Etno-kültürel ve Mekânsal Dinamikler Bağlamında Suriyeli Göçmenlerin Mekânsal Yoğunlaşması

Bu çalışma; Türkiye’nin Şanlıurfa ili özelinde Suriyeli göçmenlerin mekânsal yoğunlaşma pratiklerini yerel unsurlara odaklanarak incelemeye çalışmaktadır. Suriye’de 2011 yılında başlayan iç çatışma sonucu Suriye’den Türkiye’ye yoğun bir göç süreci başladı. Dünyadaki uluslararası göçmen sayısı artmaya ve özellikle zorunlu göç bir sorun olarak tartışılmaya devam edilmektedir. Diğer taraftan göçmenler dünyanın belli ülkelerine, ülkelerin belli kentlerine ve kentlerin de belli bölgelerine yoğunlaşmaktadır. Suriyeli göçmenlerin çoğu da Türkiye’nin sınır kentlerine yöneldi. Şanlıurfa, Suriyeli göçmenlerin yoğunlaştığı sınır kentlerin başında gelmektedir. Türkiye’nin bazı kentlerinde Suriyeli göçmen sayısı yok denecek kadar azken Şanlıurfa’da yaklaşık yarım milyon göçmen ikamet etmektedir. Bu çalışma, bu yoğunlaşmanın mekânsal dinamiklerini sorgulamaktadır. Göçmenler ve göçmenlerle yakın temas kuran saha aktörleri ile yapılan görüşmeler ve gözlemler sonucunda konu etraflıca analiz edilmeye çalışıldı. Bu kapsamda göçmen ve saha aktörleri olmak üzere toplam 76 kişi ile mülakat gerçekleştirildi. Araştırma sonucunda sınır sosyolojisinin; hedef ve kaynak yerleşimler arasındaki tarihsel, akrabalık ve aşiret ilişkileri; kolektif hafıza ve toplumsal (dilsel, etnik, kültürel) benzerlikler ve hedef yerleşimin sosyal dokusu, Suriyeli göçmenlerin Şanlıurfa'daki yoğunlaşmasında ve göç sürecinde belirleyici faktörler arasında yer aldığı görüldü.

Spatial Concentration of Syrian Immigrants in Spatial Dynamics and Ethnocultural Context

This study examines the spatial dynamics of spatialconcentration and the migration process of Syrian immigrants from theperspective of Şanlıurfa province of Turkey. Syrians migrated to Turkey asa result of the civil war that started in 2011. There has been an increase inthe number of international immigrants in the world and this continues tobe a major issue. On the other hand, immigrants concentrate in certaincountries of the world, certain cities of the countries and certain regions ofthe cities. Syrian immigrants have mostly moved towards Turkey amongthe neighbouring countries. In Turkey, Şanlıurfa is one of the cities whereSyrian immigrants are concentrated. While there are almost no Syrianimmigrants in some cities of Turkey, there are more than half a millionSyrian immigrants living in Şanlıurfa. This study investigates why Syrianimmigrants are more concentrated in Şanlıurfa in terms of spatialdynamics. As a result of interviews and observations made with theimmigrants and the field actors who have close contact with migrants, theissue was tried to be analysed. In this context, a total of 76 peopleincluding immigrants and field actors were interviewed. As a result of thestudy, it was observed that the border sociology; historical, kinship andtribal relations between target and source settlements; collective memoryand social (ethnic, linguistic, cultural) similarities and the social texture ofthe target settlement were the determining factors in the concentrationof Syrian immigrants in Şanlıurfa and in the immigration process.

___

  • Baklacıoğlu, N. Ö. (2010). Dış Politika ve Göç: Yugoslavya’dan Türkiye’ye Göçlerde Arnavutlar (1920-1990). İstanbul: Derin Yayınları.
  • Barth, F. (1998). Ethnic Groups and Boundaries: The Social Organization of Culture Difference. Waveland Press.
  • Bates, D. G. (2009). 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji: İnsanın Doğadaki Yeri. Çev. Suavi Aydın. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bloch, A. (2002). The Migration and Settlement of Refugees in Britain. Houndmills, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
  • Bosswick, W. & Heckmann, F. (2006). “Integration of Migrants: Contribution of Local and Regional Authorities.” European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions. University of Bamberg, Germany: European Forum for Migration Studies.
  • Bozkurt, İ. (2003). Tarih Boyunca Aşiretçilik ve Şanlıurfa Aşiretleri Tarihi. Ankara: İmaj Yayıncılık.
  • Brunet-Jailly, E. & Dupeyron, B. (2007). “Introduction: Borders, Borderlands, And Porosity”, İn Borderlands: Comparing Border Security İn North America and Europe, ed. Emmanuel Brunet-Jailly. Ottawa: University of Ottawa Press.
  • Carpiano, R. M.(2006). “Toward A Neighborhood Resource-Based Theory of Social Capital for Health: Can Bourdieu and Sociology Help?” Social Science and Medicine, 62/1: 165-175.
  • Coleman, J. (1990). Foundations of Social Theory. Cambridge, Mass: Belknap Press of Harvard University Press.
  • Crisp. J. (1999). Policy Challenges of the New Diasporas: Migrant Networks and Their Impact On Asylum Flows and Regimes. Geneva: UNHCR.
  • Çelikkol, O. (2015). İçimizdeki Komşu. Ankara: Bilgesam Yayınları.
  • Çetin, S. (2017). “İzmir’deki Yerel Halkın Suriyeli Mültecilere Yönelik Algısı” (II. Gerçek ve Umut Arasında Suriyeli Mülteciler Sempozyumu, Adıyaman Üniversitesi, 20-22 Ekim.
  • Dalar, M. (2016). “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Suriye Krizindeki Tutumu”, Suriye: Çatışma ve Uluslararası Hukuk, ed. Fatma Taşdemir. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Danış, A. D. (2010). İstanbul’daki Iraklı Göçmenlerin Parçalı Eklemlenme Sürecinde Toplumsal Ağlar, “Türkiye’ye Uluslararası Göç: Toplumsal Koşullar, Bireysel Yaşamlar” In, eds. Barbara Pusch , Tomas Wilkoszewski, Çev. Mutlu Çomak Özbatır.İstanbul: Kitap Yayınevi: 191-224.
  • Durkheim, E. (2018). The Division of Labor in Society, “Inequality”, In eds. David B. Grusky &Szonja Szelényi. Londra: Routledge.
  • Eriksen, T. H. (2002). Ethnicity and Nationalism: Anthropological Perspectives. Pluto Press.
  • Fenton, S. (1999). Ethnicity: Modernity, Racism, Class And Culture, Macmıllan Press.
  • Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory. Univ. of Chicago Press.
  • Kaya, M. (2004). “Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Çok Eşlilik Olgusu (Şanlıurfa Örneği).” yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi, 2004.
  • İnce, C. (2018). “Spatial Sociology of Immigration: The Example of Şanlıurfa.” doctoral dissertation, Anatolian University, 2018.
  • İnce, C. (2019). “An Evaluation On Migration Theories and Syrian Migration.” OPUS International Journal of Society Researches, 11(18): 2579-2615.
  • Kaya, M. (2015). “Komşuda Misafirlik: Suriyeli Sığınmacılarca Kurulmuş Mülteci Derneklerinin Perspektifinden Türkiye’de Yaşamak.” International Journal of Social Science, 39: 263-279.
  • Kaya, M. (2017). Türkiye’deki Suriyeliler İç İçe Geçişler ve Karşılaşmalar. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
  • Kaynak, S., et al. (2016). “Göçün Sosyo-Ekonomik Sonuçları: Suriyeli Göçmenler Üzerine Bir Uygulama.” 2. Uluslararası Uygulamalı Bilimler Kongresi: Göç, Yoksulluk ve İstihdam, Necmettin Erbakan Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu, Konya, 23-25 Eylül.
  • Keser, İ. (2008). Kent Cemaat Etnisite: Adana ve Adana Nusayrileri Örneğinde Kamusallık. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Khaldun, I. (2004). Mukaddime, Çev. Halil Kendir. Ankara: Yeni Şafak.
  • Kurtoğlu, M. (2016). Bu Eller Utandırmaz Adamı: Göçler, Mülteciler ve Suriye Savaşı. Konya, Çizgi Kitapevi.
  • Leach, J. (2003). Creative Land: Place and Procreation on The Rai Coast of Papua New Guinea. New York, Berghahn.
  • Mcdowall, D. (1996). The Kurds 4. Minority Rights Group International.
  • Murdie, R. A., & Borgegård, L. (1998). “Immigration, Spatial Segregation and Housing Segmentation of Immigrants in Metropolitan Stockholm, 1960-95.” Urban Studies, 35/10: 1869-1888.
  • Öğüt, T. (2011). “Milli Sınırların Oluşumu Sürecinde Güneydoğu Anadolu'da Kaçakçılık Ekonomisi.” İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 31/2: 91-122.
  • Ökten, Ş. (2006). “GAP Bölgesi’nin Sosyo-Kültürel ve Yapısal Özelliklerinin Aile Yapısına Etkileri.” Aile ve Toplum 3/9: 23-34.
  • Ökten, Ş. (2009). “Aşiret, Akrabalık ve Sosyal Dayanışma: Geleneksel Hayatı Yönetme Biçimi.” Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 18/18: 99-112.
  • Özgen, N. (2005). “Sınır Kimliği; Sınırlar ve Egemenlik” (I. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, TSBD, ODTÜ, Ankara, 7-9 Aralık).
  • Palloni, A., et al., (2001). “Social Capital And İnternational Migration: A Test Using Information On Family Networks.” American Journal of Sociology 106/5: 1262- 1298.
  • Sahlins, M. (2013). What Kinship Is-And Is Not. University of Chicago Press.
  • Simpson, S. (2017). “Spatial Patterns of İnternational Migrant Resident Settlement And İncorporation İn Winnipeg Manitoba.” Population, Space and Place 23.
  • Stasch, R. (2009). Society of Others: Kinship and Mourning in A West Papuan Place. University of California Press.
  • Şenoğuz, H. P. (2014). “Demarcating Kilis as A Border Town: Community, Belonging And Social Mobility Among Socio-Economic Strata On The Syrian Border Of Turkey.” (doctoral dissertation, Mıddle East Technıcal Unıversıty).
  • Taştan, Y. K. (2010). “Etnisite Kuramları.” Siyaset ve Kültür Dergisi, 6: 199-228.
  • Van Kempen, R., & Özüekren, A. Ş. (1998). “Ethnic Segregation in Cities: New Forms and Explanations in A Dynamic World.” Urban Studies 35/10: 1631- 1656.