies, [Opinion Paper]. Foundations in Reading II, Southern Nazarene University. ERIC veri tabanından edinilmiştir. (ED353556)
Dilidüzgün, S. (2004). Okuma öğretimi hedefleri bağlamında Türkçe ders kitaplarındaki çocuk edebiyatı ürünleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 43-55. https://dergipark.org.tr/download/article-file/92990 adresinden edinilmiştir.
Dursun, O. (2012). Medyada gerçekliğin inşasında okurun rolü (Hürriyet gazetesi okur yorumları üzerine bir analiz), Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 1-22. https://dergipark.org.tr/hititsosbil/issue/7713/101000 adresinden edinilmiştir.
Eryılmaz, S. ve Uluyol, Ç. (2015). 21. Yüzyıl becerileri ışığında Fatih Projesi değerlendirmesi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 209-229. http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000140124 adresinden edinilmiştir.
Field, A. (2000). Discovering statistics using SPSS for windows. London-Thousand Oaks- New Delhi: Sage publications.
Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. London: SAGE.
İpşiroğlu, Z. (1992). Eleştirinin eleştirisi. İstanbul: Cem.
Karabay, A. (2013). Eleştirel okuma öz yeterlik algı ölçeğinin geliştirilmesi. Electronic Turkish Studies, 8(13).
Karadeniz, A. (2014). Eleştirel okuma özyeterlilik algısı ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 113-140.
Karasakaloğlu, N. ve Bulut, B. (2012). Kurmaca metinlerin eleştirel okuma becerisini geliştirme aracı olarak kullanılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (33), 95-106.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. (Onbeşinci basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Küçükoğlu, H. (2008). İngilizce öğretmen adaylarının eleştirel okumaya yönelik özyeterlilik algıları, (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No.230680)
Li, C. H. (2016). Confirmatory factor analysis with ordinal data: Comparing robust maximum likelihood and diagonally weighted least squares. Behavior Research Methods, 48, 936–949. doi: 10.3758/s13428-015-0619-7
MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara.
Nasrollahi, M. A., Krishnasamy, P. K. N. ve Noor, M. N. (2015). Identifying the critical reading strategies employed by Iranian EFL learners. International J. Soc. Sci. ve Education, 5(2), 360-373. doi: 10.2139/ssrn.2491033
Nunnally, J. C. (1978). Psychometrictheory (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.
Özmutlu, P., Gürler, I., Kaymak, H. ve Demir, Ö. (2014). Ortaokul öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(3).
Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. (Dördüncü baskı). İzmir: Tudem.
Söylemez, Y. (2015). Ortaokul öğrencilerine yönelik eleştirel temel dil becerileri ölçeklerinin geliştirilmesi. (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 418249)
Ünal, E. (2006). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile okuduğunu anlama ve okumaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki. (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 188864)
Valerio, A. (2013). Translation and ideology: A critical reading. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 70, 986-996. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.01.149
Whitehurst, G.J., and Lonigan, C.J. (1998). Child development and emergent literacy. Child Development, 69, 848-872.
Wolf, W. (1967). Logic and critical reading. http://www.ascd.org/ASCD/pdf/journals/ed_lead/el_196702_wolf.pdf adresinden edinilmiştir.
Wolf, W., King, M.L. ve Huck, C.S. (1968). Teaching critical reading to elementary school children, Reading Research Quartely, 3, 4, 435-498. https://www.jstor.org/stable/747152 adresinden edinilmiştir.