Akılcı İlaç Kullanımı

ÖZET Akılcı ilaç kullanımını (AİK); doğru tanı ve tedavi yöntemi belirlenmesi şartıyla, en etkili (en güçlü), en güvenilir (toksisite, yan etkiler), hastaya en uygun (kontrendike durumlar; karaciğer, böbrek yetmezliği, hamile, geriatri ve pediatrik ilaç kullanımı, diyabet gb.) ve en düşük maliyeti olan ilacın belirlenmesi olarak tarif edebiliriz. Akılcı olmayan ilaç kullanımı, hem sağlığımızı hem de ekonomimizi ciddi şekilde tehdit etmektedir. Bu sorunun üstesinden gelebilmenin tek yolunun; altta yatan nedenlerin iyi bilinmesi ve bu nedenlerin ortadan kaldırmak için ciddi adımların atılması olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle hazırlamış olduğumuz bu çalışmada; AİK’nın ne olduğu, AİK ilkeleri, akılcı olmayan ilaç kullanımı, AİK’nın önemi ve sonuçları, bazı çalışmalar, akılcı antibiyotik kullanımı, polifarmasi ile sonuç ve önerileri kapsayan AİK konusunu geniş bir kapsamda sunduk.

___

  • 1- Kayaalp SO. Rasyonel tedavi yönünden tıbbi farmakoloji. 12. Baskı. 2009.
  • 2- Özçelikay G. Akılcı ilaç kullanımı üzerinde bir pilot çalışma. Ankara Ecz. Fak. Derg, 2001; 30(2): 9-18.
  • 3- Ulusoy HB. Probleme dayalı öğrenim ile akılcı ilaç kullanımı eğitimleri. Tıp eğitimi dünyası, 2015; 42: 43-44.
  • 4- Sağır M, Parlakpınar H. Akılcı ilaç kullanımı. İnönü üniversitesi sağlık bilimleri dergisi, 2014; 3 (2): 32-35.
  • 5- Editör Akıncı A. Topluma yönelik akılcı ilaç kullanımı, Ankara, Haziran SGK 2013, 5.
  • 6- Aydın B, Gelal A. Akılcı ilaç kullanımı: yaygınlaştırılması ve tıp eğitiminin rolü. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 2012; 26 (1): 57 – 63.
  • 7- Akıcı A, Uğurlu MÜ, Gönüllü N, Oktay Ş, Kalaça S. Pratisyen hekimlerin akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi, sted 2002; 11, sayı 7, 253.
  • 8- Uskun E, Uskun SB, Öztürk M, Kişioğlu AN. Sağlık ocağına başvuru öncesi ilaç kullanımı, sted 2004;13 (12): 451-454.
  • 9- Gökalp Ö, Mollaoğlu H. Uygunsuz ilaç kullanımı, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 10 (2): 17 – 20.
  • 10- Schaberg DR, Culver DH, Gaynes RP. Major trends in the microbial etiology of nosocomial infection. AJM. 1991; 91(Suppl3b):72-75.
  • 11- Halley R W. Cost-benefit analysis of infection control programs. Hospital lnfections 3rd ed. 1992;507-533.
  • 12- Yeşil Y, Cankurtaran M, Kuyumcu ME. Polifarmasi. Klinik gelişim dergisi, 2012; 25: 18-23.
  • 13- Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Adresi: URL: http://tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 26.05.2016.
  • 14- Azad N, Tierney M, Victor G, et al. Adverse drug events in the elderly population admitted to a tertiary care hospital. J HealthcManag. 2002; 47: 295-306.
  • 15- Hanlon JT, Linblad CI, Hajjar ER, et al. Update on drug-related problems in the elderly. Am J Geriatr Pharmacother. 2003; 1: 38-43.
  • 16- Wyles H, Rehman HU. Inappropriate polypharmacy in theelderly. Eur J Intern Med. 2005; 16: 311-313.
  • 17- Veehof L, Stewart R, Haaijer-Ruskamp F, et al. The development of polypharmacy. A longitudinal study. Fam Pract. 2000; 17: 261-267
  • 18- Bjerrum L, Sogaard J, Hallas J, et al. Polypharmacy: correlations with sex, age and drug regimen. A prescription database study Eur J Clin Pharmacol. 1998; 54: 197-202.
  • 19- Medicines and older people: implementing medicines-related aspects of the NSF for older people. http://www.gov.uk/nsf/ olderpeople/htm
  • 20- Linjakumpu T, Hartikainen S, Klaukka T, et al. Use of medications and polypharmacy are increasing among the elderly. J Clin Epidemiol. 2002; 55: 809-817.
  • 21- Arslan Ş, Atalay A, Gökçe-Kutsal Y. Yaşlılarda ilaç tüketimi.Turkish Journal Of Geriatrics. 2000; 3: 56-60.