Halil BOLU, Oleksandr VARGA, Lütfiye GENÇER, Murat YURTCAN

Diyarbakır il’inden Arge rosae L. (Hymenoptera: Argidae)’nın yeni kayıt parazitoidleri; Tetrastichus hylotomarum (Bouché, 1834) (Hymenoptera: Eulophidae) ve Boethus thoracicus (Giraud,1872) (Hymenoptera: Ichneumonidae)Parasitoid Records of Arge rosae L. (Hymenoptera: Argidae) from Diyarbakır Provinc

Amaç: Gül yaprak arısı Arge rosae L. (Hymenoptera: Argidae) dünya genelinde yetiştiriciliği yapılan gül bitkisinin en önemli zararlılarından birisidir. Zararlı böcek Diyarbakır ilinde yetişen gül bahçelerinde önemli zararlara neden olmaktadır. Zararlının doğal düşmanları üzerinde ülkemizde yapılan çalışma sayısı oldukça azdır. Bu çalışma ile Diyarbakır ilinde gül yaprak arısı A. rosae’nın parazitoidlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem ve Bulgular: Bu çalışma 2017-2018 yılları arasında yerel Diyarbakır çeşitleri (pembe, kırmızı, beyaz ve sarı renkli) ve Isparta gül çeşitlerinin yetiştirildiği gül bahçesinde gerçekleştirilmiştir. Gül yaprak arısı A. rosae'nin kokonları (pupaları) Mart-Ekim ayları arasında gül bahçesinden toplanarak laboratuvara getirilmiştir. Laboratuvara getirilen gül yaprak arısı kokonları, üzeri ince tül ile kapatılmış plastik kaplarda, 26±1°C sıcaklıkta, %65±5 bağıl nemde, 3500 lux ve günde 16 saat süreyle aydınlatmaya ayarlı laboratuvar koşullarında kültüre alınmıştır. Kutular kontrol edilerek çıkan parazitoid erginleri sayılarak kaydedilmiştir. Bu çalışma sonucunda A. rosae’nın kokonlarından 2 parazitoid türü olan Boethus thoracicus (Giraud, 1872) (Hymenoptera: Ichneumonidae) ve Tetrastichus hylotomarum (Bouché, 1834) (Hymenoptera: Eulophidae) elde edilerek morfolojik ve biyolojik özelliklerine göre teşhisleri yapılmıştır.Genel Yorum: Bu çalışma ile A. rosae'nin iki parazitoid türü belirlenmiştir. T. hylotomarum’un A. rosae'nın parazitoidi olduğu ilk kez bu çalışma ile kaydedilmiştir. İleride yapılacak çalışmalarda bu iki yeni doğal düşmanın yayılış alanları, parazitlenme oranları ve aktiviteleri hakkında detaylı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmalarda özellikle doğada kalıntı bırakmayan biyolojik ve biyoteknik yöntemlere odaklanmaktadır. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: A. rosae, gül bitkilerinde ekonomik zarar veren önemli bir zararlıdır. Bu çalışmada belirlenen A. rosae'nın iki parazitoid türünün biyolojik kontrol etmeni olarak kullanılma potansiyeli olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Arge rosae, Parazitoid, Yeni kayıt, Diyarbakır, Gül yaprak arısı

New parasitoid records of Arge rosae (Linnaeus, 1758) (Hymenoptera: Argidae) from Diyarbakır province: Tetrastichus hylotomarum (Bouché, 1834) (Hymenoptera: Eulophidae) and Boethus thoracicus (Giraud, 1872) (Hymenoptera: Ichneumonidae)

Aims: Arge rosae called rose sawfly (Linnaeus, 1758) (Hymenoptera: Argidae) is one of the most important harmful insect of roses around the world. This pest is also causes significant damage on rose plants growing in Diyarbakır province of Türkiye. The aim of this study was to determine the parasitoid(s) of the A. rosae on roses in Diyarbakır province.Methods and Results: The study was conducted between 2017-2018 in established rose garden based on local varieties (pink, red, white, and yellow color) and Isparta variety in Diyarbakır province of Turkey. The cocoons (pupae) of rose sawfly, A. rosae, were collected from rose garden from March to October and was brought to the laboratory for rearing. Rose sawfly cocoons brought to the laboratory were cultured in plastic containers covered with narrow mesh gauze. As a result of this study, two parasitoid species, Tetrastichus hylotomarum (Bouché, 1834) (Hymenoptera: Eulophidae) and Boethus thoracicus (Giraud, 1872) (Hymenoptera: Ichneumonidae) were obtained from reared cocoons of rose sawfly and identified according to morphological and biological characteristics.Conclusions: Two parasitoid species of A. rosae were determined. Tetrastichus hylotomarum (Hymenoptera: Eulophidae), as the parasitiod of A. rosae, was recorded for the first time in Türkiye with this study. Detailed studies are required on the distribution areas, parasitization rates and activities of these two new natural enemies in future studies. In particular, studies are focused on biological and biotechnical methods which do not leave residues on nature.Significance and Impact of the Study: A. rosae is an important pest that causes economic damage to rose plants. It is thought that A. rosae determined in this study may have the potential to be used as a biological control agent for two parasitoid species.

Keywords:

Parasitoid, New record, türkiye, Rose sawfly, Arge rosae,

PDF

___

Hansson C, Schmidt S (2020) A revision of European species of the genus TetrastichusHaliday (Hymenoptera: Eulophidae) using integrative taxonomy. Biodiversity Data Journal 8: e59177. https://doi.org/10.3897/BDJ.8.e59177.
Anonymous (2022) The Natural History Museum, Universal Chalcidoidea Database. https://www.nhm.ac.uk/our-science/data/chalcidoids/database (update: 23.03.2022).
Baki D, Tosun HŞ, Erler F (2021) Indigenous entomopathogenic fungi as potential biological control agents of rose sawfly, Arge rosae L. (Hymenoptera: Argidae). Turkish Journal of Zoology 45(7): 517-525.
Berg E, van den Prinsloo GL, Neser S (1990) An unusual host association: Aprostocetus sp. (Eulophidae), a hymenopterous predator of the nematode Subanguina mobilis (Chit; Fisher, 1975) Brzeski, 1981 (Anguinidae). Phytophylactica 22: 125-12.
Bolu H, Aslan MM, Maral H (2021) Life history and biology of rose sawfly, Arge rosae Linnaeus (Hymenoptera: Argidae). Munis Entomology & Zoology 16 (1): 484-493.
Dalla Torre, C.G. (1902) Catalogus Hymenopterorum. Volumen III. Trigonalidae, Megalyridae, Stephanidae, Ichneumonidae, Agriotypidae, Evaniidae, Pelecinidae. Guilelmi Engelmann. Lipsiae. 1901:1-544. 1902:545-1141.
Demirözer O, Karaca İ (2011) Phytophagous Arthropod Species Associated with Oil Bearing Rose, Rosa damascena Miller, in Isparta Province with Distributional Remarks. SDU Journal of Science (E-Journal) 6 (1): 9-25.
Khosravi R, Sendi JJ, Zibaee A, Shokrgozar AM (2015) Virulence of four Beauveria bassiana (Balsamo) (Asc., Hypocreales) isolates on rose sawfly, Arge rosae (Hymenoptera: Argidae) under laboratory condition. Journal of King Saudi University 27 (1): 49-53.
Graham MWR de V (1991) A reclassification of the European Tetrastichinae (Hymenoptera: Eulophidae): Revision of the remaining genera. Memoirs of the American Entomological Institute 49: 1‑322.
Gürbüz MF, Kolarov J (2006) A studyof the Turkısh Ichenumonidae (Hymenoptera). II. Tryphoninae. Journal of the Entomological Research Society 8(1): 21-25.
Hazar D, Baktır İ (2014) Topraksız tarım kesme gül yetiştiriciliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 17 (2): 21-27.
Horst RK, Cloyd RA (2007) Compendium Rose Diseases And Pests. American Phytopathological Society, 2. Edition, p. 83. Kasparyan DR (1973) Fauna of the USSR Hymenoptera. Volume III, Number 1. Nauka Publishers, Leningrad, pp 430.
LaSalle J (1994) North American genera of Tetrastichinae (Hymenoptera: Eulophilidae). Journal of Natural History 28: 109-236.
Maral H (2010) Tarımda Yatırım Fırsatları Rehberi. Karacadağ Kalkınma Ajansı Diyarbakır, Yatırım Destek Ofisi yayını, 27 s.
Margina A, Lecheva I, Craker LE, Zheljazkov VD (1999) Diseases and Pest on Bulgarian Oil-Bearing Rose (Rose kazanlika V.T.= Rosa damascena Mill. Var. Kazanlika. Agr. Production, Post-Horvest Techniques, Biotechnology. Acta Hort. 502: 237-241.
Oğurlu İ, Eser Ö, Süzek H (1996) Kuşburnu Bitkisi (Rosa spp.)’nde Rastlanan Zararlı Böcekler ve Bunlara Karşı Kullanılabilecek Faydalı Türler. Kuşburnu Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Gümüşhane Valiliği-KTÜ Orman Fakültesi, 5-6 Eylül, Gümüşhane, 207-218 s.
Özbek H, Çalmaşur Ö (2005) A review of insects and mites associated with roses (Rosa spp.). Acta Horticulture (ISHS). 690: 167-174.
Sahragard A, Heydari R (2001) Biology and spatial distribution of Rose Sawfly, Arge rosae (Hymenoptera: Argidae) in Guitan. Journal of Entomological Society of Iran 21 (2): 25-37.
Scaramozzino PL (1991) Two New Species of the Genus Boethus Foerster, 1869 from Africa. Boll. Soc. ent. ital., Genova 123 (1): 55-61.
Sharifi M, Chitgar MG, Ghadamyari M, Sajedi RH, Amini S (2012) Characterisation of digestive protease in the rose sawfly, Arge rosae Linnaeus (Hymenoptera: Argidae). Archives of Phytopathology and Plant Protection 45 (10): 1170-1182.
Strom K, Fetzer J, Krischik V (1997) Insect Pests of Roses. Minnesota Extension Service, University of Minnesota, p. 11. Yalçın Mendi Y (2011) Diyarbakır ilinde gül yetiştiriciliği potansiyeli. Gül Şehri Diyarbakır Sempozyumu, 24 Mayıs, Diyarbakır, Türkiye. s. 432.
Yaman G (2014) Türkiye Tryphoninae (Hymenoptera: Ichneumonidae) türlerinin kontrol listesi. Trakya University, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 88 s. Yu DS, Horstmann K (1997) A catalogue of World Ichneumonidae (Hymenoptera.) Memoirs American Entomological Institute 58 (1): 1-763.
Yu DS, van Achterberg C, Horstmann K (2016). Taxapad 2016, Ichneumonoidea 2015. Database on flash-drive. www.taxapad.com, Nepean, Ontario, Canada.
Zümreoğlu S (1972) Böcek ve genel zararlılar kataloğu 1928-1969 (1. Kısım). İstiklal Matbaası, İzmir, 119 s.