UŞAK İLİ ÇEVRESİ İÇİN HİDROLOJİK KURAKLIK ANALİZİ

İklim değişikliği sebebiyle oluşan kuraklık, zamanında incelenip gerekli önlemler alınmadığı takdirde büyük felaketlere yol açabilen doğal bir olaydır. Yağışların azlığı, meteorolojik kuraklığın oluşumunda rol almaktadır. Meteorolojik kuraklık zamanla yerini hidrolojik kuraklığa bırakabilir ve büyük sorunlar çıkarabilir. Hidrolojik kuraklığı incelemek için kullanılan indislerden biri Akım Kuraklık İndisi (AKİ) dir. Çalışmada Uşak İli çevresinde yedi farklı akım gözlem istasyonu kullanılarak bu bölgedeki hidrolojik kuraklık incelenmiştir. 1986-2015 yılları arasındaki ortalama aylık akım değerleri kullanılarak 3- aylık, 6- aylık ve 12- aylık periyotlarda kurak dönemler araştırılmıştır. Yedi farklı periyotta yapılan incelemeler sonucunda, beş periyotta nemli yıl sayısının daha fazla, iki tanesinde ise nemli yıl sayısı ile kurak yıl sayılarının birbirlerine eşit olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, veri aralığı iki eşit parçaya bölünerek nemli ve kurak sınıflarda artış ve azalmalar incelenmiştir. Görülme yüzdelerine bakıldığı zaman en çok orta nemli ve orta kurak sınıflar görülmüştür. AKİ-3 Ocak değerlerine göre 1991-1992 yıllarında şiddetli kuraklık görülürken; AKİ-6 Nisan değerlerine göre ise 2006-2007 yıllarında şiddetli kuraklık gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

AKİ, Hidrolojik Kuraklık, Uşak İli Çevresi

HYDROLOGICAL DROUGHT ANALYSIS FOR UŞAK PROVINCE SURROUNDING

Drought caused by climate change is a natural event that can lead to major disasters if not investigated in a timely manner and necessary precautions are not taken. The scarcity of precipitation plays a role in the formation of meteorological drought. Meteorological drought can be replaced by hydrological drought over time and cause major problems. One of the indices used to examine hydrological drought is the Streamflow Drought Index (SDI). In the study, the hydrological drought in this region was investigated by using seven different flow gauging stations around Uşak Province. Dry periods were investigated in 3-month, 6-month and 12-month periods using the average monthly flow values between 1986 and 2015. As a result of the examinations made in seven different periods, it was observed that the number of wet years was higher in five periods, and the number of wet years and dry years were equal in two of them. It was observed that the number of wet years was higher in five of the seven different periods, and the number of wet years and dry years were equal in two of them. In addition, the data were divided into two equals parts and the increases and decreases in the wet and dry classes were examined. Considering the percentages of incidence, the most moderately wet and moderately dry classes were seen. According to SDI-3 January values, severe drought was observed in 1991-1992; According to SDI-6 April values, severe drought was observed in 2006-2007.

Keywords:

SDI, Hydrological Drought, Surrounding of Uşak,

PDF

___

Adib, A., Kashani, A., & Ashrafi, S. M., 2021. Merge L-Moment Method, Regional Frequency Analysis and SDI for Monitoring and Zoning Map of Short-Term and Long-Term Hydrologic Droughts in the Khuzestan Province of Iran. Iranian Journal of Science and Technology, Transactions of Civil Engineering, 45(4), 2681-2694.
Arslan, O., 2021. Hydrological Drought Analysis for Bolu City with Streamflow Drought Index. International Scientific and Vocational Studies Journal, 5 (2), 115-123.
Boonrawd, Kowit & Supakosol, Jirawat & Prasanchum, Haris., 2022. Hydrological Drought Evaluation on Streamflow Drought Index (SDI) in Upstream and Downstream Area of Lampao Reservoir, Northeast of Thailand. Proceedings of the 5th International Conference on Water Resources (ICWR), 1, 63–72.
Boudad, B. & Sahbi, H. & Manssouri, Imad., 2018. Analysis of Meteorological and Hydrological Drought Based in SPI and SDI Index in the Inaouen Basin (Northern Morocco). Journal of Materials and Environmental Science.9. 219-227.
Cornel, S. N., & Ioan, I. C. (2017). Aspects of the Hydrological Drought Evaluation in the Galbena Valley With Streamflow Srought Index (SDI). Ann. Univ. Oradea Fascicle Environ. Prot. An, 29, 239-250.
Dehghani, Tahmine & Ahmadpari, Hedieh & Aghelmirrezaei, Fatemeh & Godarzi, Ahmad, 2020. Analysis of Hydrological Drought Using Streamflow Drought Index (Case Study: Dez River Basin, Iran).
Edossa, Desalegn & Babel, Mukand & Das Gupta, Ashim. 2010. Drought Analysis in the Awash River Basin, Ethiopia. Water Resources Management. 24. 1441-1460.
Erinç, S., 1957. Tatbiki klimatoloji ve Türkiye iklimi, İ.T.Ü. Hidroloji Enstitüsü Yayınları, 252s.
Eroğluer, Tülay & Apaydin, Halit. (2020). Estimation of Drought by Streamflow Drought Index (SDI) and Artificial Neural Networks (ANNs) in Ankara-Nallihan Region. Turkish Journal of Agriculture- Food Science and Technology. 8. 348.
Gülmez, A., Mersin, D., Vaheddoost, B., & Safari, M. J. S., 2022. Evaluation of streamflow drought index in Aegean region, Turkey. In International Conference on Natural Resources and Sustainable Environmental Management. 208-213
Gümüş, V. 2017. Akım Kuraklık İndeksi ile Asi Havzası’nın Hidrolojik Kuraklık Analizi. Gazi University Journal of Science Part C: Design and Technology, 5 (1), 65-73.
Gümüş, V., Yıldız, M. S. ve Şimşek, O. 2018. Hidrolojik Kuraklık Değerlendirmesi: Murat Nehri-Palu Örneği. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 3 (3), 297-301.
Hong, X., Guo, S., Zhou, Y. and Xiong, L., 2015. Uncertainties in assessing hydrological drought using streamflow drought inde for the upper Yangtze River basin, Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 29(4): 1235-1247.
Jahangir, M.H., Yarahmadi, Y., 2020. Hydrological drought Analyzing and Monitoring by Using Streamflow Drought Index (SDI) (case study: Lorestan, Iran). Arab J Geosci 13, 110
Kale, M. M., 2021. Akarçay Kapalı Havzası için Hidrolojik Kuraklık Analizi. Coğrafya Dergisi (42), 165-180.
Katipoğlu, O. M., Yeşilyurt, S. N. & Dalkılıç, H. Y., 2022. Yeşilırmak Havzasındaki Hidrolojik Kuraklıkların Mann-Kendall ve Yenilikçi Şen Yöntemi ile Trend Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 12 (2), 422-442.
Keskiner, A. D., 2022. Aydeniz Yöntemiyle Şanlıurfa İlinin Meteorolojik Kuraklık Riski Altındaki Alanlarının Belirlenmesi. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 7 (3), 139-151.
Kumanlioglu, A., 2020. Hydrological Droughts and Trends of the Demirköprü Dam Basin on Gediz River, Turkey. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 22 (66), 793-800.
Kurnaz, L. 2014. Kuraklık ve Türkiye, İstanbul Politikalar Merkezi-Mercator Politika Notu,1-18.
Manikandan, M., & Tamilmani, D., 2015. Assessing hydrological drought charactertics: A case study in a sub basin of Tamil Nadu, India. Poljoprivredna tehnika, 40(1), 72-83.
McKee, T.B., Doesken, N.J. and Kleist, J., 1993. The Relationship of Drought Frequency and Duration to Time Scales. 8th Conference on Applied Climatology, Anaheim, 17-22 January, 179-184.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), 2022. Kuraklık ve Sınıflandırılmasına Ait Bilgiler. Erişim Tarihi: 09.10.2022 https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik analizi.aspx?d=yontemsinif#:~:text=Kurakl%C4%B1k%20%22Ya%C4%9F%C4%B1%C5 9Flar%C4%B1n%2C%20kaydedilen%20normal%20seviyelerinin,(BM%C3%87MS1%20% C%201997).
Mhamd S. Oyounalsoud, Arwa Najah, Abdullah G. Yılmaz, Mohamed Abdallah ve Mohsin Siddique, 2022. eteorological Drought Assessment in Sharjah, BAE Kullanarak Kuraklık Endeksleri, International Journal of Environment Science and Development, 13 (1), 16-20.
Modarres, R., 2007. Streamflow drought time series forecasting. Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 21 (3), 223- 233.
Morid, S., Smakhtin, V. ve Moghaddasi, M., 2006. Comparison of Seven Meteorological Indices for Drought Monitoring in Iran, International Journal of Climatology, 26, 971–985.
Nalbantis, I., 2008. Evaluation of a hydrological drought index, Eur Water, 23(24): 67-77.
Özcan, Mehmet & Gumus, Veysel & Simsek, Oguz & Şeker, Mehmet., 2019. Drought Analysis of Bitlis River Baykan Station with Streamflow Drought Index (SDI) Method. Academic Perspective Procedia. 2. 1100-1106.
Özfidaner, M., Şapolyo, D. & Topaloğlu, F. 2018. Seyhan Havzası Akım Verilerinin Hidrolojik Kuraklık Analizi. Toprak Su Dergisi, 7 (1), 57-64.
Özkaya, A. ve Zerberg, Y. 2019. Dicle Havzası, Türkiye Hidrolojik Kuraklık Endeksinin 40 Yıllık Analizi. Su, 11 (4), 657.
Palmer, W. C., 1965. Meteorological Drought, Research Paper No. 45. US Department of Commerce Weather Bureau, Washington DC.
Shafer B, Dezman L., 1982. Development of a Surface Water Supply Index (SWSI) to Assess the Severity of Drought Conditions in Snowpack Runoff Areas. Proceedings of the Western Snow Conference. 50. Colorado State University Fort Collins, CO, 164-75.
Solaimani Sardou, F., Bahramand, A., 2014. Hydrological Drought Analysis Using SDI Index In Halilrud Basin Of Iran. Environmental Resources Research, 2(1), 47-56.
Şener, E. & Davraz, A., 2021. Yağış Tabanlı Farklı İndisler Kullanılarak Meteorolojik Kuraklık Analizi: Isparta Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12 (Ek (Suppl.) 1), 404-418.
Şener, E. & Şener, Ş., 2019. Meteorolojik Kuraklığın Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı Zamansal ve Konumsal Analizi: Çorak Gölü Havzası (BURDUR-TÜRKİYE) Örneği. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 7(3), 596-607.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, 2022. Gediz Nehir Havzası Taşkın Yönetim Planı. Erişim Tarihi 09.10.2022 https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/NHYP%20DENİZ/GEDİZ%20NEHİR%20 AVZASI%20YÖNETİM%20PLANI.pdf
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, 2022. Büyük Menderes Havzası Taşkın Yönetim Planı. Erişim Tarihi 09.10.2022 https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/Taşkın%20Yönetim%20Planları/BÜYÜK% 0MENDERES%20HAVZASI%20TAŞKIN%20YONETIM%20PLANI.pdf
Tabari, H., Nikbakht, J. & Hosseinzadeh Talaee, P., 2013. Hydrological Drought Assessment in Northwestern Iran Based on Streamflow Drought Index (SDI). Water Resour Manage 27, 137–151.
Tas, İ. Yıldırım, Y. E. & Aras, İ. (2020). Konya Kapalı Havzası İçin Gelecekteki Olası Hidrolojik Kurak Dönemle. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7 (3), 699-709.
Terzi Ö. ve Taylan E. D., 2019. Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Analizi: Manavgat Nehri Örneği. 10. Ulusal Hidroloji Kongresi, Muğla, Turkey, 447-456.
Tsakiris, G., Pangalou, D. and Vangelis, H., 2007. "Regional Drought Assessment Based on the Reconnaissance Drought Index (RDI)", Water Resources Management, 21(5): 821-833.
Turhan, E., Duyan Çulha, B. & Değerli, S., 2022. Akım Kuraklık İndeksi Yönteminin Farklı Zaman Ölçekleri İçin Hidrolojik Olarak Değerlendirilmesi: Arsuz Ovası Örnek Çalışması. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 8 (1), 25-36.
Uşak Belediyesi, 2022, Uşak İlinin Coğrafi Yapısı Hakkında Bilgi. Erişim Tarihi. 17.10.2022 https://www.usak.bel.tr/sayfa/cografi yapisi/#:~:text=U%C5%9Fak%20ili%2C%20Ege%20B%C3%B6lgesinin%20%C4%B0%C %A7bat%C4%B1,dakika%20boylamlar%C4%B1%20aras%C4%B1nda%20yer%20al%C4 B1r.
Van Rooy, M. P., 1965. A Rainfall Anomaly Index Independent of Time and Space. Notos 14, 43.
Willeke, G., Hosking, J.R., Wallis, J.R., ve Guttman, N.B., 1994. The National Drought Atlas. Institute for Water Resources Report 94–NDS–4. U.S. Army Corps of Engineers.
WMO, 1997. Extreme Agrometeorological Events, World Meteorological Organization, CagM-X Working Group, Geneva.
Wu, H., Hayes, M. J., Weiss, A., ve Hu, Q., 2001. An evaluation of the Standardized Precipitation Index, the China-Z Index and the Statistical Z-Score, International Journal of Climatology, 21, 745-758.
Yeh, Chen-Feng, Jinge Wang, Hsin-Fu Yeh, and Cheng-Haw Lee., 2015. SDI and Markov Chains for Regional Drought Characteristics. Sustainability 7(8). 10789-10808.
Yüce, M. İ., Aksoy, H., Aytek, A., Eşit, M., Uğur, F., Yaşa, İ., Şimşek, A. & Deger, İ. H., 2022. SPI ve SPEI ile Samsun İli Kuraklık Analizi. Kahramanmaraş Sütçü İma