Kentsel Yaşama Bilimsel, Görsel, Rekreasyonel Katkılar; Botanik Bahçeleri

Yoğun teknolojik gelişmelerin baskısı altında kalan kentsel yaşam alanları, her geçen gün biraz daha yeşilini yitirmektedir. Yeşil alanlardaki bu kayboluş, beraberinde pek çok kaybı da getirmektedir. Oysaki şehirlerde yer alan yeşil alan sistemleri, faydaları itibariyle; insanların gelecekte sağlıklı bir yaşam sürmelerini sağlamada önemli bir yatırımdır. Bu sistemler; Doğal hayatı yaşatmada, mikroklima oluşturmada katkı sağlayıcı önemli bir unsurdur, her mevsim farklı doğa manzaraları sunarak insan psikolojisinde pozitif etki yaratan, rekreasyonel etkinlik yapılan alanlardır. Yeşil alanların önemini vurgulamak amacıyla hazırlanan bu çalışmada, Botanik Bahçeleri ele alınmıştır. Botanik bahçeleri; farklı doğa güzelliklerini bünyesinde barındırmakta, değişik iklimlerde yetişen birçok bitkinin insanlar tarafından tanınmasına aracılık etmektedir. Botanik bahçelerin içinde eğitim amacıyla çeşitli bitkilerin sergilendiği alanlar mevcuttur. Bu bahçeler, turistik amaçla da kullanıldıkları için bulundukları ülkelerin sosyo-ekonomik yapısını güçlendirmede etkili olabilmektedir.

Botanical Gardens: The Scientific, Visual And Recreational Contributions To Urban Life

Urban living environments lose their state of greenness every other day, under the dense pressure of technological advancements. This disappearance in green areas accompanies many other losses. However, green space systems in cities are significant investments for citizens, given the fact that they help people have healthy lives in the future.  These systems are important components to contribute to sustaining natural life and forming microclimate. In addition, they are recreational areas that bring positive effects on human psychology by offering different natural landscapes every season. This study aims to emphasize the importance of green areas within the sample of Botanical Gardens. Botanical gardens embody different natural beauties and help a variety of plants, indigenous to different climates, be introduced to people. There are specific areas in the botanical gardens that contain a diversity of plants exhibited for educational purposes. Furthermore, since these areas have a major function for the tourism industry, they are effective for strengthening the socio-economic structures of the given countries.

___

  • Sabaz M., Türkiye’de Kent Gelişimi ve Açikalan Gereksinimi, Doktora Tezi, Münih Teknik Üniversitesi, 1986. 2 İvahova L.İ., Fesük S.S. Samoylov V.S., Modern Yeryüzü Tasarımı. İzdatelstvo ‘Adelant’, Arhangelsk, p. 384 2009. 3 Ata Botanik Bahçesi, www. atauni. edu. tr. /sayfa=ata-botanik-bahcesi (Erişim tarihi: 8 Ekim-2014). 4 Bakü Botanik Bahçesi. http://www.aznabatat.com/ru/index.htm, (Erişim tarihi: 18 Ekim 2014). 5 Uzun G. Çukurova Üniversitesi Botanik Bahçesi Peyzaj Planlama İlkelerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma, (Basılmamış Doçentlik Tezi), Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 1978. 6 Heywood V.H., The Changing Role of the Botanic Garden, IUCN Conservation Monitoring Centre, Kew, UK. 1987. 7 Var M., Karaşah B., Botanik Bahçelerinin Kullanıcılara Sağladığı Eğitsel ve Rekreatif İmkânlar, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, IV, 1467-1477, 2010. 8 Sel F., Botanik Bahçesi Nedir Nasıl Hazırlanır, www.merakname.com/botanik-bahcesi-nedir-nasil-hazirlanir. 2009, (Erişim tarihi: 14 Ekim 2014). 9 Mamedov T.S., Bioekologiçeskiye Osobennosti Sennıh Derevyev i Kustarnikov Merdekanskogo Dendrariya i İh Znaçeniye v Ozelenenii Abşerona, Botanika İnstitutu, RUPS Matbaası, Bakü, 1-30 1999. 10 Hepcan Ç, Özkan B. Botanik Bahçelerinin Kentsel Dış Mekânlar Olarak Kullanıcılara Sunduğu Olanakların Belirlenmesi, E.Ü. Ziraat. Fak. Derg., 42:3,159-170, 2005. 11 Özkan B. Botanik Bahçelerin Planlanması, Ders notları, 2005. 12 Özkan B., Kentsel Rekreasyon Alan Planlaması, E. Ü. Ziraat Fak. Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Bornova- İzmir, 15:18, 38- 50, 2001. 13 Aran S. Peyzaj Mimarisi Temel Prensipler, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1977. 14 Sokolov M.P., Botaniçeskiye Sadı Osnova İh Ustroystva i Planirovka, İzdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moskova, 53-68, 1959. 15 Sarkowicz H. Bahçelerin ve Parkların Tarihi, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 276, 2003. 16 Bramwell D. Botanic Garden and the World Conservation Strategy, Academic Press Inc. Ltd. London, 1987. 17 Önder S., Konaklı N. Konya’da Botanik Bahçesi Planlama İlkelerinin Belirlenmesi, Tekirdağ Ziraat Fak. Dergisi 8:2, 2011. 18 İstanbul B.B. www. istanbulforkids.com/konu-basliklari/2014/2123/2123/ (Erişim tarihi: 20 Kasım 2014). 19 İskoçya Royal Botanic Garden. Edinburgh, www.panoramio.com/photo. (Erişim tarihi: 14 Mayis-2015). 20 Barselona www.kendingez.com/barselona, (Erişim tarihi: 10 Kasım-2017). 21 Bronx Dünyanın En Ünlü Botanik Bahçeleri. www.fwmail.net/genel-kultur/dunyanin-en-unlu-botanik-bahceleri. (Erişim tarihi: 6 Kasım 2014). 22 ABD Bronx New York Botanik Bahçesi. www.getyourguide.com.tr/new-york-l59/, (Erişim tarihi: 10 Kasım-2017). 23 Güney Afrika. www.ekonomi.dunyabulteni.net. (Erişim tarihi: 10 Kasım-2017). 24 Merdekan Dendrari. www.science.gov.az/ru/merdekan/index.htm. (Erişim tarihi: 14 Ekim 2014). 25 Central Asia Travel, Botanik Bahçe, www.centralasiatravel.com/ru/countries/uzbekistan/places/tashkent/botanic_garden. (Erişim tarihi: 13 Kasım 2014). 26 Demircan N., Yılmaz H. Erzurum Kentinde Botanik Bahçesi Oluşturulması Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 35:3-4, 193-200, 2004. 27 Tezis Rol Botaniçeskih Sadov v Ekologiçeskom Vospitanii Obşestva. Mejrespublikanskoye Soveşaniye V, 3-5 sentebre 1986, Riga, p. 5-9 1986. 28 Lonely, Blog Merdekan. 2013, www.m.alo.az/blog/view_blog.php?id=996, (Erişim tarihi: 8 Ekim- 2014). 29 Fransa. Dünya mirasları, http://www.gezialemi.com/DunyaMiraslariAyrinti.asp?ID=120&SAYFA=15. (Erişim tarihi: 28 Haziran 2006). 30 Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi. www.google.com.tr/maps/uv?hl=tr&pb. (Erişim tarihi: 10 Kasım-2017). 31 Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi. www.google.com.tr/search?q=ege+botanik+bahçesi. (Erişim tarihi: 23 Kasım 2014). 32 Ata Botanik Bahçesi, Erzurum www.google.com.tr/maps/uv (Erişim tarihi: 10 Kasım-2017). 33 Karaca Arboretum, www.karacaarboretum.com. (Erişim tarihi: 9 Kasım 2014). 34 Karaca Arboretum. Yalova www.google.com.tr/search?q=Karaca+Arboretum,+Yalovadcr. (Erişim tarihi: 10 Kasım-2017). 35 Tanrıverdi F. Peyzaj Mimarlığı Bahçe Sanatının Temel İlkeleri ve Uygulama Metodları, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum, 1987.