Çocuklarda İnternet Bağımlılığı: Hemşirelik Alanında Yapılan ve YÖK Tez’de Yayınlanan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Amaç: Türkiye’de hemşirelik alanında çocuklarda internet bağımlılığına ilişkin yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç-Yöntem: Bu araştırmadaki veriler, 16 Mayıs 2022- 26 Mayıs 2022 tarihleri arasında “Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Veri Tabanı”nda gelişmiş tarama kısmına “çocuk”, “internet bağımlılığı”, “hemşirelik” anahtar kelimeleri kullanılarak taranmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan lisansüstü tezlerin %87,5’inin yüksek lisans tezi olduğu, yapılan tezlerin %37,5’nin 2021 yılında yapıldığı, %50’sinin Hemşirelik Anabilim Dalı’nda yapıldığı ve %50’sinin tanımlayıcı araştırma deseninde yapıldığı saptanmıştır. Sonuç: Ülkemizde çocukların internet bağımlılığına ilişkin yapılan tezlerde çocuklardaki internet bağımlığının sağlık sorunlarını artırdığı, yalnızlık seviyesi ile internet bağımlığının doğru orantılı olduğu, ergenlerin anne-baba ile ilişkilerinin azalması sonucunda internet bağımlığının arttığı görülmüştür. Geleneksek oyunların ve oyun temelli programların çocukların internet bağımlılıklarının azaltılmasında ve sosyal becerilerinin gelişmesinde etkili olduğu saptanmıştır.

___

  • Boz, G.B. (2021). Sağlık çalışanlarının çocuklarında yalnızlık ve internet bağımlılığı. Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi, Kars.
  • Ektiricioğlu C, Arslantaş H, Yüksel R. (2020). Ergenlerde çağın hastalığı: Teknoloji bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(1): 51-64.
  • Ferrara, P., Corsello, G., Ianniello, F., Sbordone, A., Ehrich, J., Giardino, I., and PettoelloMantovani, M. (2017). Internet addiction: Starting the debate on health and wellbeing of children overexposed to digital media. European Paediatric Association, 191, 280-281.
  • Gür, K., Şişman, F. N., Şener, N., ve Çetindağ, Z. (2016). Internet addiction in Turkish adolescents and their postponed activities of daily living. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1): 32-38.
  • Gür, K., Yurt, S., Bulduk, S., Atagöz, S. (2015). Internet addiction and physical and psychosocial behavior problems among rural secondary school students. Nursing and Health Sciences,17:331-338.
  • https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021 Erişim Tarihi: 24/05/2022.
  • Kacar D. (2020). Geleneksel Çocuk Oyunlarının İnternet Bağımlılığı, Sosyal Beceri ve Stres Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Karaca S, Uyanık E, Kenç M, İşlek M, Aksu R, Öngün E, Ünsal Barlas G. (2021). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresif belirtiler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2):510-516.
  • Kök Eren H. (2013). Çocuklarda internet bağımlılığı ve ruhsal sorunlar. Sağlıkla Dergisi,8: 40-41.
  • Kaplan N. (2017). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılık düzeylerinin sağlık üzerine etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
  • Kaya Şermet Ş. (2017). Ergenlerde çözüm odaklı yaklaşımın problemli internet kullanımı, uyku kalitesi ve okul başarısına etkisi. Doktora Tezi. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • Kumar, N., Kumar, A., Mahto, S. K., Kandpal, M., Deshpande, A. N., and Tanwar, P. (2019). Prevelance of excessive internet use and its correlation with associated psychopathology in 11th and 12th grade students. General Psychiatry, 32, 1-8.
  • Yaylacı B. (2019). Okul öncesi çocuklarda ebeveyn çocuk ilişkisinin internet kullanımı üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
  • Yumru H. (2020). Erken ergenlik dönemindeki çocuklarda internet bağımlılığını önlemede oyun temelli programın etkisi. Yüksek Lisans Tezi Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman.
  • Yurdakul E. (2021). Ebeveyn ergen ilişkisinin ergenlerin internet bağımlılığını yordayıcı etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Özdemir S, Bülbül F, Balcı S, Türköz A. (2020). 11-18 yaş arasındaki adölesanların internet bağımlılık düzeyleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2): 83-92.
  • Özakar Akça S. (2019). Dezavantajlı ve Risk Altındaki Çocuklar. İçinde: Aydın D, Aba YA(Eds): Anne ve Çocuk Sağlığı. 1. Baskı. İstanbul Tıp Kitabevleri, İstanbul, s.513.
  • Özvatan Ö. (2021). Özel eğitim merkezine devam eden öğrencilerde teknoloji kullanımı ve internet bağımlılığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale.
  • Pettoello-Mantovani, M., Campanozzi, A., Maiuri, L. (2009). Family-oriented and family-centered care in pediatrics. Ital J Pediatr 35, 12. https://doi.org/10.1186/1824-7288-35-12.
  • Zhou M, Zhu W, Sun X, Huang L. (2022). Internet addiction and child physical and mental health: Evidence from panel dataset in China. Journal of Affective Disorders, 309: 52-62. https://doi.org/10.1016/j.jad.2022.04.115.
  • Zhang Y, Hou Z, Wu Ş, Li X, Hao M, Wu X. (2022). The relationship between internet addiction and aggressive behavior among adolescents during the COVID-19 pandemic: Anxiety as a mediator. Acta Psychologica 227, https://doi.org/10.1016/j.actpsy.2022.103612.