Ergenlerde Benlik Saygısı Ve Öznel Dindarlık Algısının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi/ The Self-Esteem Of Adolescents And The Perception Of Subjective Religiosity In Terms of Certain Variables

Öz Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve öznel dindarlık algılarını sosyo-kültürel ve demografik faktörler (fakülte, sınıf, cinsiyet, yaş vb.) açısından incelemektir. Araştırmanın evreni, Uludağ Üniversitesi ve Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi'nde öğrenim gören öğrencilerdir. Araştırmanın örneklemini ise söz konusu üniversitelerin değişik fakülte ve bölümlerinde öğrenim gören 632 kız ve erkek öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın amacını gerçekleştirmek için örneklem tarama yöntemi ve anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “kişisel bilgi formu” ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, üniversiteli öğrencilerin cinsiyetlerine, ailelerinin gelir durumlarına ve babalarının eğitim durumlarına göre benlik saygısı ortalamalarındaki farklılıkların anlamlılık düzeyine ulaştığı gözlenmiştir. Yine araştırma bulgularında, öğrencilerin fakültelerine, cinsiyetlerine, ailelerinin gelir durumuna,annelerinin eğitim durumuna, din eğitimi alıp almama durumlarına,din eğitimi aldıkları yere ve ailelerinin dindarlık derecelerine göre öznel dindarlık algısı puan ortalamalarındaki farklılıkların anlamlılık düzeyine ulaştığı görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Benlik saygısı, Öznel dindarlık algısı, Sosyo-kültürel ve demografik faktörler. Abstract The aim of this research is to review university students' self-esteem and the perception of subjective religiosity according to socio-cultural and demographic factors.The target population of the study is 632 male and female students in different faculties and departments of Uludağ University and Çanakkale Onsekiz Mart University. In order to achieve meaningful results, a sample screening method and questionnaire technique are utilised; and as data collection tools, “the personal information form” and Rosenberg Self-Esteem Scale are used. Özet It has been observed that the differences in the average level of self-esteem are affected significantly by students' genders, the amount of their parents' income and the educational background of their fathers. The analysis also shows that average religiosity varies significantly with respect to the students' faculties and genders as well as both the students' religious education and background and that of their parents. Key Words: Self-esteem, Subjective perception of religiosity, Socio-cultural and demographic factors.

PDF

___

Akdoğan, A.(2002). Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Geçişte Dini Hayat. İstanbul: Rağbet yay.

Akın, T .,Baykara, A.,Miral,S. ve Özakbaş, S. (1992).”Gençlerde Beden İmgesi ve Benlik Saygısı İlişkisi'' Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Günleri Kongre Kitabı, İzmir:Saray Tıp Kitapevleri, s.418-424

Allport, G. (2004). Birey ve Dini. (Çev.B. Sambur ), Ankara: Elis Yay.

Argyle, M. (2000 ).Psychology and Religion, An Introduction. London and New York: Routledge

Argyle, M. & Beith Hallahmi B.(1975). The Social Psychology of Religion. London & Boston: Routledge & Kegan Paul

Arslan, M.(2004).Türk Popüler Dindarlığı. İstanbul: Dem yayınları

Bagley, C & Mallick, K. (1997). “Self-Esteem and Religiosity : Comparison of 13 to- 15- Year Old Students in Catholic And Public Junior High Schools”. Canadian Journal of Education / Revue Canadienne de I'Ãªducation, 22(1),89-92

Bağyiğit,M. (1989). Üniversite Gençliğinin Dini İnanç, Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi), U. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü,Bursa.

Bahadır, A.(2002). “Ergenlik Döneminde Dini Şüphe ve Tereddütler”. (Ed.: H.Hökölekli ).Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi. Ankara: Ankara Okulu Yay., s.255-307.

Barnes, M.E. & Farrier, C.S.(1985). “ A Longitudional Study of The Self Concept of Low income Youth” .Adolescence, XX, 77, 199-205

Başkurt, İ (1995). Federal Almanya'da Din Eğitimi. İstanbul: İFAV Yayınları.

Çelik, C. (2002). Şehirleşme ve Din. Konya: Çizgi Kitabevi.

Çuhadaroğlu, F.(1986). Adolesanlarda Benlik Saygısı.Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, H.Ü., Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı, Ankara.

Eşer, H.(2005).Üniversite Öğrencilerinde Dini İnanç ve Benlik saygısı İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.

Fırat, E. (1977). Üniversite Öğrencilerinde Allah İnancı ve din Duygusu. Yayınlanmamış Doktora Tezi, A.Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara.

Göçen, G.(2006).''Dini İnanç ve İbadetin Kendini Gerçekleştirme İle İlişkisi'' (Ed.: H. Hökelekli ). Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi. İlaveli 2.bs., İstanbul: Dem Yay., s.559-612

Günay, Ü. (1986). ''Modern Sanayi Toplumlarında Din I''. E.Ü.İ.F.D.,3, Kayseri,51-52

Günay, Ü. (1987). ''Modern Sanayi Toplumlarında Din II''.E.Ü.İ.F.D.,4,Kayseri,29-58

Gruber, A. (1979). “Ergenlik Çağı Gençlerinde Dini Gelişme”. (Çev.Hayati Hökelekli), Hareket Dergisi, Ankara: Kasım-Aralık

Hayta, A.(1993). Psiko-Sosyal Uyum ve Dini Pratikler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, U.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü,Bursa.

Hayta, A.(2002).''İbadetler ve Ruh Sağlığı”.( Ed.:H. Hökelekli). Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi. Ankara: Ankara Okulu Yay., s.117-153

Hökelekli, H.(1985). ''Gençlik ve Din İhtiyacı''.Milli Kültür Dergisi, 50, 87-89

Kahriman, İ.(2005).''Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Benlik Saygıları ve Atılganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi''. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9(1),24-32

Karaca, F. (2000).Ölüm Psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları.

Karadağlı, A.(1991). Sağlık Meslek Lisesi Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi.Yayınlanmamış Doktora Tezi, E.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü,İzmir.

Karakaya, I., Coşkun, A. ve Ağaoğlu, B. (2006).''Yüzücülerin Depresyon, Benlik Saygısı ve Kaygı Düzeylerinin Değerlendirilmesi''.Anatolian Journal of Psychiatry,7, 162-166

Kaya, M.(1998). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğrencilerinin Benlik Tasarımları Düzeyleri. Yayınlanmamış Yük. Lisans Tezi, O.M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.

Kayıklık, H. (2003). Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler. Adana:Baki Kitabevi.

Kımter, N.(2002).'' Dini İnanç,İbadet ve Duanın Umutsuzlukla İlişkisi Üzerine”. (Ed.:H.Hökelekli). Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi. Ankara: Ankara Okulu Yay., s.183-208

Kımter, N. (2008). Benlik Saygısı ve Dindarlık İlişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, U. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü,Bursa.

Köktaş, M.E. (1993). Türkiye'de Dini Hayat:İzmir Örneği. İstanbul:İşaret Yay.

Kötehne, G.(1999). Religious, Orientation and Personality.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul.

Kula, M.N. (2001). Kimlik ve Din . İstanbul: Ayışığı Kitapları

Kula, M.N. (2005). Bedensel Engellilik ve Dini Başa Çıkma. İstanbul: Dem Yay.

Kula, M.N. (2006).“Gençlik Döneminde Kimlik ve Din”. (Ed.: H. Hökelekli). Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi. 2.bs., İstanbul: DEM Yay.,s.31-70

Mardin, Ş.(1999 ). “Modern Türk Sosyal bilimleri Üzerine Bazı Düşünceler” . (Ed.Sibel Bozdoğan). Türkiye' de Modernleşme ve Ulusal Kimlik.İstanbul: Reşat Kasaba,Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Marron, A. J. & Kayson, A.W. (1984). “ Effect of Living Status Gender And Year in College on College Students, Self - Esteem And Life Change Experiences” . Psychological Report, 55, 811-814

Mehmedoğlu, A.U. (2006). “Gençlik, Değerler ve Din”. (Ed.: Y. Mehmedoğlu ve A.U. Mehmedoğlu). Küreselleşme, Ahlak ve Değerler .İstanbul:Litera Yay., s.251-319

Mehmedoğlu, A.U. (2004). Kişilik ve Din. İstanbul: Değerler Eğit. Merk. Yay.

Onay, A.(2004). Dindarlık, Etkileşim ve Değişim.İstanbul: Dem Yay.

Pınar, R. (2002).“Obezlerde Depresyon,Benlik Saygısı ve Beden İmajı: Karşılaştırmaları Bir Çalışma” . C.Ü., Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6(1), 30-41

Seber, G. ve Satılmış, G.(1989).''Yetiştirme Yurdunda Yaşayan Ergenlerde Benlik Saygısı''. Psikolojisi Dergisi, 7 (23), 68-73.

Selçuk, M. (1990). Çocuğun Eğitiminde Dini Motifler. Ankara: TDV.Yay.

Spilka, B., Hood, R.W.& Gorsuch, R.L. (1985). The Psychology of Religion, An Emprical Approach. New Jersey: Prentice Hall

Şahin, A. (1999).İlahiyat, Tıp ve Mühendislik Fakültelerinde Okuyan Öğrencilerde Dini Hayatın Boyutları Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü,İzmir.

Şahin, A. (2005).Ergenlerde Dindarlık-Benlik Saygısı İlişkisi'', S.Ü.İ.F.D., 19, 187-197

Taplamacıoğlu, M. (1962). “Yaşlara Göre Dini Hayatın Şiddet ve Kesafeti Üzerine Bir Anket Denemesi”. A.Ü.İ.F. Dergisi, X, 141-151

Torucu, B.K. (1992). “13-14 Yaşındaki Gençlerin Sosyo-Ekonomik Düzeyi ve Ana-Baba Tutumlarındaki Farklılıkların Belirlenip, Benlik Saygısına Etkisinin Araştırılması”. 1992 Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Günleri Kongre Kitabı (İçinde), İzmir:Saray Kitabevleri, s.241-256

Türkdoğan, O. ( Haziran-1956). “Kapitalistleşme Sürecinde Öğrenci Beklentileri”. Türk Dünyası Tarih Dergisi, 114

Türköz, N., Erkmen, H., Seber, G. ve Tekin, D. (15-21 Ekim-1989), “Anadolu Üniversitesi Sağlık Meslek Meslek Lisesi Öğrencilerinin Benlik Saygılarına İlişkin Bir Çalışma. XXV, Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Mersin:s. 313-314

Uysal, V. (1994). Psiko-Sosyal Açıdan Oruç. Ankara:T.D.V. Yay.

Uysal, V. (1996). Din psikolojisi Açısından Dini Tutum, Davranış ve Şahsiyet Özellikleri. İstanbul:M.Ü.İ.F.V. Yay.

Uysal, V. (2003). Türkiye'de Dindarlık ve Kadın, İstanbul: Çamlıca Yay.

Yapıcı, A., Zengin, Z.S.(2003a). ''İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyleriyle Psiko-Sosyal Uyumları Arasındaki İlişki''Ç.Ü.İ.F.D.,3(2),65-127

Yapıcı, A., Zengin, Z.S.(2003b). ''İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Tercih Sıraları Üzerine Psikolojik Bir Araştırma, Ç.Ü.İlahiyat Fakültesi Örneği'' Değerler Eğitim Dergisi: I (4),173-206

Yapıcı, A. (2004). Din-Kimlik ve Ön Yargı:Biz ve Onlar, Adana: Karahan Kitabevi.

Yapıcı, A. (2006). “Yeni Bir Dindarlık Ölçeği ve Üniversiteli Gençlerin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyi'', Ç.Ü.İ.F.D., 6(1), 65-115

Yapıcı, A. (2007). Ruh Sağlığı ve Din, Adana:Karahan Kitabevi.

Yıldız, M. (2006).”Dinsel Yönelim Biçimleri ve Bazı Demografik Değişkenler Açısından Üniversite Öğrencilerinin Benlik Tasarımları Üzerine Bir Araştırma” Tabula Rasa Felsefe & Teoloji,17,81-102

Yümni, S. (1999).Türk Toplumunun Laiklik Anlayışı, İstanbul:İFAV Yay.