Özlem ÇEVİK KÜÇÜK, Zübeyde Filiz ARSLAN, Necmi AKSOY

Saksıda yetiştirilen dış mekân süs bitkileri üretimini etkileyen yabancı otların tespiti ve sürdürülebilir yönetimi: Sakarya ili fidanlıkları örneği

Bu çalışma, dış mekân süs bitkisi saksılarındaki yabancı ot türlerini, bu türlerin yaygınlık ve yoğunluk değerlerini ve baskın türleri tespit etmek amacıyla, 2017 ve 2018 yıllarında Sakarya ilinde yürütülmüştür. Tespit edilen yabancı ot türleri, yaygınlık (%) ve yoğunluk (adet/m2) değerlerine göre sınıflandırılmıştır. Çalışma sonucunda, üretim alanlarında kaydedilen 122 adet yabancı ot türünün 18 tanesi tek çenekli, 103 tanesi çift çenekli ve bir tanesi tohumsuz bitkidir. Üretim saksılarında yabancı ot tür zenginliğinin fazla olduğu ve kaydedilen türlerin genel olarak yaygın ve yoğun bulunduğu ortaya çıkmıştır. Baskın olan 12 tür tüm fidanlıklarda kaydedilmiştir ve bunlardan 10 türün yoğunluğu m2’de 50 adetten daha yüksek çıkmıştır. Baskın yabancı ot türlerinden Erigeron canadensis, Melilotus officinalis, Alopecurus myosuroides, Cynodon dactylon, Echinochloa crus-galli ve Portulaca oleracea sahip oldukları biyolojik özellikler nedeniyle istilacı tür olarak kabul edilmektedir. Bölgedeki üretim saksılarında sorun olan yabancı otlara karşı üretim sezonu boyunca elle yolma yapılmaktadır. Pratik ve ekonomik olmayan bu yönteme alternatif olarak, malçlama, alevleme ve çıkış öncesi herbisit uygulamaları gibi yöntemlerin etkinliği ile ilgili araştırmalar yapılmalı ve başarılı uygulamalar yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıca, yabancı otların etkili mücadelesi için bölgesel ve ülkesel ölçekte bazı önlemler alınmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Yabancı otlar, Dış mekân süs bitkileri, Sürvey, Entegre mücadele, Sakarya

Determination and sustainable management of weeds affecting the production of container-grown outdoor ornamental plants: the case of Sakarya province nurseries

This study was carried out in the province in 2017 and 2018 in order to determine the weed species, the prevalence and density values of these species and the dominant species in potted outdoor ornamental plant nurseries. Identified weed species were classified according to the prevalence (%) and density (number/m2) values. As a result of study, of the 122 weed species recorded in the production areas, 18 are monocotiledon, 103 are dicotyledon and one is seedless. It has been revealed that weed species richness is high, and recorded species are generally wide spread and dense in production areas. Twelve predominant species were recorded in all nurseries, of these the density of 10 species was higher than 50 per m2. Among the dominant weed species Erigeron canadensis, Melilotus officinalis, Alopecurus myosuroides, Cynodon dactylon, Echinochloa crus-galli and Portulaca oleracea are accepted as invasive species due to their biological characteristics. During the production season, hand weeding is applied against to weeds, problem in the potted production areas in the region. As an alternative to this impractical and uneconomical method, research on the effectiveness of methods such as mulching, flaming and pre-emergence herbicide applications should be conducted and successful applications should be disseminated. In addition, some measures should be taken at regional and national scale for effective management of weeds.

Keywords:

Weeds, Outdoor ornamental plants, Survey, Integrated management, Sakarya,

PDF

___

Andreasen, C., & Skovgaard, I. (2009). Crop and soil factors of importance for the distribution of plant species on arable fields in Denmark. Agriculture, Ecosystems & Environment, 133, 61-67. https://doi.org/10.1016/j.agee.2009.05.003
Anonim (2019a). Bizim Bitkiler. https://www.bizimbitkiler.org.tr/list.html (Erişim: 08.01.2019).
Anonim (2019b). Plants of the World Online | KewScience. (Erişim: 23.12.2022).
Anonim (2020). Bitki Hastalıkları ve Yabancı Ot Zirai Mücadele Teknik Talimatları. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), 391 s. https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Menu/28/Yayinlar_veriler
Anonim (2022a). Sakarya Haritası. https://tr.wikipedia.org/wiki/Sapanca,_Sakarya (Erişim: 30.10.2022).
Anonim (2022b). CABI-ISC (Centre for Agriculture and Bioscience International – Invasive Species Compendium), https://www.cabi.org/ (Erişim: 06.11.2022).
Anonim (2022c). Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanlığı. https://bku.tarimorman.gov.tr/
Arslan, Z.F. (2018). Şanlıurfa ili mısır tarlalarında bulunan yabancı otların yaygınlık ve yoğunlukları ile mücadele sorunlarına çözüm önerileri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6, 1322-1328. https://doi.org/10.24925/turjaf.v6i10.1322-1328.1796
Ay, S. (2009). Süs bitkileri ihracatı, sorunları ve çözüm önerileri: Yalova ölçeğinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14, 423-443. https://dergipark.org.tr/en/pub/sduiibfd/issue/20829/223097
Beste, C.E., & Frank, J.R. (1985). Weed control in newly planted azaleas. Journal of Environmental Horticulture, 3 (1), 12-14. https://doi.org/10.24266/0738-2898-3.1.12
Beyhan, Ö., Demir, T., Yılmaz, M., & Gürel, A. (2015). Sakarya ili’nde dış mekân süs bitkileri yetiştiriciliği potansiyeli, problemleri ve çözüm önerileri. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2, 43-47. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/417964
Bora, T., & Karaca, İ. (1970). Kültür Bitkilerinde Hastalık ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı, Yayın No: 167, İzmir.
Calkins, J.B., Swanson, B.T., & Newman, D.L. (1996). Weed control strategies for field grown herbaceous perennials. Journal of Environmental Horticulture, 14 (4), 221-227. https://doi.org/10.24266/0738-2898-14.4.221
Case, L.T., Mathers, H.M., & Senesac, A.F. (2005). A review of weed control practices in container nurseries. Hort Technology, 15 (3), 535-545. https://doi.org/10.21273/HORTTECH.15.3.053
Cengiz, B., Dağlı, P.K., & Yiğittekin, S. (2017). Peyzaj ekonomisi açısından peyzaj ve süs bitkileri fidanlık işletmelerine yönelik sektörel bir analiz. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19 (2), 50-62. https://doi.org/10.24011/barofd.344677
Chen, Y., Strahan, R.E., & Bracy, R.P. (2013). Effects of mulching and preemergence herbicide placement on yellow nutsedge control and ornamental plant quality in landscape beds. HortTechnology, 23 (5), 651-658. https://doi.org/10.21273/HORTTECH.23.5.651
Çevik-Küçük, Ö., Arslan, Z.F., & Aksoy, N. (2018). Sakarya ili dış mekân süs bitkileri saksılı üretim alanlarında sorun olan yabancıot türlerinin belirlenmesi. International Congress on Academic and Applied Sciences (Uluslararası Akademik ve Uygulamalı Bilimler Kongresi), Full Text and Abstract Book (Proceedings), 26-28 October 2018, Targoviste, Romania, 319-327. https://www.researchgate.net/publication/330349670
Çevik-Küçük, Ö. (2019). Sakarya ili dış mekân süs bitkileri üretim alanlarında sorun olan yabancı ot türlerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 71 s.
Çevik-Küçük, Ö., Arslan, Z.F., & Aksoy, N. (2020). Sakarya ili dış mekân süs bitkileri bahçelerinde sorun olan yabancı otlar ve mevcut sorunlara yönelik öneriler. Turkish Journal of Weed Science, 23 (2), 111-123. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1095727
Davis, P.H. (ed.) (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 1 (1965), Vol. 2 (1967), Vol. 3 (1970), Vol. 4 (1972), Vol. 5 (1975), Vol. 6 (1978), Vol. 7 (1982), Vol. 8 (1984), Vol. 9 (1985). Edinburgh University Press, Edinburgh.
Davis, P.H., Mill, R.R., & Tan, K. (eds.) (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands (Suppl. 1.). Vol. 10. Edinburgh: Edinburgh University Press.
De Mol, F., Redwitz, C., & Gerowitt, B. (2015). Weed species composition of maize fields in Germany is influenced by site and crop sequence. Weed Reserch, 55 (6), 574-585. https://doi.org/10.1111/wre.12169
Erdemir, M. (2014). Sakarya’da süs bitkileri sektörü. Plant Peyzaj ve Süs Bitkiciliği Dergisi, 10, 60-61.
Erdemir, M. (2015). Sakarya’da Süs Bitkileri. İl Tarım Müdürlüğü 2014 Yılı Raporu, Sakarya, 96 s.
Ergun, E. (2005). Türkiye’de süs bitkileri sektörünün üretim, pazarlama ve dış ticaret sorunları. Tarımsal Araştırma Bülteni, 4, 11-13.
Gaston, L.A., Locke, M.A., Zablotowicz, R.M., & Reddy, K.N. (2001). Spatial variability of soil properties and weed populations in the Mississippi Delta. Soil Science Society of America Journal, 65 (2), 449-459. https://doi.org/10.2136/sssaj2001.652449x
Gilliam, C.H., Foster, W.J., Adrian, J.L., & Schumack, R.L. (1990). A survey of weed control costs and strategies in container production nurseries. Journal of Environmental Horticulture, 8 (3), 133-135. https://doi.org/10.24266/0738-2898-8.3.133
Güney, R., & Falay, M. (2013). Ortaklaşa Rekabet ve Sektör Birlikteliği Ortak Akıl Toplantısı Sonuç Raporu. 18-20 Ocak 2013 Antalya. http://www.susbitkileri.org.tr/content//docs/sus-bitkileri-ortaklasa-rekabet-sektor-birlikteligi-ortak-akiltoplantisi-sonuc-raporu.pdf
Güncan, A. (2019). Yabancı Otlar ve Mücadele Prensipleri (Güncellenmiş ve İlaveli Yedinci Baskı). Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Konya.
Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., & Başer, K.H.C. (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands (supple. 2). Edinburgh Univ. Press, Edinburg.
James, J.J., Caird, M.A., Drenovsky, R.E., & Sheley, R.L. (2006). Influence of resource pulses and perennial neighbors on the establishment of an invasive annual grass in the Mojave Desert. Journal of Arid Environments, 67 (3), 528-534. https://doi.org/10.1016/j.jaridenv.2006.02.014
Kaçan, K., Özkul, Ç., & Sokat, Y. (2018). Nergis ve sümbül yetiştiriciliğinde sorun olan yabancı otların belirlenmesi ve mücadele yöntemlerinin araştırılması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55 (1), 103-111. https://doi.org/10.20289/zfdergi.391028
Karagüzel, O., Korkut, A.B., Özkan, B., Çeliker, F.G., & Titiz, S. (2010). Süs bitkileri üretiminin bugünü, dünü geliştirme olanakları ve hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bildiriler Kitabı I. Cilt, 539-558, 11-15 Ocak 2010. Ankara.
Kaya, H., & Üremiş, İ. (2019). Determination of weed species, their frequencies and densities in onion fields in Hatay province. Mustafa Kemal University Journal of Agricultural Sciences, 24 (1), 21-30. https://doi.org/10.37908/mkutbd.936209
Miller, T., & Peachey, E. (2013). New and emerging herbicide tools for weed control in conifer nurseries. National Proceedings: Forest and Conservation Nursery Association, 57-61.
Mervosh, T.L. (1999). Weed patrol. American Nurseryman, 190 (5), 32-38.
Neal, J.C., & Senesac, A.F. (1991). Preemergent herbicide safety in container-grown ornamental grasses. Hortscience, 26 (2), 157-159. https://doi.org/10.21273/HORTSCI.26.2.157
Odum, E.P. (1971). Fundamentals of Ecology. (Third Edition). Philadelphia, USA: W.B. Saunders Company.
Onen, H., Akdeniz, M., Farooq, S., Hussain, M., & Ozaslan, C. (2018). Weed flora of citrus orchards and factors affecting its distribution in western Mediterranean region of Turkey. Planta Daninha, 1-14. https://doi.org/10.1590/S0100-83582018360100036
Özer, Z., Tursun, N., & Önen, H. (2001a). Yabancı Otlarla Sağlıklı Yaşam (Gıda ve Tedavi). 4 Renk Yayınları. 253 s.
Özer, Z., Kadıoğlu, İ., Önen, H., & Tursun, N. (2001b). Herboloji (3. Baskı). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No:20, Kitaplar Serisi: 10. Tokat, 409 s.
Roul, I.T., & Lemay, M.A. (2000). Innovations for container weed control. Landscape Trades, 23 (5), 20-21.
Sağlık, A., Erduran, F., & Sağlık, E. (2012). Bitkisel tasarımın karayolu trafik güvenliğinde önemi: Çanakkale örneği. 3. Karayolu Trafik Güvenliği Sempozyumu, 16-18 Mayıs 2012, Ankara, 77-90.
Shaner, D.L. (ed) (2014). Herbicide Handbook (10th Edition). Weed Science Society of America, Lawrence, 513 p.
Stamps, R.H., & Chandler, A.L. (2013). Weed control and crop safety using indaziflam around established landscape shrubs. Proceedings of the Florida State Horticultural Society, 126, 257-259.
Tepe, I. (1989). Van ve yöresinde hububat alanlarında yabancı otlar ve dağılışları. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 13 (3b), 1315-1329.
Torun, E., & Can, B.A. (2014). Dış mekân süs bitkileri yetiştiricilerinin bitkileri pazarlama yöntemlerinin ve bilgi sistemlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma: Kocaeli ili örneği. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 3-5 Eylül 2014, Samsun, 1316-1325.
TÜİK (2017). Türkiye İstatistik Kurumu Resmi Web Sitesi. https://www.tuik.gov.tr/ (Erişim: 29.03.2019).
TÜİK (2020). Türkiye İstatistik Kurumu Resmi Web Sitesi. https://www.tuik.gov.tr/ (Erişim: 14.03.2023).
Uludağ, A. (1993). Diyarbakır yöresinde yetiştirilen buğday mercimek kültürlerindeki önemli yabancıotların dağılışı ve bunların bazı biyolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 58 s.
Uludağ, A., Arslan, Z.F., Aksoy, N., & Yazlık, A. (2018a). Needs for legislation and awaraness to combat with invasive alien ornamental plants. 5th European Congress of Conservation Biology, 12-15 June 2018, Jyväskylä, Finland. Ab.300.
Uludağ, A., Aksoy, N., Yazlık, A., Arslan, Z.F., Yazmış, E., Uremis, I., Cossu, T., Groom, Q., Pergl, J., Pysek, P., & Brundu, G. (2018b). The first alien plants data base of Turkey. The 4rd International Symposium on Euro Asian Biodiversity (SEAB2018), 03-06 July 2018, Kiev – Ukraine, p.9.
Uluğ, E., Kadıoğlu, İ., & Üremiş, İ. (1993). Türkiye'nin Yabancı Otları ve Bazı Özellikleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 78, 513 s, Adana, 171.
Uzunoğlu, F., Bayazit, S., & Mavi, K. (2015). Küresel iklim değişikliğinin süs bitkileri yetiştiriciliğine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (2), 66-75.
Üremiş, İ., & Kuru, H.H. (2021). Çukurova bölgesi mısır tarlalarında çakal kavunu (Cucumis melo var. agrestis Naudin) ve tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.)’nın mücadelesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26 (3), 554-564. https://doi.org/10.37908/mkutbd.936209
Uygur, F.N., Koch, W., & Walter, H. (1984). Yabancı Ot Bilimine Giriş (Kurs Notu). PLITS, 1984/2 (1), Verlag J. Margraf, Stuttgart, Germany.
Uygur, S. (1997). Çukurova Bölgesindeki yabancı ot türleri, bu türlerin konukçuluk ettikleri hastalık etmenleri ve dağılımları ile hastalık etmenlerinin biyolojik mücadelede kullanılma olanaklarının araştırılması. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 165 s.
Walker, K.L., & Williams, D.J. (1985). Weed interference by three grass species in container grown nursery crops. In Proc. North Central Weed Control Conference, 40, 96.
Witcher, A.L., & Poudel, I. (2020). Pre-emergence herbicides and mulches for weed control in cutting propagation. Agronomy, 10 (9), 1249. https://doi.org/10.3390/agronomy10091249
Yılmaz, G., & Yıldız, K. (2020). Bazı önemli dış mekân süs bitkilerine ait yeşil çeliklerin köklenme performansları. Akademik Ziraat Dergisi, 9 (2), 373-380. https://doi.org/10.29278/azd.724665
Yu, P., & Marble, S.C. (2022). Improving Pennsylvania bittercress weed control efficacy with mulch and herbicide in containers. Hort Technology, 32 (6), 499-506. https://doi.org/10.21273/HORTTECH05102-22