Zeynettin DENİZ, Uğur DÜNDAR, Kübra ÇETİN, Mehmet Ali DOĞAN, Yücel KARAMAN, NİHAT TURSUN

Kır teresi (Cardaria draba (L.) Desv.), küçük ısırgan (Urtica urens L.) ve kara banotu (Hyoscyamus niger L.) tohumlarının çimlenme biyolojilerinin araştırılması

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bazı yabancı ot (kır teresi (Cardaria draba (L.) Desv.), küçük ısırgan (Urtica urens L.) ve kara banotu (Hyoscyamus niger L.)) tohumlarında en uygun dormansi kırma yönteminin ve en uygun çimlenme sıcaklığının belirlenmesidir. Yöntem ve Bulgular: Değişik dormansi kırma yöntemleri uygulanarak (asit-baz (sülfürik asit (1, 2, 15, 30, 60 ve 90 dk), hidroklorik asit (5, 15, 30 ve 60 dk), sodyum hidroksit (%50, %40, %30 ve %20 konsantrasyonlarda 5, 10, 15 ve 20 dk) ve sodyum hipoklorit (5,10, 15 ve 30 dk)), hormon (giberellik asit (250, 500, 750 ve 1000 ppm)), alkol (etanol (5, 15, 30, 60, 90 ve 120 dk)) ve yüksek-düşük sıcaklık (mikrodalga (10, 30, 45, 90 ve 180 sn), ve soğukta bekletme (0 gün kontrol, 1 gün -86°C, 2 gün -86°C, 4 gün -86°C ve 7 gün -8°C) ve soğukta bekletme + sıcak su (0 gün 90°C, 1 gün -86/90°C, 2 gün - 86/90°C, 4 gün -86/90°C ve 7 gün -86/90°C)) uygulamaları yapılmıştır. Kır teresi, küçük ısırgan ve kara banotu yabancı otlarının en uygun çimlenme özellikleri ortaya konulmuş daha sonra bu yabancı otların tohumlarında en uygun dormansi kırma yöntemi ve çimlenme sıcaklıkları belirlenmiştir. Genel Yorum: Elde edilen sonuçlara göre en uygun dormansi kırma yöntemi olarak: kır teresi için giberellik asitin 500 ile 2000 ppm dozları, küçük ısırgan için 250 ppm giberellik asit belirlenirken, kara banotu tohumlarında ise %30 sodyum hidroksit içerisinde 20 dk tohumların bekletilmesidir. Yabancı otların en uygun çimlenme oranları ise, kır teresi ve kara banotunda 20°C, küçük ısırganda ise 25°C olarak bulunmuştur. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Elde edilen sonuçların bu yabancı otların tarım içi ve dışı alanlarındaki çalışmalara bir alt yapı sağlayacağı beklenmektedir.

Investigation of germination biology of some weed seeds such as hoary cress (Cardaria draba (L.) Desv.), annual nettle (Urtica urens L.) and black henbane (Hyoscyamus niger L.)

Aims: The aim of this study is to determine the most appropriate dormancy breaking method and germination temperature in some weed seeds (hoary cress or whitetop (Cardaria draba (L.) Desv.), annual nettle (Urtica urens L.) and black henbane (Hyoscyamus niger L.)). Methods and Results: The most appropriate germination conditions of whitetop, annual nettle and black henbane weeds were determined by applying different dormancy breaking methods (acid-base (sulfuric acid (1, 2, 15, 30, 60 and 90 min), hydrochloric acid (5, 15, 30 and 60 min), sodium hydroxide (50%, 40%, 30% and 20% concentrations 5 , 10, 15 and 20 min) and sodium hypochlorite (5, 10, 15 and 30 min), hormone (gibberellic acid (250, 500, 750 and 1000 ppm)), alcohol (ethanol (5, 15, 30, 60, 90 and 120 min)) and high-low temperature (microwave (10, 30, 45, 90 and 180 sec), and cold storage (0 day control, 1 day -86°C, 2 days - 86°C, 4 days -86°C and 7 days -86°C) and cold soaking + hot water (0 days 90°C, 1 day -86 / 90°C, 2 days -86/90°C, 4 days -86/90°C and 7 days - 86/90°C) and then the most suitable dormancy breaking method and germination temperatures were determined in the seeds of these weeds. Conclusions: According to the results obtained, the most effective dormancy breaking treatments in seeds of whitetop, annual nettle and black henbane were determined as gibberellic acid 500 and 2000 ppm, gibberellic acid 250 ppm and 30% sodium hydroxide 20 minutes respectively. The most suitable germination rates of weeds were found to be 20°C in whitetop and black henbane and 25°C in annual nettle. Significance and Impact of the Study: It is expected that the results obtained will provide an infrastructure for the studies of these weeds in agriculture and non-agriculture.

PDF

___

Al Taweel SK, Cheyed SH, Al Amrani HA (2018) Effect of electric shock on germination and seedling growth in henbane species. Acad. J. Med. Plants 6(5): 071-078.
Andersen RN (1968) Germination and establishment of weeds for experimental purposes. Urbana, USA: Weed Sci. Soc. of America.
Anonim (2019a) https://www.tarimdanhaber.com/tarim-ve-ziraatbilgi-bankasi/tarla-bitkilerinde-yabanci-ot-hastalikve-zararlilarla-mucadele-h3264.html. (Erişim tarihi: 1 Nisan 2020)
Anonim (2019b) http://webcache.googleusercontent.com/search?q= cache:HKVOxudl8yQJ: www.wildflowers-andweeds.com/weedsinfo/ Cardaria_spp.htm+&cd=1&hl=tr&ct= clnk&gl=tr. (Erişim tarihi: 11 Aralık 2019).
Ateş E (2017) Batman ve Şanlıurfa buğday alanlarında bulunan yabancı otlar ile yabani hardal (Sinapis arvensis L.) ve kısır yabani yulaf (Avena sterilis L.)’ın bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, MKÜ, Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Hatay. 148 s.
Baes PO, Marta LV, Silvia S (2002) Germination in Prosopis ferox seeds: effects of mechanical, chemical and biological scarificators.) Arid Environ. 1 : 185- 189.
Bellue MK (1946) Weed seed handbook. Series VI. Calif. Dep. Agr. Bull. 22: 288.
Bozdoğan O, Karaman Y, Uyar F, Evli S, Akkaya F, Tursun N (2018) Rumex crispus L. (Kıvırcık labada) tohumlarındaki dormansinin kırılmasında farklı uygulama yöntemlerinin etkileri. J. Agri. Fac. Mustafa Kemal Uni. 23(2): 188-196.
Bozdoğan O, Uyar F, Karaman Y, Demirtaş Ç, Uçar K, Tursun N (2019). Myagrum perfoliatum L. (Gönül Hardalı) tohumlarında dormansi kırma üzerine araştırmalar. Turk J. Weed Sci. 22(1):2019: 45-52.
CABI (2019) https://webcache.googleusercontent.com/search?q =cache: iou2SqFArTUJ: https://www.cabi.org/isc/datasheet/28251+&cd=6& hl=tr&ct=clnk&gl=tr. (Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
Coleman M, Kristiansen P, Sindel B, Fyfe C (2018) Dwarf Nettle (Urtica urens): Weed management guide for Australian vegetable production. School of Environmental and Rural Science, University of New England, Armidale.
Çırak C, Kevseroğlu K, Sağlam B (2004) Physical and physiological dormancy in black henbane (Hyoscyamus niger L.) seeds. J. Plant Bio. 47(4) : 391-395.
Gürsoy OV (1982) Yabancı Ot Kontrolünün Temel Esasları ve Şekerpancarı Tarımındaki Tatbikatı. Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi, Ankara.
Güncan A (2016) Yabancı Otlar ve Mücadele Prensipleri. SÜ, Zir. Fak. Konya. 311 s.
Hartmann K, Krobb C, Mollwo A (1997) Phytochromemediated photocontrol of the germination of the Scentless Mayweed, Matricaria inodora L., and its sensitization by nitrate and temperature. J. Photochem. Photobiol. B: Biology 40: 240-252.
Hermansen A, Brodal G, Balvoll G (1999) Hot water treatments of carrot seeds: effects on seed-borne fungi, germination, emergence and yield. Seed Sci. Tech. 27: 599-613.
Hilhorst HWM, Karssen CM (1992) Seed dormancy and germination: the role of abscisic acid and gibberellins and the importance of hormone mutants. Plant Growth Reg. 11: 225-238.
Holm L, Doll J, Holm E, Pancho J, Herberger J (1997) World Weeds. Natural Histories and Distribution. New York, USA: John Wiley and Sons, Inc.
Horowitz M, Taylarson RB (1985) Behaviour of hard and permeable seeds of Abutilon theophrasti Medic. (velvetleaf). Weed Res. 25(5): 363-372.
Hosseini M, Mojab M, Zamani GR (2017) Cardinal temperatures for seed germination of wild barley, barley grass and hoary cress. Archives of Agron. Soil Sci. 63(3): 352-361.
Iglesias RG, Babiano MJ (1997) Endogenous abscisic acid during the germination of chickpea seed. Physiol. Plant 100: 500-504.
Kaya H, Üremiş İ (2020) Hatay ili soğan tarlalarında bulunan yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. MKÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (1): 21- 30.
Keller M, Kollmann J (1999) Effects of seed provenance on germination of herbs for agriculturel compensation sites. Agric. Ecosys. Environ. 72: 87- 99.
Kevseroğlu K (1993) Doğal floradan toplanan datura tohumlarının çimlenmesine bazı fiziksel ve kimyasal işlemlerin etkisi. Turk J. Agric. For. 17 (1993) 727- 735.
Majd R, Aghaie P, Monfared EK, Alebrahim MT (2013) Evaluating of some treatments on breaking seed dormancy in Mesquite. Int. J. Agro. Plant Production, 4(7): 1433-1439.
Obalı A (2009) Adi soda otu (Salsola kali subsp. ruthenica (Iljin) Soo.) tohumlarının çimlenme biyolojisi üzerinde araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, SÜ, Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Konya. 42 s.
Özer Z, Kadıoğlu İ, Önen H, Tursun N (1998) Herboloji (Yabancı Ot Bilimi), Genişletilmiş 2. Baskı. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No:20, Kitaplar Serisi No: 10, Tokat. 403 s.
Özer Z, Önen H, Tursun N, Uygur N (1999) Türkiye’nin bazı önemli yabancı otları (Tanımları ve Kimyasal Savaşımları). 1998. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 38, Kitap Serisi No: 16.
Radosevich S, Holt J, Ghersa C (1997) Weed Ecology Implications for Management, Wiley, New York.
Solak H (2007) Konya yöresinde yaygın bazı yabancı ot tohumlarının çimlenme özellikleri üzerine araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, SÜ, Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Konya. 108 s.
Tiryaki İ, Topu M (2014) A novel method to overcome coat-imposed seed dormancy in Lupinus albus L. and Trifolium pratense L.. J. Botany, 1: 6-6.
Tomer R, Maguire JD (1989) Hard seed studies in alfalfa. Seed Res. 1(7): 29-31.
Üremiş İ, Soylu S, Kurt Ş, Soylu E.M, Sertkaya E (2020) Hatay ili havuç ekim alanlarında bulunan yabancı ot türleri, yaygınlıkları, yoğunlukları ve durumlarının değerlendirilmesi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (2): 211-228.
Yazlık A, Üremiş İ (2020) Kanyaşın [Sorghum halepense L. (Pers.)] bazı güçlü bitki türleri ile etkileşimi. MKÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (2): 110-115.