Buğday ve Türkiye Buğday Köy Çeşitleri

Buğday, tüm dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de insan beslenmesindeki en temel gıda maddelerinin elde edildiği tarla bitkisidir. Bununla birlikte, hayvan beslemede, ekonomik olarak, tarla tarımı içerisinde, sosyal ve kültürel yönden de öneme sahip stratejik bir üründür. Tanesinin uygun besleme değeri taşıması, beslenme yönünden dengeli amino asitler içermesi, taşınma, depolanma, işlenmesindeki kolaylıklar ve geniş adaptasyon sınırları nedeniyle birçok toplumlarda ve ülkelerde temel kalori kaynağı konumundadır. Ülkemiz coğrafyası, buğdayın gen merkezi olması nedeniyle yabani buğday türlerini, buğday akraba türlerini, yerel buğday köy çeşitlerini ve modern buğday ıslah çeşitlerini birlikte barındırdığı için buğday yönünden son derece geniş bir çeşitliliğe ve zenginliğe sahiptir. Bu genetik değerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması son derece önemlidir. Gelecek nesillerin gıda güvenliği, buğday gibi stratejik bir ürünün biyolojik çeşitliliğinin korunması ile çok yakından ilgilidir. Ülkemiz için stratejik bir konumda bulunan buğday ve buğday ürünlerine ilişkin binlerce yıllık ekonomik, geleneksel, kültürel ve sosyal birikimin korunması gerekmektedir. Bu derlemede buğday ve ülkemiz buğday köy çeşitleri değişik yönleriyle değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Buğday

PDF

___

Abdel-Aal ESM, Hucl P, Sosulski FW, 1995. Compositional and nutritional characteristics of spring einkorn and spelt wheats. Cereal Chemistry, 72:621–624.
Acquistucci R, D’Egidio MG, Vallega V, 1995. Amino acid composition of selected strains of diploid wheat, Triticum monococcum L. Cereal Chemistry, 72:213–216.
Akar T, Bağcı SA, Köksel H, Eser V, 2016. Ülkemizde ve dünyada buğdayla ilgili gerçek dışı iddialar. TÜRKTOB, 17: 4-7.
Akçura M, Topal A, 2006. Türkiye kışlık yerel ekmeklik buğday çeşitlerinde fenotipik çeşitlilik, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Bitkisel Araştırma Dergisi, 2, 8-16, Konya.
Alsaleh A, Baloch F S, Nachit M, Özkan H, 2016. Phenotypic an genotypic inte-diversity among Anatotian durum wheat ‘’Kundur’’ landraces. Biochemical Systematics and Ecology, 65:9-16.
Anonim 1991. Nuh’un Ambarı Ürünleri. Anadolu Lezzetler Envanteri. Mutfak Lezzetleri Derneği. İstanbul, 1991.
Anonim 2015. Kars ili tarımsal yatırım rehberi. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi.
Anonim 2016 a. Türkiye’nin Buğday Atlası, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), İstanbul, Türkiye, Eylül 2016.
Anonim 2016 b. Gaziantep Ticaret Borsası Bulgur Sektör Raporu.
Anonim 2017. http://www.tarim.gov.tr/ BUGEM/ TTSM/ Erişim, Ocak, 2017.