Dönemin Ruhunun Türk Milli Eğitim Şûralarına (1939-2014) Etkileri: Hermenötik Bir Analiz

Öz Bu çalışmada Türk Milli Eğitim Şûraları (1939-2014) taranarak, dönemin ruhunun şûralarda alınan kararlar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ve hermenötik yöntem birlikte kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın nitel olarak seçilmesinin nedeni, Türk Milli Eğitim Şûraları kararlarının resmi belge olarak yayınlanmış olması ve bu nedenle geçerli ve güvenilir bilgi sunmasıdır. Doküman analizi ile elde edilen verilerdeki temalar ve kategoriler seçici kodlamaya göre belirlenmiş ve hermenötik yönteme göre analiz edilmiştir. Bu bağlamda, şûralarda alınan kararların dönemin ruhuna göre değiştiği gözlemlenmiştir. Şûralarda belirli zamanlarda kararların hepsi ya da bazıları uygulanırken, belirli zamanlarda kararlar neredeyse hiç uygulanmamıştır. Şûra kararlarında dönemin ruhunu belirleyen faktörlerin politik, sosyo-ekonomik/konjonktürel ve askeri darbe/müdahale temelli olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın özgün değeri, alanda yapılan diğer çalışmalardan farklı olarak, doküman analizi ve hermenötik yöntemin birlikte kullanılmasıyla Türk Milli Eğitim Şûralarını dönemin ruhu bağlamında karşılaştırmalı bir analizinin yapılmasıdır.

The Effects of the Spirit of the Age on Turkish National Educational Councils (1939-2014): A Hermeneutical Analysis

Abstract In this study, the effects of the spirit of the age on the decisions taken at Turkish National Educational Councils (1939-2014) are scrutinized through a close analysis of the selected corpus. The research is conducted by using not only document analysis but also hermeneutic method. Since the decisions taken at Turkish National Educational Councils are official documents published by the government, they are accepted as reliable and valid. Themes and categories of the selected documents are dependent on a selective coding from the obtained data through document analysis and analysed according to hermeneutic method. It has been observed that the decisions taken in the councils change according to the spirit of the age. All or some of the decisions taken in these councils were implemented at the given time while in certain periods these decisions were almost never implemented. Also, the factors determining the spirit of the age are political, socio-economic/conjectural and military coup/intervention based. The original value of the study, unlike other studies in the literature, is to make a comparative analysis of Turkish National Education Councils in the context of the spirit of the age by using document analysis and hermeneutic method.

___

  • Akbaba-Altun, S. (2016). Antalya ve Gaziantep illerindeki çeşitli okulların teftiş kayıtları üzerinde bir inceleme (1940-1954). İlköğretim Online, 15(4), 1345-1366.
  • Akgül, H. (2020). Demokrat Parti döneminde milli eğitim şûraları. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(2), 631-647.
  • Akyüz, Y. (2020). Türk eğitim tarihi M.Ö. 1000 - M.S. 2020 (33. Baskı). Pegem Akademi.
  • Alaslan, F., Şimşek, A., & Çamdeviren, Ş. (2012). Türk maarif (eğitim) şûralarında tarih eğitimi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 2(2), 189-225.
  • Aydın, R. (2009). Türkiye’de öğretmen sorunları açısından milli eğitim şûralarının değerlendirilmesi (1980–2000). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 199-237.
  • Aydoğan, M. (2007). Tonguç'a mektuplarla köy enstitüsü yılları. Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı Yayınları.
  • Balcı, M. (2019). Tek parti döneminde eğitim şûralarının hükümetlerin eğitim politikalarına etkileri. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 143-164.
  • Bozoğlu, T. (2017). Hegel'in zeitgeist'ı ve otoriter popülist siyasal söylem: Trump üzerine bir okuma. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 2(1), 67-82.
  • Cevizci, A. (2005). Felsefe sözlüğü (6. Baskı). Paradigma Yayınları.
  • Çakır, C. (2017). Geçmişten günümüze Türk eğitim sistemindeki gelişmeler: bir kamu politikası aktörü olarak milli eğitim şûraları özelinde bir değerlendirme. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 9(2), 31-48.
  • Çoruk, A. (2019). Planlı kalkınma dönemindeki milli eğitim şûra kararlarının kalkınma planlarındaki eğitime ilişkin hedefler çerçevesinde değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(4), 297-318.
  • Deniz, M. (2019). Millî Eğitim Şûralarında eğitim finansmanı sorunu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 171-201.
  • Dinç, S. (2008a). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihimizde 1. milli eğitim şûrası ve uygulamaları (17-23 Temmuz 1939). Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 1-40. http://turkoloji.cu.edu.tr/ATATURK/arastirmalar/sait_dinc_I_milliegitim_surasi.pdf
  • Dinç, S. (2008b). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihimizde III. milli eğitim şûrası ve uygulamaları (2-10 Aralık 1946). Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 1-40. http://turkoloji.cu.edu.tr/ATATURK/arastirmalar/sait_dinc_III.miiliegitim_surasi_ve_uygulamalari.pdf
  • Dinç, S. (2008c). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihinde V. milli eğitim şûrası ve uygulamaları (5-14 Şubat 1953). Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 1-54. http://turkoloji.cu.edu.tr/ATATURK/arastirmalar/sait_dinc_V._milliegitim_surasi.pdf
  • ERG (2015). 19. milli eğitim şûrasına ilişkin değerlendirme. https://www.egitimreformugirisimi.org/yayin/19-milli-egitim-surasina-iliskin-degerlendirme/
  • Ergin, O. (1977). Türkiye maarif tarihi (Cilt 5). Eser Matbaası.
  • Gençkaya, Ö. F. (2008). Eğitimin başkenti Ankara. Vehbi Koç Vakfı.
  • Karataş, C. (2016). Saatleri ayarlama enstitüsü’nde zamanın ruhuna dair. Hece, 290-298.
  • Kılıç, Z., & Güven, S. (2017). Türk milli eğitim şûralarında alınan kararların incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(53), 588-299.
  • Sakaoğlu, N. (1992). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihi. İletişim Yayınları.
  • Strauss, A. L., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. Sage Publications, Inc.
  • Şirin, S. (2015). Yol ayrımındaki Türkiye: Ya özgürlük ya sefalet. Doğan Egmont Yayıncılık.
  • T.C. Maarif Vekilliği (1943). İkinci maarif şûrası. T.C. Maarif Vekilliği.
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (1949). Dördüncü milli eğitim şûrası. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı.
  • T.C. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı (1988). XII. milli eğitim şûrası. T.C. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı.
  • Tedmem (2014). 19. milli eğitim şûrasına ilişkin değerlendirmeler. TED. https://tedmem.org/yayin/19-milli-egitim-surasina-iliskin-degerlendirmeler
  • Tofur, S., Aypay, A., & Yücel, C. (2016). Comparative evaluation of the decisions of the Turkish national education council and indexes of the journal of announcements between 1980-2014. Egitim ve Bilim, 41(186). Türcan, T. (t.y.). TDV İslam ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/sura
  • Uluğ, F. (1999). Meslek eğitimi ağırlıklı ortaöğretim için yapısal yönelimler: 16. milli eğitim şûrasına yönelik bir değerlendirme. Eğitim Yönetimi, 17, 37-51.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, A. (2009). Bilim, yöntem ve hermenötik. İçinde O. Konuk & A. K. Bayram (Eds.), Sosyal Bilim, Etik ve Yöntem (ss. 95-120). Adres Yayınları.