İpek SEZER, İsmail YAMAN, Sefer DEVİREN, Erdal DAĞISTAN, Celil TOPLU

Hatay ilinde zeytin yetiştiriciliğinin sosyo-kültürel analizi

Bu çalışma kapsamında; 2019 yılında Hatay’ın zeytin üretimi konusunda önemli ilçelerinde tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenen zeytincilik işletmelerinin özellikleri incelenmiştir. Hatay’da zeytin yetiştiriciliğinin mevcut durumunun analizi, üreticilerin teknik ve sosyo-kültürel yapısı ve üretimin yapısal sorunlarının tespiti ile tarımda faaliyet gösteren paydaş kuruluşların üreticiye yönelik faaliyet planlarıyla ilgili yol gösterici veriler elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Çiftçi Kayıt Sistemi verileri kullanılarak sahada uygulanan üretici anketleri yoluyla; Altınözü, Antakya, Yayladağı, Kırıkhan, Hassa, Samandağ ve Arsuz İlçelerinde belirlenen zeytin işletmelerinin, sosyo demografik özellikleri, kültürel özellikleri, hasat ve verim özellikleri ile üreticilerin yaşadığı sorunlar belirlenmiştir. Yapılan çalışmanın sonuçları üreticilerin belirli bir tecrübeye sahip olmasına rağmen budama ve zirai mücadele gibi bazı teknik konularda henüz yeterli düzeyde bilinçli olmadığını göstermektedir. Çalışmadan bölgede faaliyet gösteren ar-ge kuruluşları ve tarımsal yayım elemanları için önemli veriler elde edilmiştir. Bu veriler çiftçilere yönelik eğitim ve yayım çalışmalarının planlanması bakımından önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Tarımsal işletme, zeytin, yayım, Hatay, hasat yöntemleri

Socio-cultural analysis of olive cultivation in Hatay Province

Scope of this work; In 2019, the characteristics of olive farming enterprises determined by random sampling method in the important districts of Hatay in terms of olive production were examined. It was aimed to analyze the current situation of olive cultivation in Hatay, to determine the technical and socio-cultural structure of farmers and to determine the structural problems of production, and to obtain guiding data about the activity plans of the stakeholder organizations operating in agriculture. For this purpose, through the farmer surveys applied in the field using the Farmer Registration System data of the Ministry of Agriculture and Forestry Türkiye; The socio-demographic characteristics, cultural characteristics, harvest and yield characteristics and the problems of the farmers were determined in the olive enterprises in Altınözü, Antakya, Yayladağı, Kırıkhan, Hassa, Samandağ and Arsuz districts. The results of the study show that although the producers have a certain experience, there is not enough awareness of some technical issues such as pruning and Plant Protection. In thıs study, important data were obtained for R&D organizations and agricultural extension staffnin the region. These data are important in terms of planing training and extension studies for farmers.

Keywords:

Agricultural enterprises, Olive, Extension, Hatay, Harvesting methods,

PDF

___

Al Hiary, M., Dhehibi, B., & Kassam, S., N. (2019). Market study and marketing strategy for olive and olive oil sector in the southern arid part of Jordan. Journal of Agricultural Science and Techonolgy, 21(5), 1065-1077.
Andria, D. R., & Lavini, A. (2007). Production techniques in olive growing. M. O. Sbitri, F. Serafini (Coordinators), İrrigation (s. 169-209), International Olive Council.
Anonim, (2022). TUİK. (https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1) (Erişim tarihi: 10.10.2022)
Anonymous, (2021). Food and Agriculture Organization of The United Nations. (https://www.fao.org/faostat/en/#home) (Erişim tarihi: 10.10.2022)
Areal, J. F., & Riesgo, K. (2014). Farmers’ views on the future of olive farming in Andalusia, Spain. Land Use Policy, 36, 543-553. http://dx.doi.org/10.1016/j.landusepol.2013.10.005
Ayanoğlu, H., Toplu, C., & Bayazit, S. (2000). Hatay İli Zeytinciliğinin Teknik Yapısı. Türkiye 1. Zeytincilik Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri ve Gıda Mühendisliği Bölümleri, 6-9 Haziran 2000, s. 64-69, Bursa.
Aygun, İ., Urkan, E., Alayunt, F.N., Yalçın, H., & Tekin, A.B. (2019). İzmir İlinde Zeytin Hasadında Kullanılan Yerli ve İthal Çırpıcı Tip Makinaların Hasat Performanslarının Değerlendirilmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (2), 265-271.
Barone, E., & Di Marco, L. (2003). Morfologia e ciclo di sviluppo, Fiorino, P. (a cura, 2003), Olea. Trattato di olivicoltura. Il Sole 24 Ore Edagricole, pp. 12-35.
Başaran, B. (2011). Zeytin ve Zeytinyağı Üreten Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Sorunları ve Bu Sorunların Çözümüne Yönelik Alternatif Öneriler. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tekirdağ. Doktora Tezi.
Birsin, S. (2021). TR22 Güney Marmara Bölgesi’nde Zeytin ve Zeytinyağı Sektöründe Yer Alan İşletmelerin Sosyo-Ekonomik Analizi ve Pazar Organizasyonunun Belirlenmesi. Tokat Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tokat. Doktora Tezi.
Dağıstan, E., Camcı, Ö., & Parlakay, O. (2004). Hatay İlinin Sosyo-Ekonomik ve Tarımsal Yapısı. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (1-2), 73-84.
Günden, C., Türkekul, B., Miran, B., & Abay, C. (2010). The Turkish olive oil sector’s priorities related to the factors affecting domestic and international competition. African Journal of Agricultural Research, 5 (10), 955-961.
Kheiri, S. (2012). Investigating educational needs of roodbar olive orchaodist: regarding development of olive gardens. Prodecia- Social and Behavioral Sciences, 46, 2281-2283. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.05.470
Közcü, T. (2022). Zeytin Üreticisi, İşleyici Tesisler ve Tüketici Tedarik Zinciri Anketi: Şanlıurfa Örneği. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Şanlıurfa. Yüksek Lisans Tezi.
Krueger, W. H., Maranto, J., & Sibbett, G. S. (2005). Olive fruit thinning. In: Olive Production Manual. Sibbett, G. S. and Ferguson, L.(Eds.), 101–104 pp. University of California, Agriculture and Natural Resources Publication 3353, Oakland, California, USA.
Lavee, S. (2007). Biennial bearing in olive (Olea europaea). Annales: Series Historia Naturalis, 17, 101-112.
Mansour, T.G.I., Abo El Azayem, M., El Agroudy, N., & El-Ghani, S., S. (2019). Production and marketing problems facing olive farmers in North Sinai Governorate, Egypt. Bulletin of the National Research Centre, 43, 68. https://doi.org/10.1186/s42269-019-0112-z
Metzidakis, I. (1999). Field studies for mechanical harvesting by using chemicals for the loosening of olive pedicel on cv. Koroneiki. Acta Horticulturae, 474, 112-117. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.1999.474.39.
Özaltaş, M., Savran, M. K., Ulaş, M., Kaptan, S., & Köktürk, H. (2016). Türkiye Zeytincilik Sektör Raporu. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Bornova-İzmir, 119.
Özgürsoy, S. (2006). Hatay İlinde Zeytin ve Zeytinyağı Sektörünün Ekonomik Analizi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Adana. Doktora Tezi.
Rodríguez-Entrena, M., Barreiro-Hurlé, J., Gómez-Limón, J.A. & Espinosa-Goded, M., (2012). Evaluating the demand for carbón sequestration in olive grove soils as a strategy toward mitigating climate change. Journal of Environmental Management, 112, 368–376. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2012.08.004
Seçer, A. (2012). Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Zeytin ve Zeytinyağı Üretimi, Pazarlaması ve Bölgede Zeytinciliği Geliştirme Olanakları. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Adana. Doktora Tezi.
Therios, I. N. (2009). Olives (No. 18). CABI. p. 409.