Öğretmen adaylarının kişilikleri ile düşünme stilleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Günümüzde öğretmen eğitiminde önemli konulardan birisi öğretmen adaylarının niteliklerin doğru bir şekilde ortaya konmasıdır. Öğretmenlerin kişilik özellikleri ve düşünme stilleri birçok araştırmacı tarafından son zamanlarda incelenmeye başlanmıştır. Bu iki özelliğin birbiriyle ilişkili olup olmadığı sorunu da oldukça önemlidir. Araştırmanın amacı öğretmen adaylarının sahip olduğu kişilik özellikleri ile kullandıkları düşünme stili arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Nicel bir çalışma olan bu çalışma, ilişkisel tarama modelindedir. Veri toplama aracı olarak 94 maddelik Sünbül (2004) tarafından uyarlanan 5li likert tipte Düşünme Stilleri Ölçeği (DSÖ) ve 42 maddelik 5 li likert tipte 5 faktörlü Kişilik Ölçeği (KÖ) kullanılmıştır. Veriler, 2011-2012 güz döneminde Bülent Ecevit Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi, İlköğretim Matematik, Okul Öncesi, Sınıf, Fen ve Teknoloji Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 120 öğrenciden elde edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. İstatistik hesaplamalarda yüzde, frekans, t-testi, ANOVA ve Pearson Momentler Çarpımı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda düşünme stilleri ve kişilik alt boyutlarının cinsiyet ve yaşa göre farklılaşmadığı görülmüştür. Ancak düşünme stilleri ve kişilik alt boyutlarından bazılarında ilişki belirlenmiştir.

Determination of the relationship between candidate teachers thinking styles and personalities

Nowadays, one of the important issues is that exhibition of prospective teacher characteristics truly in teacher education. Recently, teachers personalities traits and thinking styles has been started to investigate from lots of researchers. It is also important issue whether these characteristics of teachers are relate with or not. The aim of the research to determine the relationship between teachers personality and thinking style. This study is quantitative study which correlational survey model. Data tools are Thinking Style Inventory (TSI) which consists of 94 items were prepared base of five type likert scale adapted from Sünbül (2004) and Five Factor Personality Inventory (PI) which consists of 42 items were prepared base of five type likert scale. The data obtained from 120 student teachers Bulent Ecevit University Eregli Faculty of Education, deparment of primary education mathematic, preschool, class and science and technology teacher at autumn term 2011-2012. SPSS. statistical program was used to data analysis. The collected data were evaluated by frequency, percentage, t-test, ANOVA and Pearson moments multiplication correlation analysis. As a result of the research to determine that students teachers thinking styles and personality traits did not differ from for age, gender and deparment. However, it was found out relationship between student teachers thinking styles and personality several subdimensions.

___

  • Başaran, İ. E. (1991). Örgütsel Davranış. 2. Basım. Ankara:.Gül Yayınevi.
  • Bell, S., (2010). ‘’Project-Based Learning for the 21st Century: Skills for the Future’’. The Clearing House, 83: 39–43.
  • Betoret, D.F. (2007). ‘’The Influence of Students’ and Teachers’ Thinking Styles on Student Course Satisfaction and on Their Learning Process’’. Educational Psychology, 27,(2),219–234
  • Beycioglu K. & Aslan, B. (2010). ‘’Teacher Leadership Scale: A Validity and Reliability Study’’. Elementary Education Online, 9(2), 764-775
  • Bulus, M. (2000). Ögretmen Adaylarında Yükleme Karmaşıklığı, Düşünme Stilleri Ve Bilişsel Tutarlılık Tercihi İlişkisinin Akademik Başarı Ve Bazı Psikososyal Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Buluş, M. (2006). ‘’Assessment of Thinking Styles Inventory, Academic Achievement And Student Teachers'characteristics’’. Eğitim ve Bilim, 31(139), 35-48.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.,K., Akgün, Ö.,E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 8. baskı, Ankara: PegemA yayıncılık.
  • Costa, P.T., & McCrae, R. R., (1992). ‘’Four Ways Five Factors Are Basic’’. Personality and Individual Differences. 13, 653–665.
  • Costa, P. T. Jr., & McCrae, R. R. , (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO PI-R™) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
  • Costa, P. T. Jr., Terracciano, A., & McCrae, R. R. (2001). ‘’Gender Differences İn Personality Traits Across Cultures: Robust and Surprising Findings’’. Journal of Personality and Social Psychology, 81, 322-331
  • Cüceloğlu, D. (1998). İnsan ve Davranışı-Psikolojinin Temel Kavramları. 8. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Çubukçu, Z. (2004). ‘’Ögretmen Adaylarının Düsünme Stillerinin Belirlenmesi’’. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 87-106.
  • Demirci, S., (2003). Öğretmenlerde Beş Faktör Kişilik Özellikleri İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, K.T.Ü., Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
  • Ekşi, H., (2004). ‘’Kişilik ve Başaçıkma: Başaçıkma Tarzlarının Durumsal ve Eğilimsel Boyutları Üzerine Çok Yönlü Bir Araştırma’’. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(1),.81-98.
  • Entwistle, N.J. (1978). ‘’Styles of Learning and Knowledge Structures. A Summary Pask’s Research’’. Journal of Educational Psychology, 48, 255-265.
  • Fer, S., (2005). ‘’Aday Öğretmenlerin Düşünme Stilleri Nedir?’’. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28–30 Eylül 2005 Denizli.
  • Holland, J. L. (1973). Making Vocational Choices: A Theory of Careers. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall.
  • Karasar, N., (2010). Bilimsel Arastırma Yöntemi- Kavramlar, İlkeler, Teknikler. 21. Baskı, Ankara: Nobel. Yayınevi.
  • Kopliman, S., (2007). Ögretmenlerin Kişilik Özelliklerinin Öğrencilere Not Verme Davranışları Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi. İstanbul.
  • Köknel, Ö. (1985). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi
  • McCrae, R.R., Costa, P.T. Jr., G.H. del Pilar, Rolland, J.P. & Parker, W.D. (1998). ‘’Crosscultural Assessment Of The Five-Factor Model: The Revised NEO Personality Inventory’’. Journal of Cross-Cultural Psychology, 29, 171–188.
  • McCrae, R.R., & Allik, J. (2002). The Five-Factor Model of Personality across Cultures, Editors, Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York.
  • Mete C., (2006). İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri ile İş Tatminleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yeditepe Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Oktay, H., (2007). İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Motivasyonu ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi. İstanbul.
  • Özel, A., (2007). ‘’The Effect of Turkish Geography Teacher’s Personality on His Teaching Experiences’’. International Journal of Environmental & Science Education, 2007, 2(3), 75–78.
  • Paunonen, S.V., Jackson, D.N., Trzebinski, J., & Forsterling, F. (1992). Personality Structure across Cultures: A Multimethod Evaluation, Journal of Personality and Social Psychology, 62, 447–456.
  • Renzulli, J. S., and L. H. Smith. (1978). Learning Styles Inventory. Storrs, Conn.: Creative Learning Press.
  • Saracoğlu, A.S., Yenice, N., Karasakaloğlu, N., (2008). ‘’Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Düşünme Stillerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırılması’’. Uluslararası Sosyal Arastırmalar Dergisi, 1(5), 732-751.
  • Sayılı, G., (2010). Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri İle Okul İklimi Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (İstanbul İli Sancaktepe İlçesi Örneği). Y.Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Sevinç, M. and Palut, B., (2010). ‘’Adaptation of the Thinking Styles Inventory for Teachers: Assessment of Validity and Reliability’’. Bogazici Journal of Educational Faculty.25(2), 1-19.
  • Smith, D. Brent; Hanges, Paul J.; Dickson & Marcus W. (2001). ‘’Personnel Selection and Five-Factor Model: Reexamining The Effects of Applicant's Frame of Reference’’. Journal of Applied Psychology, 86(2), 304-315
  • Somer, O., 1998, “Türkçe’de Kişilik Özelliğini Tanımlayan Sıfatların Yapısı ve Beş Faktör Analizi”, Türk Psikoloji Dergisi, (21), 35-62.
  • Sternberg, Robert J. (1994). “Allowing for thinking”, Educational Leadership, 52(3), 36-40.
  • Sünbül, M,A.,(2004). ‘’Düşünme Stilleri Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği’’. Eğitim ve Bilim Dergisi, 132, 25-42.
  • Tomrukçu, B. (2008). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ile İş Değerleri Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi. Eskişehir.
  • Yavuzer, H. (1996). Çocuk ve Suç. 8. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi. Yıldızlar, M., (2011). ‘’Comparison of Teacher Candidate’sThinking Styles According to Some Demographic Variables’’. International Online Journal of Educational Sciences, 2011, 3 (1), 294-320.
  • Zhang, L. F. (2002). ‘’Thinking styles: Their Relationship with Modes of Thinking and Academic Performance’’. Educational Psychology, 22(3), 331-348.
  • Zhang, L. F. & Sternberg, R. J. (2002). ‘’Thinking Styles And Teacher Characteristics’’. International Journal of Psychology, 37 (1) 3-12.
Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-429X
  • Yayın Aralığı: Yılda 5 Sayı
  • Yayıncı: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

The validity and reliability study of school administrators' Ethical Leadership Scale

Celal Teyyar UĞURLU, Mehmet SİNCAR

Türk Demokrasisine Müdahaleler/ Interventions To Turkish Democracy

Asena Boztaş

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MATEMATİKSEL MUHAKEME BECERİLERİ İLE BİLİŞÖTESİ ÖĞRENME STRATEJİLERİNİ KULLANMA DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Zehra Ersözlü, Halil Çoban

Bir Vakıf Üniversitesi Akademik Personelinin Bireysel Emeklilik Sistemine Bakış Açısının Değerlendirilmesi/ Evaluation Of A Foundation University Academic Personal Perspective To Private Pension System

Özlem Özer, Evren Çınar

Türkiye'de siyasi partilerin yerel özerkliğe bakış

Veysel EREN, Yakup BULUT, Şaban TANIYICI

Türkçede Örtülü Anlam Oluşturan Unsurlar ve Ana Dili Öğretimindeki İşlevleri/ The Factors Which Generate Implicit Meaning in Turkish And Their Functions in Mother Tongue Teaching

Bilginer Onan, Esra Tiryaki

Finansman Sorunlarına Göre Kredi Kullanım Oranları ve Yatırımlarda Kredilerin Etkisi Üzerine Araştırma/ Research About The Usıng Credıt Rates by Level of The Fınancıal Problems and the Effect of Credıts on Investments

Ahu Coşkun

Epistemolojik İnançlar: Öğretmen Adaylarının Öğrenme Yaklaşımlarını Yordayıcı Bir Değişken/ Epıstemologıcal Belıefs: As Predıctors Of Preservıce Teachers' Learnıng Aprroaches

Çiğdem Şahin Taşkın

Türkçe Eğitiminde Yaratıcı Yazma Becerisini Geliştirme ve Küçürek Öykü/ Development Of Creatıve Wrıtıng Skılls In Turkısh Educatıon and Short Story

Tazegül Demir

Psikolojik Sermaye Konusunda 2003-2011 Yıllarında Yapılan Çalışmaların Kategorik Olarak İncelenmesi/ Categorıcal Investıgatıon Of Researches In Psychologıcal Capıtal Between 2003-2011 Years

Turhan Erkmen, Emel Esen