Patoloji numunelerinin akılcı laboratuvar kullanımı yönünden kesitsel olarak değerlendirilmesi: bir eğitim ve araştırma hastanesi örneği

Amaç: Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Patoloji Laboratuvarına gelen numunelerin Akılcı Laboratuvar kapsamında yaşa, cinsiyete, organa göre değerlendirilmesi ve patoloji laboratuvarlarının akılcı kullanımının sağlanmasına yönelik çözüm önerilerinin sunulması amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma. 2019 yılında Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Patoloji Laboratuvarına gelen numunelerin tamamı (22365) üzerinden retrospektif olarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışmada kullanılan patoloji numunelerinin %26.9’u (n=6026) erkek, %73.1’i (n=16339) kadın hastalara aittir. Patoloji tipi biyopsi olanların %32.7’si (n=5550) erkek, %67.3’ü (n=11430) kadın, patoloji numune tipi sitoloji olanların %8.8’i (n=476) erkek ve %91.2’si (n=4909) kadındır. Çalışmada kullanılan patoloji ve sitoloji (n=22365) örneklerinin sonucuna göre, olguların %84.3’ünün (n=18857) patoloji sonucu benign, %3’ünün (n=678) malign, %1.8’inin (n=403) uygunsuz materyal ve %10.9’unun (n=2427) şüpheli veya pre-malign numune olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Patoloji laboratuvarlarında daha doğru ve hızlı sonuç verebilmek için patoloji hekimlerinin iş yüklerinin azaltılması gerekmektedir. Bunun için gereksiz istenen tetkiklerin azaltılması için tetkik isteyen hekim ve klinik bazında analizler düzenli olarak yapılmalı ve gerektiği durumlarda kök neden analizi yapılarak gerekli iyileştirmenin yapılması sağlanmalı ve numuneler için bakanlıkça azami sonuç verme süre hedeflerin belirlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Patoloji, Biyopsi, Sitoloji

Cross-sectional evaluation of pathology samples in terms of rational laboratory use: The case of a training and research hospital

Objective: This study was conducted in order to evaluate the samples coming to a Training and Research Hospital Pathology Laboratory according to age, gender and organ within the scope of Rational Laboratory and to present solution suggestions for rational use of pathology laboratories. Method: The research was carried out retrospectively on all of the samples (22365) that came to Malatya Training and Research Hospital Pathology Laboratory in 2019. Results: Of the pathology samples used in the study. 26.9% (n=6026) belonged to male patients and 73.1% (n=16339) to female patients. Of those with pathology type biopsy, 32.7% (n=5550) were male, 67.3% (n=11430) were female, 8.8% (n=476) of those with pathology sample type cytology were male and 91.2% of them (n=4909) were women. According to the results of the pathology and cytology (n=22365) samples used in the study, the pathology result of 84.3% (n=18857) of the cases was benign, 3% (n=678) was malignant, and 1.8% (n= 403) were found to be inappropriate material and 10.9% (n=2427) were suspicious or pre-malignant specimens. Conclusion: In order to provide more accurate and faster results in pathology laboratories, the workload of pathology physicians should be reduced. For this reason, analyzes should be carried out regularly on the basis of physicians and clinics requesting the examination in order to reduce unnecessary required examinations, root cause analysis should be carried out when necessary, necessary improvement should be ensured, and it is recommended that the Ministry determine the maximum result time targets for the samples.

Keywords:

Pathology, Biopsy, Cytology,

PDF

___

Ateş Y, Aba G. Patoloji Laboratuvar rutininde akılcı laboratuvar kullanımı: tetkik istemlerinin retrospektif değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Yıl: 2019, Cilt: 10, Sayı: 25, ss. 612-630. https://doi.org/10.21076/vizyoner.612043.
Legg M. The Australian pathology workforce crisis-final project report, October 2008.
Baskovıch B, Allan R. Web-Based Synoptic Reporting For Cancer Checklists. J.Pathol Inform, 2011; 2:16-21. https://doi.org/10.4103/2153-3539.78039.
Yörükoğlu K, Usubütün A, Doğan Ö, Önal B, Aydın Ö. Türkiye’de patoloji laboratuvarlarında kalite kontrol. Türk Patoloji Dergisi, 2009; 25(1):29-37.
Ak Ergün F. Faaliyet tabanlı maliyetleme ve patoloji laboratuvar uygulaması. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2011.
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü [Internet]. 2018. Akılcı Laboratuvar Kullanımı. [Son güncelleme tarihi 19 Aralık 2021]. Erişim adresi: https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/41424,akilcilaboratuvar-kullanimi-aek42422915pdf.pdf?0.
Vikipedi Özgür Ansiklopedi [Internet]. 2015. Tıp Terimleri. [Son güncelleme tarihi 19 Aralık 2021]. Erişim adresi: https://tr.wikipedia.org.
Yörükoğlu K. Patoloji Laboratuvarında Toplam Kalite. Aegean Pathology Journal, 2005; 86- 97.
Usubütün A. Patoloji ve laboratuvarını anlama kılavuzu. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, 2017.
Durur F. Yalın yönetimin bir kamu hastanesi patoloji laboratuvarında uygulanması. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu. Hastane Verimlilik Yerinde Değerlendirme Rehberi. Ankara, 2015; s. 87.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu. Hastane Verimlilik Yerinde Değerlendirme Rehberi. Ankara, 2018; s. 63.
Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite Standartları Hastane Seti (Sürüm 6.0) 1. Baskı: Ankara, Haziran 2020; ISBN: 978-975-590-766-6 Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1156.
Türkiye Kanser İstatistikleri 2020 [Internet]. [Son güncelleme tarihi 19 Aralık 2021]. Erişim adresi: https://www.drozdogan.com/turkiye-kanser-istatistikleri-2020/.
Dünya Kanser İstatistikleri 2020 [Internet]. [Son güncelleme tarihi 19 Aralık 2021]. Erişim adresi: https://www.drozdogan. com/dunya-kanser-istatistikleri-2020-her-5-kisiden-birikanserle-karsilasiyor/.
Yanık S. AİBÜ Tıp Fakültesi patoloji arşivindeki 8 yıllık (2002-2010) tümör olgularının genel değerlendirmesi. [Tıpta Uzmanlık Tezi]. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı; 2012.
Başak K, Sağlam Y, Yıldız AG, Başar M, Köse Hİ, Kayıpmaz Ş, et al. Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 2008 ve 2012 yılları arasında kanser sıklıkları, 2016. https://doi.org/10.5505/jkartaltr.2015.65768.
Öter V, Namdaroğlu OB, Öter S, Eroğlu A, Dolapçı M, Cengiz Ö. İnce iğne aspirasyon biyopsisi yönteminin tiroid nodüllerinde cerrahi kararındaki etkileri. Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 2015; 16:185-191/Temmuz https://doi.org/10.18229/ktd.11309.