Kendimizi Tanımak ve Öteki: Cemil Meriç'de Avrupa Medeniyetinin Tekelleşmesinin Eleştirisi

Kendini tanımak, ötekini anlamaktan ve aradaki farkları bilmekten geçer. Batı, kendini tanırken hep bir öteki belirlemiş, onu bir düşman olarak görmüştür ve ötekine göre de konum almıştır. Bu konum, onun kendini sürekli dinamik tutmasını sağlayarak sürekli bir gelişimi de beraberinde getirmiştir. Cemil Meriç, bizim de kendimizi tanımamız gerektiğini ortaya koyar; fakat bu Batı'dan farklı olarak ötekini düşman olarak görmek değildir. Meriç için her medeniyet denktir ve her biri diğerinden faydalanmalıdır; ancak o, Batı medeniyetinin 18. asırdan itibaren elde ettiği teknik, iktisadi, askeri ve siyasi üstünlükle artık tek bir medeniyet algısı oluşturmasına karşı çıkmaktadır. Bu algı, özellikle geri kalmış medeniyetler tarafından da kabul edilen bir algı halini almasıyla sadece Batı değerlerinin kabul edilmesini de beraberinde getirmiştir. Biz bu çalışmada Meriç'in, bu algının yanlışlığını ve yeniden kendimiz olmamız için ortaya koyduğu çözümleri ele almaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Cemil Meriç, Medeniyet, Batı Medeniyeti, Kendimizi Tanımak, Öteki

Knowing Ourselves and "The Other": A Critique of the Monopo-lization of European Civilisation in Cemil Meriç's Works

In order people to know themselves, they have to understand the others and be aware of the differences. While knowing itself, the West always detected "others", considered them as enemies and acknowledged a position with regard to "others". Allowing the West to stay dynamic, this position brought about a constant development. Cemil Meriç puts forward that we should know ourselves, as well. However, this doesn't mean considering "others" as enemies. According to Meriç, all the civilisations are paramount to each other and they should benefit from each other. Nevertheless, he rejects the West Civilisation's constructing a perception of a single civilisation with its technical, financial, military and political superiority. Being ackowledged especially by undeveloped civilisations, this perception has caused western values to be adopted as well. In this study, we try to handle the wrongness of this perception and the solutions introduced by Meriç for us to be ourselves again.

Keywords:

Cemil Meriç, Civilisation, West Civilisation, Knowing ourselves, Other,

PDF

___

» AKARSU, Bedia. (6. Baskı). Felsefe Terimleri Sözlüğü, İnkılâp Kitapevi, İstanbul. » ALATLI, A. (2010). Batı‘ya Yön Veren Metinle III, İlke Yay. İstanbul.
» ARNOLD, D. (1995). Coğrafi Keşifler Tarihi, (çev. Osman Bahadır), Alan Yay. İstanbul.
» ASLANTÜRK, Z. & AMMAN, T. (1999).Sosyoloji, İFAV Yay. İstanbul.
» ATA, R. (2014). Mustafa Reşit Paşa ve Tanzimat, Mütefekkir, Sayı:1, Konya.
» DEMİR, Ö. & ACAR, M. (1993). Sosyal Bilimler Sözlüğü, Ağaç Yay. İstanbul.
» DURSUN, D. (1990). Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale Yay. İstanbul.
» ELİBOL, Sadettin (1989). İnsanlığın Tarihi Üzerine, Akçağ Yay. Ankara.
» HOCAOĞLU, D. ―Bir Kere Daha Düşünmek İçin İyi Bir Fırsat‖. » İNALCIK, H., http://tarihvemedeniyet.org, 2014
» KILLIOĞLU, İ. (1990). Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale Yay. İstanbul.
» KUTLUER, İ. (2003) İslam Ansiklopedisi, İSAM, Ankara.
» KÜÇÜKKALAYCI, M. (1997), Endüstriyel Devrim ve Ekonomik Analizlerinin Sonuçları, Süleyman
Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Isparta, s. 51-68. » MARSHALL, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü), Bilim ve Sa- nat Yay. Ankara.
» MERİÇ, C. (1980). Kırk Ambar, İletişim Yay. İstanbul.
» MERİÇ, C. (1998). Mağaradakiler, İletişim Yay. İstanbul.
» MERİÇ, C. (2003). Bu Ülke, İletişim Yay. İstanbul.
» MERİÇ, C. (2006a). Umrandan Uygarlığa, İletişim Yay. İstanbul.
» MERİÇ, C. (2006b). Sosyoloji Notları, İletişim Yay. İstanbul.
» MERİÇ, C. (2012). Yeni Bir Dünyanın Eşiğinde, İletişim Yay. İstanbul.
» Muhalif., Yıl: 1., Sayı: 12, 2000, s.11.
» ÖZEL, M. (1990). Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale Yay. İstanbul.
» TDK,www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.54522ea 2332800009684
» ULUDAĞ, S. (2003). İslam Ansiklopedisi, İSAM, Ankara.